Bugün kapalı olan yerlerin büyük bir kısmı açılacak…
Hükümet bugünden itibaren neredeyse nüfusun 4’te 3’ünü yeniden yollara çıkaracak, işyerlerine, ofislere, dükkânlara, alış-veriş yerlerine dökecek, (tedbirler alınacak olsa bile) teması çoğaltacak…
Yani kapalılık büyük oranda bugün bitecek,
Çoğu yer açılacak, insanlar da bu açılmanın rahatlığını yaşayacak maalesef…
***
Elbette ki belli bir zamandan sonra ekonominin çarklarının da yeniden dönebilmesi için bazı açılımlar bekleniyordu ancak bu açılmalar 3-4 aşamada ve 3-4 ayda olması gerekirken neredeyse 2 açılmada ve 10 günde işler bitirilecek gibi…
***
Bugün özel sektörün turizm, restoran, büfe, café gibi yerleri dışında birçok yer açılıyor…
15 Mayıs’ta da kapalı kalan diğer yerlerin açılması öngörülüyor… Tabii herhangi bir vaka ortaya çıkmazsa… Yeni bulaşmalar olmazsa…
15 Mayıs’a kadar vaka ortaya çıkmazsa belki kapalı kalan diğer yerlerin de bazıları açılabilir ama kalanlar da bu gidişata göre belki en fazla 10 gün sonra açılabilir… 10’ar gün arayla bunlar yapılırken bunun adına da 3-4 aşama diyebiliyorlar…
Halbuki biliyoruz ki herhangi bir aşamadan sonra bu sürecin 2 ila 4 hafta beklenmesi gerekiyor ki sonuçlar sağlıklı bir şekilde ortaya çıkabilsin…
Oysa ki bu planlamada 2 hafta bile beklenmiyor…
10 gün sadece…
4 Mayıs ile 15 Mayıs arasında bir süreç yaşayacağız şimdi…
En son aşamada da deniyor ki uçak seferleri başlatılabilecek… Uçağımız olsa bu aşama da en fazla 10 gün arayla olabileceği için uçağımız olmadığına dua edeceğiz neredeyse… Zaten böyle bir aşamanın dillendirilmesi de bu dönemde traji-komik bir ifade… “THY uçmaya karar verirse, Ercan’a da uğrarsa” diyeceğimiz yerde “uçak seferlerini de başlatacağız” deniyor… Gülmek istemezdim ama yine de gülümsemekten kendimi alamıyorum…
***
Bu sürecin arasında yani 4-15 Mayıs arasında take-away servisleri de çalışanların covid-19 testleri yapılırsa 11 Mayıs’ta başlayabilecek…
Oh ne güzel… Evlerde oturanlar için, (gerçi evde oturan da kalmıyor ki!) yemek çağırmak güzel olacak elbette ama sürecin çok hızlı işlediğini unutmamak gerekiyor… Çok hızlı ve bazı sorun yaratacak uygulamalar da cabası…
Örneğin okullar açılmıyor ama özel sektör ve bazı devlet kurumları da çalışacağı için anne-babalar işe gidecek, evde çocuklar kalacak…
Peki çocuklara kim bakacak?
Kreşler de kapalı olacağına göre…
Dedeler-neneler var belki yakınlarda… Onlar bakabilir çocuklara… E o zaman neden şimdiye kadar yaşlılarımızı korumaya çalıştık? Neden “evden çıkmayın” dedik, Markete bile uğramalarını istemedik, ilaçlarını almak için bile eczaneye gitmediler, ya çocukları, ya belediyeler bu işleri yaparken şimdi nasıl olacak?
Yanlarına, çocuklarını, torunlarını yaklaştırmazken şimdi onlara bakmalarını mı isteyeceğiz? Hükümetin buna bir çözümü var mı?
Öte yandan yine işyerlerinin çoğunu açarken toplu taşımayı uygulamaya koymadık… Arabası olan işe arabasıyla gidecek de arabası olmayan ne yapacak? Patron “gel” diyecek, çalışan ise para kazanmak isterken, buna mecburken ve sabırla beklerken işe nasıl gideceğini bilemeyecek…
Arabası olan ve aynı yöne gidecek olan bir tanıdığın arabasıyla gidebilir belki… Tamam da şimdiye kadar arabalara iki kişiden fazla ve maskesiz insan koymamaya çalıştık. Şimdi nasıl olacak? İnsanları kaynaştırmaya mı çalışıyoruz!
***
Yani bazı açılmalar yaparken bu açılmaların ortaya çıkaracağı sorunları da öngörerek çözümler üretmek gerekiyor… “Şunu da açın, toplu taşımayı da serbest bırakın” demiyorum elbette ama ilk aşamada nüfusun büyük çoğunluğunu yollara dökerseniz ortaya başka sorunların çıkacağını, pozitif vakaların yeniden hortlayabileceğini hesap etmeniz gerekir… Bir bilim kurulundan onay almadan böyle bir aşamanın uygulamaya konulduğu anlaşılırken hiç istemiyoruz ama vakaların yeniden ortaya çıkması, temasların çoğalması karşısında hastanelerimiz, sağlık sistemimiz hazır mı?
“45 günde yapacağız” dediğiniz pandemi hastanesi ortada yokken, sistem bu süreçte birkaç cihaz dışında salgın için hazırlanmamışken bu kadar hızlı bir açılımı hangi bilimsel veriler ışığında aldınız!
***
Şimdi, bugün belki halkımız “oh be, rahatlıyoruz biraz, normale dönüyoruz galiba!” derken umarım birkaç gün/hafta sonra daha da kötü kapanmayız!..
***
Bir de şuna değinmek gerek;
Bugün birçok işyeri açıldı… Nüfusun çoğunluğu yollarda, işyerlerinde, parası varsa da alışverişte… Yani kısmî sokağa çıkma yasağı kaldırılıyor… Bugünden itibaren şehirlerarası seyahat sınırlaması da yok. Ancak bundan böyle bu Pazar’dan itibaren her Pazar kısmî sokağa çıkma yasağı olacak… Yani şimdi olduğu gibi sadece market, eczane ve akaryakıt istasyonuna gidilebilecek… Buna da “bu ne perhiz, ne lahana turşusu” derler artık… Haftanın 6 günü her yerde olacaksın, herkesle uzak-yakın temas halinde olacaksın ama haftanın sadece bir günü kısmî sokağa çıkma yasağı olacak ve buna da tedbirli olmak denecek!
Bu olmadı. Şimdiye kadar alınan kararlar, eksik de olsa, bazı hatalar da olsa salgının büyümesine engel oldu gibi duruyor ama bugünden başlayarak bilimsel değil, siyasal kaygılarla yapıldığı izlenimi veren bu süreç kaygı verici…
Umarım kaygılarımız boşa çıkar.