Kasaplar: Gelsin, Hayvancı: Gelmesin

Fehime ALASYA

Tarım Bakanlığı ithal et konusunda çalışma başlattı, kasaplar et ithalini desteklediklerini açıkladı, hayvancı karşı çıktı. 

Hayvan Üreticileri ve Yetiştiricileri Birliği ithal ete karşı çıkarken, Kasaplar Birliği bakanlıktan ithal et için talepte bulundu. Tarım Bakanlığı, Ekonomi Bakanlığı ile görüşme yapacaklarını, ülkedeki hayvan sayısı ve ete olan arz-talebe göre ithal eti gündeme getireceklerini açıkladı.

Hayvan Üreticileri ve Yetiştiricileri Birliği Başkanı Mustafa Naimoğulları, piyasadaki denetimsizlik ve düzensizlikle ortaya çıkan kırmızı etteki fahiş fiyatların bazı kasaplar tarafından bile isteye yapıldığını, bu yolla ‘ithal etin’ önünün açılmaya çalışıldığını savundu.

Tarım Bakanlığı ise ilgili sektörlerle yapılan istişarelerde ‘tüketici nasıl daha ucuz et yiyebilir’ çalışması yürütüldüğü ve bunun ‘arz-talep’ doğrultusunda gündeme alınabileceğini açıkladı.

Kırmızı ete yapılan en son zamma ilişkin Kasaplar Birliği’nin ‘canlı hayvan ücretlerinin artması’nı gerekçe gösterilmesini işaret eden Mustafa Naimoğulları, ülkede yeteri kadar kasaplık hayvan veya canlı hayvanın olduğunu belirtti.

Ülkedeki hayvan sayısı neydi ne oldu?

Ülkedeki hayvan sayısının artışı ise Tarım Bakanlığı kayıtlarına da yansıdı. Söz konusu verilerde koyun ve inek sayısında artış yaşanırken, keçi sayısının düştü de görüldü.

Bakanlık verilerinde; Küçük Baş Hayvan sayısı, geçen yıl aynı dönemde 271 bin iken, bu yıl 283 bin baş olarak kayıtlara geçti. Büyükbaş hayvan sayısı ise aynı zaman diliminde 64 Bin’den 81 Bin’e yükseldi.

Geçtiğimiz yıldan bu yıla küçükbaş hayvan sayısındaki artışa rağmen ülkedeki keçi sayısı 11 bin adet azalarak, 76 Bin’den 65 Bin’e düştü. Küçükbaş artışındaki oranı yükselten koyun ise 23 bin adet arttı.

YENİDÜZEN, Tarım Bakanlığı, Hayvan Üreticileri ve Yetiştiricileri Birliği ile Kasaplar Birliği çatısı altında sürekli gündeme gelen kırmızı et fiyatlarını ve bunun tüketiciye yansımasını ilgili taraflara sordu…

Tarım Bakanlığı Müsteşarı Emirali Deveci:

“Arz-talebe göre ithal eti yeniden gündeme alacağız”

Fiyatların arz-talepten dolayı artmaya devam etmesi durumunda ithal et konusunu yeniden gündeme getireceklerini ifade eden Deveci, konuyu Ekonomi Bakanlığı ile de görüşeceklerini kaydetti.

Bakanlığın salgın sürecinde ‘ithal et’ açıklamasına ilişkin de değerlendirmede bulunan Deveci, “Bu dönemde ülkeye ithal et getirilmedi, eğer gerek olursa gündeme alacağız.” dedi.

Deveci, “Piyasadaki hayvan sayısını analiz ediyoruz, kasaplar, üreticilerle de toplantı yapıyoruz, aynı zamanda fiyatları da inceledik, bu bağlamda ekonomi bakanı ile de bir görüşme talebimiz oldu. Bu konuyu masaya yatıracağız. İhtiyaca cevap vermeyecek kadar bir eksiklik varsa ve fiyatlar arz-talepten dolayı artmaya devam ederse ithal eti yeniden gündeme alacağız.” şeklinde konuştu.  

Et fiyatlarındaki yeni zammı da değerlendiren Deveci, bununla ilgili de toplantı yaptıklarını anlatarak, nedenini ‘kurban bayramı döneminde olduğu için hayvancının elindeki ürünü piyasaya sürmemesine’ bağladı.

Üretici, kasaplar ve birliklerle yoğun bir görüşme içinde bulunduklarını anlatan Deveci, “Şimdi de ‘fiyatları nasıl bir dengeye oturturuz da tüketici daha ucuza et yesin’ çalışması yapıyoruz. Geçmişe dönük et ve yem fiyatlarıyla ilgili çalışmalarımız var, üreticilere verilen desteklerle ilgili çalışmalarımız var. Ekonomi Bakanlığı ile de toplantımız olacak. Bu konuda yoğun çalışmalarımız var.” dedi.

Hayvan Üreticileri ve Yetiştiricileri Birliği Başkanı Mustafa Naimoğulları:

“Ülkede yeteri kadar kasaplık hayvan var”

Kasaplar Birliği’nin 10 gün önce Tarım Bakanlığı’ndan ‘ithal et’ talebinde bulunduğunu anlatan Hayvan Üreticileri ve Yetiştiricileri Birliği Başkanı Mustafa Naimoğulları, “Bakanlık önce gidip sayım yapsın, ardından yeterli hayvan yoksa bunu konuşalım.” dedi.

Ülkede yeteri kadar kasaplık kuzu ve dana bulunduğunu anlatan Naimoğulları,  bazı üreticilerin Kurban bayramına odaklandığını, kuzularını beslemek veya elindekini tüketmemek gayesiyle bayrama odaklandığını anlattı.

Bu noktada canlı hayvan fiyatlarının da 2, 3 TL arttığını belirten Naimoğulları,  kasapların ithal etin önünü açmak için bile isteye fiyatları arttırdığını savundu.

Kasaplarda 5 ile 10 TL arasında kırmızı ete yansıyan zamma karşın üreticinin canlı kuzu fiyatına 2 TL civarında artışa gittiğini kaydeden Naimoğulları, “Canlı kuzunun fiyatı 30 TL idi, 31, 32 TL civarında oldu.” dedi.

Kasapların serbest piyasayı bahane ederek bakanlıktan ithal et’ talep ettiğini ileri süren Naimoğulları, “Bu ülkeye yetecek olan hayvan vardır, nüfus yok. Üretilen hayvanın tüketilmesinde bile çok büyük zorluk çekiyoruz ama yine de hep suçlu hayvancıdır.” şeklinde konuştu.

Ülkedeki kasaplık hayvan sayısının en az 150 bin kuzu olduğunu anlatan Naimoğulları, bu sayının % 15 civarında arttığını, buna karşın ülke nüfusunun azaldığını anlattı.

Kırmızı etteki fahiş fiyatlardan marketleri sorumlu tutan Naimoğulları, “Nasıl olur da bize piyasa ihtiyacını karşılayamıyorsunuz derler?  Marketler ve bazı kasaplar, serbest piyasa şartlarıdır.” dedi.

Ülkenin çeşitli yerlerinde farklı et fiyatlarını işret eden Naimoğulları, “75 TL’den 120 TL’ye at fiyatları var. Canlı hayvan fiyatları tek bir rakamsa neden et fiyatları her bölgede farklı onu açıklasınlar. Bu neden böyle? Zamanında protokol teklif ettik, kabul etmediler.” ifadelerini kullandı. 

Naimoğulları’ndan çözüm önerileri…

Ülkede daha fazla denetim yapılması gerektiğini anlatan Naimoğulları, çözüm önerilerinde de bulundu:

“Piyasada dengesizlik ve kontrolsüzlük başını aldı gidiyor. Marketler sıcak yemekten tutun da ete kadar her şey satılıyor. Bunlar yasaklanmalı. Denetim şart; kasaplar da denetlenmeli. Bir kasap 70 TL’den satıyorken, yan mahallede 100 TL’ye olan satış sorgulanmalı. Tarım Bakanlığı, Hayvancılar ve Kasaplar birliği ileriye dönük protokol yapmalı. Bakanlık yem fiyatlarını arttırmayacak, hayvancıya desteğini ortaya koyacak ve arpanın fiyatını geri çekecek, Kasaplar Birliği et fiyatlarını, Hayvancılar Birliği de canlı hayvan fiyatlarını ortaya koyup yılsonuna dek protokol yapacak. Komite kurulsun, bu da denetimi yapsın. Eğer serbest piyasa koşulları kalsın denilirse, fiyatlar bu rakamlara dek çıkar, herkes hükümete baskı yapar, hem üretici hem tüketici mağdur olurken en fazla da tüketicinin cebi yanar.”

Kasaplar Birliği Başkanı Halil Akbıçak:

“Ülkeye acilen ithal etin gelmesini talep ettik”

Kasaplar Birliği Başkanı Halil Akbıçak, hafta sonu YENİDÜZEN’e yaptığı açıklamada, canlı hayvan fiyatlarında çok ciddi yükselme olduğu gerekçesiyle kırmızı ete zam geldiğini belirtmiş, bakanlıkla istişarelerinde ülkeye acilen ithal et getirilmesi için talepte bulunduklarını anlatmıştı.

Akbıçak, “Canlı hayvan fiyatlarında bir aydır çok ciddi yükselme oldu. Biz de geçen hafta zam yapmak zorunda kaldık. Vatandaş et alamayacak pozisyondadır, böyle sürerse dükkânlara kilit vuracağız.” demişti.

Bununla ilgili tarım bakanlığında ‘orta yol bulma çalışması’ yürütüldüğünü ifade eden Akbıçak, “Orta yolu bulunacak formül üretilmesini ve ülkeye acilen ithal etin gelmesini talep ettik.” şeklinde konuşmuştu

Vatandaşın et alamayacak pozisyonda olduğunun altını çizen Akbıçak, böyle sürmesi durumunda  kasap dükkânlarına kilit vuracaklarını dile getirmişti.

Kırmızı et fiyatları fiyatlar neydi ne oldu?

Kasap reyonlarında değişen fiyatlar ise yapılan son zam ile şöyle oldu:

Kuzu pirzola: 85 TL’den 95 TL’ye
But şişlik: 85 TL’den 95 TL’ye
Kuzu kol: 80 TL’den 90 TL’ye
Kuzu gerdan: 78 TL’den 87 TL’ye
Dana kıyma: 69 TL’den 74 TL’ye
Dana köftelik döş kıyma: 50 TL’den 55 TL’ye
Dana biftek: 68 TL’den 79 TL’ye çıktı.

(Fiyatlar Kasaplar Birliği'nden alınmıştır. Fiyatlar kasaptan kasaba değişebilir. Marketlerde daha farklı olabilir)

***İlgili veriler Tarım Bakanlığı’ndan alınmıştır.

Kurban Bayramı geliyor, Kurbanlık Fiyatlar:

Kuzu: 1,500- 2,000 TL arası, 

Dana: 10,000- 12,000 TL civarı,

Oğlak:  1,500 TL civarı,

Düve: 8,000- 10,000 TL civarı,

Dana: 10,000 – 12,000 TL arası değişiyor.