Fehime ALASYA
Et piyasasındaki yüksek fiyatlar, hem vatandaşı hem de sektördeki kasapları endişelendiriyor.
Kurban bayramının gelmesine sayılı günler kala, piyasadaki kurbanlıklara talep olmadığını belirten kasaplar, vatandaşın et almaktan korkar olduğunu kaydetti.
Piyasadaki fiyatların yüksek oluşundan dolayı satışların geçmiş yıllara göre çok düşük olduğu konusunda hemfikir olan kasaplar, çözümü ‘ithal ette’ bulduğunu ifade ederken, sektördeki fiyatların bazı kasap ve hayvancılar tarafından manipüle edildiği düşünülüyor.
Sektördeki bazı işletmeler, “Artık fakir kurbanlığını kesip kendi yiyor, dağıtmıyor, zengin ise kesip dağıtıyor” diyerek vatandaşın içinde bulundu darboğazı dile getirirken, “Dükkândaki buzlukları da azaltacağız, nereden tasarruf edeceğiz diye düşünüyoruz” diyerek de işletmelerin ekonomik durumunu ifade etmeye çalıştı.
Satışların düşük olmasına karşın talebin büyük baş kurbanlıkta daha fazla olduğu belirtilirken, küçükbaş kurbanlıkların kilosu kasaplarda 26 TL ile 28 TL arasında, büyük baş kurbanlıkların kilosu ise 16 ile 17 TL arasında değişiyor.
Et piyasasındaki fiyatların değişken olmasını da eleştiren bazı kasaplar, “Çobanı da kasabı da hepsi, ayrı bir fiyat vererek kurbanlık satışı da yer alıyor. Çok düzensiz bir piyasa var” diyerek sitem etti.
Satışların düşük olmasına karşın talebin büyükbaş kurbanlıkta daha fazla olduğu belirtilirken, küçükbaş kurbanlıkların kilosu kasaplarda 26 TL ile 28 TL arasında, büyükbaş kurbanlıkların kilosu ise 16 ile 17 TL arasında değişiyor.
KASAPLAR NE DEDİ?
Mehmet Kermeoğlu- Kermeoğlu Et Pazarı:
“Kurbanlık satışları çok düşük, fiyatlar geçen yılın iki katı oldu”
“Ette kampanyadayız, piyasada etin kilosu 60 TL’dir, ben yarım kuzuyu 45 TL’ye veriyorum ve sürümden kazanıyorum, ayakta durmak için sürümden kazanıyoruz. Çok karlı olmasa da bu yola başvuruyoruz. İnsanlar her yerden zam konusunda şikâyetçi. Artık dükkandaki buzlukları da azaltacağız. Nereden tasarruf edeceğiz diye düşünüyoruz.
Kurbanlık satışları çok düşük, fiyatlar geçen yılın iki katı oldu. Zaten olan satışlarda da artık fakir kurbanlığını kesip kendi yiyor, dağıtmıyor, zengin ise kesip dağıtıyor, hayat koşulları insanları bunlara sürüklemeye başladı.”
Mehmet Tunççağ- M.Tunççağ Et Pazarı:
“Amacımız halkın ucuz et yemesi ama bu şartlar bizim elimizi kolumuzu bağlıyor”
“Hayvan fiyatları ciddi oranda yüksek… Geçen seneye oranla talep çok daha düşük. Küçükbaştan ziyade büyük başa talep var gibi. Çünkü küçükbaş hayvan daha pahalı… 26-28 TL küçükbaş, büyük başta ise 16-17 arasındadır. Bunun altında yatan birçok sebep var. Hayvan fiyatları, dövizin durumu, alım gücünün düşmesi…
Birlik kurduk, bunun en önemli nedeni de et piyasasında olan başıbozukluk, piyasanın kontrol edilememesi oldu. Piyasadaki fiyatlar çok dengesiz piyasayı manipüle ediyor. Bunun kontrol altına alınması gerek. Ülkede fiyat politikası yok, değişken şartların yanında manipülasyon olması da sektörü etkiliyor. Amacımız halkın ucuz et yemesi ama bu şartlar bizim elimizi kolumuzu bağlıyor. Bu aşamada ilk olarak et ithalinin serbest bırakılması gerekiyor.”
Durdu Özdeğirmenci- Işıklar Butik Kasap:
“Vatandaş kurban kesmekten ziyade 200-300 TL’lik bağış yapmayı tercih eder oldu”
“Hayat pahalılığından dolayı her yıl kurbanlık satışları düşürüyor. Hayvancılar Dolar bazlı yem alıyor, artış yapması normal. Kurban fiyatları da ortalama küçükbaşta bin 500 TL civarı. 55 kiloluk kurbanlık bir kuzu bin 500 TL civarındayken, kasaptan kilosunu 25- 26 TL civarında almak mümkün. Ortalama hayvan fiyatları kilosu 26 TL civarındadır. Satışlar durgun, her yıl daha da durgunlaşır. Ekonomik durum kötü, vatandaş kurban kesmekten ziyade 200-300 TL’lik bağış yapmayı tercih eder oldu. Bence kurbanlık kesiminde yüzde 60’lık bir oranda düşüş var.”
Mustafa Cumhur- Cumhur Kasap:
“Çok düzensiz bir piyasa var”
“Kurbanlık taleplerimiz sıfır, hiç yok. Hayvan yemleri yükseliyor, çiftçi haklı, insanlar da diğer yandan haklı, alım gücü çok düşük. Kurbanlıklarda kuzunun kilosu kasaplarda 25 veya 26 TL civarındadır. Çobanı da kasabı da hepsi, ayrı bir fiyat vererek kurbanlık satışında da yer alıyor. Çok düzensiz bir piyasa var. Burada yeterli hayvan sayımız yok, nüfus arttı, talep çok… İthal et açılsın ve otel ile restoranlar bundan beslensin istiyoruz. Zaten dış piyasadaki hayvanlar bize yeter.
Çok büyük bir çıkmaz içerisindeyiz. Gerek kasap gerek hayvancı çok büyük çıkmazdadır, ceremesini ise halk çekiyor. İnsanlar 1 kilo eti almaktan korkuyor. Acilen buna devletin çözüm bulması gerekiyor.”