Kayıp yakınları, Kayıplar Komitesi yetkililerinden bilgi aldı...

Sevgül Uludağ

İki toplumlu kayıp yakınları ve savaş mağdurları örgütü “Birlikte Başarabiliriz”in organizasyonuyla, Kayıplar Komitesi yetkilileri, her iki toplumdan kayıp yakınlarıyla bir araya getirildi...

ARA BÖLGEDE TOPLANTI...

Toplantı, Lefkoşa’da ara bölgede, Yeşil Hat üzerindeki Ledra Palas oteli karşısında bulunan Dayanışma Evi’nde, “Cyprus Dialogue Forum” yani “Kıbrıs Diyalog Forumu”nun desteğiyle gerçekleştirildi. Toplantıda Türkçe, Rumca ve İngilizce, üç dilde profesyonel çeviri yapıldı...

FİKİR, 2018’DENDİ...

İki toplumdan kayıp yakınları Kayıplar Komitesi yetkilileriyle ilk kez çok geniş bir toplantıda “Birlikte Başarabiliriz”in organizasyonuyla 2018 yılında bir araya getirilmişti. Bu toplantının sonunda dönemin Kayıplar Komitesi Kıbrıslıtürk Üyesi Gülden Plümer Küçük, “Birlikte Başarabiliriz” örgütünün bu toplantıları düzenli biçimde yaparak kendilerine önceden kayıp yakınlarının dosyalarını hazırlayıp vermelerini ve her defasında onar kişilik grupların Kayıplar Komitesi yetkilileriyle bir araya gelerek onlara bilgi aktarmasını önermişti. Bu fikri gerçekleştirmek üzere harekete geçen “Birlikte Başarabiliriz” örgütü, bu toplantıyı gerçekleştirmek üzere onar Kıbrıslıtürk ve Kıbrıslırum kaybın dosyalarını hazırlamış, bilgilerini toparlayarak o dönemin Kayıplar Komitesi yetkililerine iletmişti... Ancak toplantı bir türlü gerçekleştirilememiş, Kayıplar Komitesi Kıbrıslırum Üye Ofisi o dönem bu konuya pek sıcak bakmamış ve toplantıların ara bölgede değil, kendi ofislerinde yapılmasını, burada daha ayrıntılı bilgi verebileceklerini belirtmişti. Ara bölgede planlanan ileriki toplantılar böylece gerçekleştirilememiş ve araya pandemi dönemi girince de Gülden Plümer Küçük’ten çıkan bu fikir uygulamaya konamamıştı...

PANDEMİ SONRASI İLK TOPLANTI...

Pandemi sonrası bu ilk toplantı dün gerçekleştirilmeden önce, “Birlikte Başarabiliriz” örgütü, 2018 yılında toplantıya katılan ve kayıplarının gömü yerleri henüz bulunamamış olan beşi Kıbrıslıtürk, beşi Kıbrıslırum kayıp yakınından aldıkları bilgilerle on dosya oluşturarak bunları Kayıplar Komitesi yetkililerine ulaştırdı. Kayıplar Komitesi de böylece bu on dosya konusunda gerekli çalışmaları yaparak, kayıp yakınlarına bilgi vermek üzere toplantıya katıldılar.

ÜÇ ÜYE, ASİSTANLARI VE KOORDİNATÖRLER KATILDI...

Toplantıya beşi Kıbrıslıtürk, beşi Kıbrıslırum kayıp yakını olmak üzere, toplam 10 kayıp yakını katılarak, kendi kayıpları hakkında Kayıplar Komitesi’nden bilgi aldılar.

Toplantıya Kayıplar Komitesi Kıbrıslıtürk Üyesi Hakkı Müftüzade, Kıbrıslırum Üye Leonidas Pandelidis ve Birleşmiş Milletler’i temsilen Üçüncü Üye Paul Henri Arni’nin yanısıra, üyelerin asistanları ve koordinatörler ile araştırma görevlileri ve psikologlar da katılarak kayıp yakınlarına ayrıntılı bilgi aktardılar.

ERBAY AKANSOY: “İKİ TOPLUMUN İŞBİRLİĞİNE ÖRNEK, KAYIPLAR KOMİTESİ’NİN ÇALIŞMALARI...”

Toplantının açılışını yapan İki toplumlu kayıp yakınları ve savaş mağdurları örgütü “Birlikte Başarabiliriz”in yanısıra “Kıbrıs Diyalog Forumu” yöneticilerinden Erbay Akansoy, Kayıplar Komitesi’nin çalışmalarının iki toplumlu bir niteliğe sahip olarak, Kıbrıs’ta en zorlu konulardan biri olan “kayıplar” konusunda dahi, iki toplumun birlikte çalışıp işbirliği yapabileceğinin örneği ve kanıtı olduğuna dikkati çekti.

İki toplumlu kayıp yakınlarının, paylaştıkları adaya yönelik çok büyük bir sorumluluk duyduklarını gösterdiklerini ve yalnızca Kıbrıs’ta değil, uluslararası kamuoy tarafından da yeniden yakınlaşmanın öncüleri olduğunun görüldüğünü belirtti. Akansoy, “Kıbrıs Diyalog Forumu olarak, iki toplumlu kayıp yakınlarının çalışmalarını desteklemekten gurur duyuyoruz” diye konuştu...

HRİSTOS EFTİMİU’NUN SÖYLEDİKLERİ...

İki toplumlu kayıp yakınları ve savaş mağdurları örgütü “Birlikte Başarabiliriz” adına konuşan Hristos Eftimiu da Kayıplar Komitesi yetkililerinin böylesi bir toplantıya katılmaları nedeniyle kendilerine teşekkür etti, “kayıplar” konusunda ilerleme sağlamak üzere yardıma hazır olduklarını belirtti.

LEONİDAS PANDELİDİS’İN SÖZLERİ...

Kayıplar Komitesi Kıbrıslırum Üyesi Leonidas Pandelidis kendisinin üç yıl önce bu göreve atandığını kaydetti, Kayıplar Komitesi olarak iki toplumlu biçimde çalıştıklarını, kayıplar arasında hiçbir ayırım yapmaksızın tüm kayıpların akibetini belirlemek maksadıyla çalıştıklarını belirtti, geçen zaman nedeniyle çeşitli sorunlarla karşılaştıklarını söyledi. Pandelidis, artık teknolojiyi çok daha fazla kullandıklarını ve araştırmalarda da teknolojiyi kullanmakta olduklarını belirterek, eskiden basılı kağıtlar ve dosyalarla çalışıldığını, oysa şimdi teknoloji yardımıyla fotoğraflar ve haritalarla çalışmakta olduklarını söyledi. Teknoloji kullanımı nedeniyle gömü yerlerinin belirlenmesindeki doğruluk oranını arttırdıklarını ifade eden Pandelidis, yeni yöntemlerin daha etkili olduğunu belirtti. Kayıp yakınlarına bir de çağrıda bulunan Leonidas Pandelidis, kendi ofislerine gitmelerini, oraya gitme olanakları yoksa, araştırma görevlilerini kayıp yakınlarına gönderebileceklerini de belirtti.

HAKKI MÜFTÜZADE’NİN SÖZLERİ...

Kayıplar Komitesi Kıbrıslıtürk Üyesi Hakkı Müftüzade de yaptığı konuşmada, kayıplar konusunun son derece hassas, insancıl bir konu olduğunu, kendisinin kayıp yakınlarının kaygılarını ve düşüncelerini çok iyi hissettiğini belirterek, “Kalbim sizinledir, sizi çok iyi anlıyorum. Bu bizim için bir görev olmanın ötesinde, kutsal bir görevdir” dedi. Hakkı Müftüzade, kendisi göreve geldikten sonra beş yeni araştırma görevlisi istihdam ettiklerini, bunlardan dördünün gençler, birisinin de emekli bir polis olduğunu, ayrıca tam zamanlı bir psikoloğu da istihdam etmiş olduklarını belirtti. “Bazi Kıbrıslırum şahitler bizimle buluşuyor, bazı Kıbrıslıtürk şahitler ise Kıbrıslırum üyeyle buluşuyor... Ancak toplanan tüm bilgiler tek bir bilgi havuzuna konuyor” diyen Müftüzade, şu anda Kıbrıs’ın kuzeyinde altı noktada kazı yürütüldüğünü, bunlardan birinin askeri bölgede olduğunu, Kıbrıs’ın güneyinde ise son yedi yıldan beridir ilk kez kayıp Kıbrıslıtürkler’den geride kalanlara Trulli’de ulaşılmış olduğunu belirtti. Müftüzade de kayıp yakınlarını ofislerine davet etti, orada da ayrıntılı bilgi verebileceklerine dikkati çekti.

PAUL HENRİ ARNİ’NİN SÖZLERİ...

Kayıplar Komitesi’nde Birleşmiş Milletler’i temsilen Üçüncü Üye olarak görev yapmakta olan Paul Henri Arni ise son on senedir Kıbrıs’ta görev yapmakta olduğuna dikkati çekerek kendisi geldiği zaman kalıntıları bulunan kayıp sayısının 600 olduğunu, oysa şimdi 1028 kaybın bulunmuş olduğunu, son on senede 400 kayıptan geride kalanlara ulaşıldığını belirtti. Kıbrıs’ta kayıpların gömü yerlerini bulma sürecinin yavaş ama istikrarlı biçimde çalışmakta olduğunu hatırlatan Arni, yeryüzünde 40’tan fazla ülkede kayıp insanlar olduğunu ve bunlar arasında son on senede hiçbir ilerleme olmayan ülkeler olduğunu da aktardı. Bu ülkeler arasında Lübnan’ın ancak yakın geçmişte Kayıplar Komitesi’ne benzer bir komite kurulduğunu fakat henüz kayıpları arama sürecine geçilmediğini, 40 bin kaybı olan Sri Lanka’da da ilerleme kaydedilemediğini belirten Arni, Ukrayna, Suriye gibi ülkelerde de kayıplardan geride kalanlara henüz ulaşılamadığını hatırlattı.

Kayıplar Komitesi’nde iki toplumun tam bir işbirliği içerisinde çalıştığını kaydeden Arni, son beş sene içerisinde de Birleşmiş Milletler ve Uluslararası Kızılhaç Örgütü’nün gizli dosyalarını New York, Cenevre ve Lefkoşa’da incelediklerini ve bazı bilgilere ulaştıklarını belirtti. Birleşmiş Milletler Barış Gücü kontenjanlarından İsveç kontenjanında geçmişte tutulmuş notlar ve çizilmiş bir kroki sonucunda geçmişte barikat olan bir yeri belirlediklerini ve burada kazı yürütünce bazı kalıntılara ulaştıklarını belirten Arni, halen ellerinde kazılacak olan 60 olası gömü yerinin listesi bulunduğunu, bazı büyük olası gömü yerlerinin de kazılacağını, bunlardan birinin ise Girne’de olduğunu belirtti. Arni, kazı yapmak üzere ellerinde bulunan askeri bölgelerdeki 30 noktadan 16’sında kazı yapmış olduklarını da belirtti. Kayıpların %51’ine tekabül eden 1028 kişinin akibetinin belirlendiğini kaydeden Arni, verimlilik oranlarının artması ve daha iyi işbirliği nedeniyle cesaretlenmiş olduklarını, bazı olası büyük gömü yerlerinde kazı yapmak üzere de hazırlandıklarını belirtti.

KAYIP YAKINLARI VE ÖYKÜLERİ...

Biz de toplantıda söz alarak toplantıya katılan on kayıp yakınının öykülerini Kayıplar Komitesi yetkililerine aktardık, her birinin neler yaşadığını anlattık.. Toplantıda hazır bulunan pek çok kayıp yakınının annelerinin kayıplarının gömü yerlerinin bulunmasını beklerken vefat etmiş olduklarını hatırlatarak, iki toplumlu kayıp yakınları örgütü “Birlikte Başarabiliriz” olarak, her zaman Kayıplar Komitesi’ne çalışmalarında yardım etmeye devam edeceğimizin altını çizdik, bu konuda geçmişte yapmış olduğumuz çeşitli çalışmalardan bazı örnekler verdik.

KAYIP YAKINLARINA AYRINTILI BİLGİ VERİLDİ...

Toplantıya katılan beşi Kıbrıslıtürk, beşi Kıbrıslırum kayıp yakınları da kendi kayıpları hakkında konuşarak Kayıplar Komitesi yetkililerinden kendi kayıplarına dair son durum hakkında bilgi istediler.

Toplantıda önceden Kayıplar Komitesi yetkililerine dosyaları ulaştırılan beşi Kıbrıslıtürk, beşi de Kıbrıslırum olmak üzere on kayıp yakınına, kendi kayıplarına ilişkin araştırmaların ne durumda olduğu hakkında gerek Kayıplar Komitesi’nin Kıbrıslıtürk Üyesi Hakkı Müftüzade, gerek Kıbrıslırum Üyesi Leonidas Pandelidis, gerekse Araştırmalardan Sorumlu Kıbrıslıtürk Üye Asistanı Antropolog Okan Oktay, Kıbrıslıtürk Üye Ofisi Araştırmalar Koordinatörü Yağmur Erbolay ve Kıbrıslırum Üye Ofisi Araştırmalar Koordinatörü Angeliki Anthusi ve Kıbrıslırum Araştırma Görevlisi Romanos Liritsas tarafından ayrıntılı bilgiler verildi... Daha ayrıntılı bilgiler için ise toplantıya katılan kayıp yakınları, Kayıplar Komitesi’nin kuzeydeki ve güneydeki ofislerine davet edildi. Bu konuda iki toplumlu kayıp yakınları ve savaş mağdurları örgütü “Birlikte Başarabiliriz”, randevuları koordine ederek, kayıp yakınlarının daha ayrıntılı bilgi almak üzere sözkonusu ofislere gitmelerine yardımcı olacak.

Bu toplantıların önümüzdeki dönemde de iki toplumlu kayıp yakınları ve savaş mağdurları örgütü “Birlikte Başarabiliriz”in öncülüğünde ve “Kıbrıs Diyalog Forumu”nun evsahipliğinde devam ettirilmesi ve her iki toplumdan kayıp yakınlarının, Kayıplar Komitesi yetkilileriyle önceden dosyaları çalışılarak bir araya getirilmesi hedefleniyor... Böylece iki toplumdan kayıp yakınlarının, Kayıplar Komitesi’yle diyalog içerisinde yurdumuzun en büyük kanayan yarası olan “kayıplar” konusunu ele almaya ve ilerleme kaydetmek için çaba göstermeye devam etmesi hedefleniyor.