Fehime ALASYA
Devlet Hastanelerinde taşeron şirketler tarafından yürütülen ‘temizlik ve hijyen’ çalışmalarında görev alan emekçiler maaş alamıyor. Benzer sıkıntı devlet okullarında da görülmeye başlandı. Bu durum bazı devlet hastanesi ve okullarında temizlik endişelerini de beraberinde getirdi…
Bazı kamu hastanelerinin ‘temizlik ve hijyen’ işleri, maaş alamayan personelin iş bırakma veya iş yavaşlatma eylemi ile zaman zaman aksarken, okullardaki temizlik çalışmalarının ise önümüzdeki günlerde durma noktasına gelebileceği kaydedildi.
Kamudaki temizlik ve sekreterya gibi işleri yürüten bazı özel şirket çalışanlarının maaş geriliği nedeniyle iş yavaşlatma veya iş bırakma eylemine gittiği ifade edilirken, bunun ‘Maliye Bakanlığı ile taşeron firma arasındaki’ anlaşmazlıktan doğduğu belirtildi.
Bazı kamu hastanelerinin ‘temizlik ve hijyen’ işleri dönem dönem söz konusu eylemler nedeniyle aksarken, okullardaki çalışmaların ise önümüzdeki günlerde durma noktasına gelebileceği kaydedildi.
Eğitimde örgütlü sendikalar, ilerleyen günlerde okullardaki temizlik ve hijyenin durabileceğini ifade ederek, bir an önce ‘kadrolu eleman alımı’ yapılması gerektiğini savundu, ‘taşeron firma ile hizmet alımı’ uygulamasını eleştirdi.
Maliye Bakanlığı ise yaşanan anlaşmazlığın taşeronların, ‘işveren priminin Maliye Bakanlığı tarafından karşılanması’ talebinden doğduğunu ifade etti.
“Asgari ücret yükseldi, taşeron firmalar zorda kaldı”
Maliye Bakanlığı’ndaki yakın kaynaklardan elde edilen bilgiye göre temizlik şirketi taşeron firmalar asgari ücretin yükselmesiyle maaşlara yapılan zammı karşılamakta zorlandı. Şirketlerin, işveren primini Maliye Bakanlığı tarafından karşılanmasını talep ettikleri öğrenildi.
Taşeron firmaların hizmet sunumuyla ilgili ihale sürelerinin dolduğu, yasal sürenin aşıldığı, buna karşın yeni ihaleye çıkılmadan, süresi bitmiş sözleşmelerle hizmet alımına devam edildiği de belirtildi.
Süresi dolan ihale sözleşmelerinin yasal geçerliliğinin 90 gün süreyle devam ettiği de ifade edilirken, buna karşın yasal süresi dolan ve üzerinden uzun zaman geçen ihaleler olduğu da kaydedildi.
Çoğunluğu eğitim ve sağlıkta yaklaşık 20 taşeron firma
Yaklaşık 20 şirket ‘taşeron firma’ olarak kamu alanlarında hizmet verirken, bunlar ağırlıklı olarak eğitim ve sağlık alanında görev alıyor.
Ülke genelinde uzun yıllardır yer alan uygulamada İlköğretim Dairesi’ne bağlı 111 okulun yüzde 25’inde taşeron şirketlerden hizmet alımı yapılıyor.
Bu okullarda 71 kişi ‘hizmet alımı’ olarak taşeron firmalardan, 207 kişi de kadrolu olarak, toplamda 278 personel temizlik işlerinde görev alıyor.
Ocak ayı maaşlarını hala alamadılar
Girne Akçiçek Devlet Hastanesi’nde temizlik ve sekreterya işlerini yürüten özel şirket çalışanlarının geçtiğimiz hafta bir günlük iş bırakma eylemi ile gündeme gelen konu, işçilerin geçim derdini de ortaya koymuştu.
Hastanede temizlik ve sekreterya işlerini yürüten özel şirket çalışanı 30 personel, geçtiğimiz hafta iş bırakma eylemi yapmış, eylem gerekçesi olarak ise çalışanların 8 aydır sosyal sigorta yatırımlarının yapılmaması ve 65 gündür maaşlarının ödenmemesi gösterilmişti.
Hastane Başhekimi’nden elde edilen bilgide taşeron firma personellerinin Aralık ayı maaş geriliklerinin kapandığı, Ocak ayı maaşlarını ise hala alamadıkları öğrenildi.
Konuyla ilgili YENİDÜZEN’e konuşan Girne Akçiçek Devlet Hastanesi Başhekimi Dr. Suha Akpınar, “Bu çalışanların maaşları yeni asgari ücrete yükseltilecek mi, sosyal hakları ne olacak belli değil” dedi.
Akpınar, bu belirsizliğin bir an önce ortadan kalkması gerektiğine de vurgu yaptı.
Kimisi maaşını alamadı, kimisi yatırımlarının akıbetini bilmiyor
Bazı taşeron firmalardaki emekçiler, maaşlarını alamazken, bazılarının ise sigorta primlerinin yatırılmadığı belirtildi. YENİDÜZEN’in ulaştığı bazı emekçiler işsiz de kalabiliriz korkusuyla açıklama yapmaktan çekinirken, çocuğuna okul harçlığı veremeyecek durumda olan kişilerin bulunduğunu anlattı.
KTÖS Eğitim Sekreteri Burak Maviş:
“Okullarımız Pandeminin en büyük ihtiyacı olan hijyenden yoksun kalacak”
Okullarda görevli hademelerin bir aydır ödenmediğini kaydeden KTÖS Eğitim Sekreteri Burak Maviş, taşeron şirketlerin asgari ücretin artışından sonra sıkıntı yaşadığını ve ödeme yapmadığını ifade etti.
Söz konusu sıkıntının Maliye Bakanlığı ile taşeron şirketler arasında olduğunu anlatan Maviş, “Okullarda temizlik durma noktasına gelebilir. Bu sorun ortadan kalkmazsa önümüzdeki günlerde bu gerçekle yüzleşeceğiz. Okullarımız Pandeminin en büyük ihtiyacı olan hijyenden yoksun kalacak.” dedi.
Hizmet verenlerin emeklerinin ödenmesi gerektiğini anlatan Maviş, okullarda ortaya çıkabilecek olan bu hijyen sorununun ortadan kaldırılması gerektiğini anlattı.
“Okul hademelerini kadrolayacak mekanizma yaratılmalı”
Okullarda taşeron sistem ile hizmet alımını da eleştiren Maviş, bu durumun büyük bir sorun olduğu değerlendirmesinde bulundu.
Maviş, özetle şunları dile getirdi: “Uzun süredir okullara kadrolu çalışan alınmıyor ve hizmet alımları yapılıyor. Kadrosuz ve güvencesiz çalıştırılıyorlar. Kadrolu olarak yeniden bu kişiler sisteme kazandırılmalı. Bu yapay bir sorundur, hizmet alımı sistemi taşeronlar üzerinden olmasaydı, bununla karşı karşıya kalmazdık. Okulların %25’inin temizlik işi taşeron hizmet ile dönüyor. Bu büyük bir sorundur. Önümüzdeki dönemde okul hademelerini kadrolayacak mekanizma yaratılmalı. Yaz aylarında okullar başıboş kalıyor, kadrolu hademe olan okullar ise okulların kapalı kaldığı dönemlerde dahi gözetim altında oluyor. Bu durum bir an önce düzeltilmeli.”
Kıbrıs Türk Orta Eğitim Öğretmenler Sendikası (KTOEÖS) Başkanı Ozan Elmalı:
“Bazı hademeler iş yavaşlatma eylemine gitti, büyük bir mağduriyet var”
Birçok okulda yeterli hademe olmadığını ve dıştan hizmet alımı yapıldığını anlatan KTOEÖS Başkanı Ozan Elmalı, düzenli ödenmeyen bu kişilerin iş yavaşlatma eylemine gittiğini anlattı. Elmalı, iş yavaşlatma eylemi yanında okul bütçesinden temizlik için ödenek alındığını ve bazı okulların yeni döneme başlamadan bu şekilde temizlenebildiğini kaydetti.
Hem okullarda, hem de çalışanlar açısından büyük mağduriyet yaşandığına değinen Elmalı, “Kadrolu olarak hizmet verecek personeller istihdam edilmeli. Aksi halde daha ucuza mal etme kaygısı duyuluyor ama bunun özellikle pandemide büyük sakıncaları var” dedi.