Kazı alanına asbest uzmanları…

Sevgül Uludağ

Abohor’da (Cihangir-Epikho) eski çöp alanındaki olası gömü yerinde Kayıplar Komitesi tarafından başlatılan kazılarda açığa çıkan asbest için uzmanlar inceleme yaptı.

Kayıplar Komitesi tarafından Abohor’daki eski çöp alanında bulunan kazı yerine getirilen asbest uzmanları, kazı alanında inceleme yaptılar.

Bazı okurlarımız Abohor’daki eski çöp alanına bazı “kayıp” Kıbrıslırumlar’ın 1974’te iki havara çukuruna gömüldüğü yönünde bilgi vermişler, benzer bilgiler Kayıplar Komitesi’nin Kıbrıslıtürk yetkililerine de ulaşmıştı. Bir süre önce bu alanın köy muhtarlığı tarafından geliştirilmesine karar verilmiş ve bölgeye fidan dikimi yapılmıştı. Bunun üzerine Kayıplar Komitesi geçtiğimiz ay eski çöp alanında kazı başlatmış ancak kazılar esnasında asbeste rastlanınca, kazı ekibinde bulunan arkeologların ve diğer çalışanların sağlığı göz önüne alınarak kazı durdurulmuştu. Asbestin kanserojen etkisi nedeniyle Kayıplar Komitesi asbest rastlanan kazıları hemen durduruyor. Bundan önce de Lefkoşa’da CYTA merkezi yakınında ve Latça’da asbeste rastlanınca kazılar durdurulmuştu.

Abohor’da kazı alanında asbeste rastlanması nedeniyle Kayıplar Komitesi bu konuda kazıya devam edilip edilemeyeceği, edilecekse ne tür tedbirler alınması gerektiği hakkında uzman görüşüne başvurmaya karar vermişti. Geçtiğimiz günlerde kazı alanına giden asbest uzmanları, bölgeyi inceleyerek Kayıplar Komitesi’ne rapor sunacak.

Konuyla ilgili olarak sorularımızı yanıtlayan Kayıplar Komitesi Kıbrıslıtürk Üye Yardımcısı Murat Soysal özetle şöyle dedi:

***  Asbestin olduğu yerlerde, sağlık açısından risk olma ihtimali var, asbestli toz soluyan kişilerin kanser olma riski var. Bu nedenle asbest uzmanlarının bu alanı incelemesini istedik. Kuzeyde asbest uzmanı bulunmadığından, güneyden asbest uzmanı getirttik.

*** Uzmanlar kazı alanında yaptıkları incelemede, bu alandaki asbestin düşük risk grubunda olan türde asbest olduğunu tesbit ettiler. Düşük risk olmasına rağmen, kazıdan önce toplanıp, poşetlenip, kaldırılıp, ondan sonra kazı yapılması yönünde detaylı rapor vereceklerini söylediler.

***  Uzmanlar bu tür maddeleri tesbit etme adına 50 kişilik bir gruba eğitim verebileceklerini de anlattılar. Asbest uzmanları, insani bir proje olan “kayıplar” konusunda çalıştığımız için, bizden herhangi bir ücret talep etmeyeceklerini de belirttiler.

***  Asbest Kıbrıs’ta yaygındır, çeşitli kazı alanlarında rastlanabiliyor asbeste. Asbest uzmanları koruyucu giysi ve maske takılarak, asbeste rastlanan yerlerde, toz zerreciklerinin solunmasını önlemek için su püskürtülerek çalışma yapılabileceğini, asbest kazı alanından alındıktan sonra kazılara devam edilebileceğini anlattılar. Ancak bu konuda uzmanların detaylı raporunu beklememiz gerekir.