Serap ŞAHİN
Kıbrıs Türk Elektrik Kurumu Çalışanları Sendikası (EL-SEN) Başkanı Ahmet Tuğcu, YENİDÜZEN’e konuştu, tahsil edilemeyen alacaklardan ve Kalecik 3 sözleşmesinden dolayı KIBTEK’in mali durumunun kötüye gittiğini kaydetti. Tuğcu, KIBTEK’in toplam borcunun 3 milyar 485 milyon TL, alacağının ise 3 milyar 25 milyon TL olduğunu belirtti, borçların gününde tahsil edilememesinden kaynaklı açığın günden güne büyüdüğünü, sadece 1 ayda 500 milyon TL bir açık olduğunu vurguladı. Kurumun mali tablosuna göre 500 milyon TL ekside olduğunu belirten Tuğcu,”Tamamen yönetim zafiyeti, maliyeyi doğru yönetememeden kaynaklanıyor” şeklinde konuştu.
Teknecik santralinde 2 makinenin devre dışı olmasından dolayı yaz dönemine girerken yaklaşık 35 megavatlık bir kayıp olduğuna işaret eden Tuğcu, “Bu konuda Başbakan’ın verdiği sözü tutmasını istiyoruz” dedi. Kalecik 3 sözleşmesi imzalandıktan sonra Başbakan’ın “AKSA’ya yapılan kapasite artırımı kadar da KIB-TEK’e yatırım yapacağız” şeklindeki sözünü 8 ay geçmesine rağmen yerine getirmediğinin altını çizen Tuğcu, “Bir an önce bu adımın atılıp, enerji arz güvenliğini sağlayacak hükümet politikalarını gerçekleştirmesini diliyoruz” dedi.
“KIB-TEK’in devletten alacağı 596,5 milyon TL”
Devletin aktif tüketim borcuNUN 241 milyon TL, Devletin KIBTEK üzerinden teşvik verdiği ve tahsilatını da KIBTEK’in uyguladığı teşvik borcunun 32 milyon TL olduğunu belirten EL-SEN Başkanı Ahmet Tuğcu, KIBTEK üzerinden kullanılan fiber optik hattını devletin de kullandığını ve bunun da toplam borcunun 109 milyon TL olduğunu açıkladı. Tuğcu ayrıca Güvenlik Kuvvetleri ve Barış Kuvvetleri’nin toplam 192 milyon 500 bin TL, Karpaz’daki Kıbrıslı Rumların 22 milyon TL KIBTEK’e borcu olduğunu söyledi kurumun devletten toplam 596,5 milyon TL alacağı olduğunu vurguladı.
“Camilerin toplam borcu 11 milyon 250 bin TL”
Camilerin borçlarını ikinci defa taksitlendirdiğine dikkat çeken Ahmet Tuğcu, camilerin KIBTEK’e toplamda 11 milyon 250 bin TL borcu olduğunu açıkladı.
BRT’nin 2,5 milyon TL, genel tüketicilerin 1 milyar 170 milyon TL, belediyelerin ise 30 milyon TL borcu olduğunu belirtti.
“Kurumun toplam 3 milyar 485 milyon borcu var. Alacağı da 3 milyar 25 milyon TL”
Kıbrıs’ın kuzeyinde üretilemeyen ve güneyden alınan elektriğin 1 milyar 50 milyon TL olduğuna işaret eden tuğcu, KIBTEK’in kurumlara 1 milyar 642 milyon TL, çek hesaplarına 118 milyon TL, AKSA’nın ödenmeyen faturalarının 414 milyon TL, iç piyasaya 215 milyon TL ve devlete olan vergi borcunun da 672 milyon TL olduğunu söyledi.
Ahmet Tuğcu, “Kurumun toplam 3 milyar 485 milyon gibi bir borcu var. Alacağı da 3 milyar 25 milyon TL” dedi.
AKSA’nın faturalarında ayda 63 milyon TL kur farkı!
KIBTEK’in mali durumunda tablonun çok kötü olduğunu belirten Tuğcu, “Bunların içerisinde kurumun yaptığı hiçbir yatırımı yoktur. AKSA faturalarının dolara geçtiği günden itibaren ilk dolar faturasıyla en son gönderdiği dolar faturası arasında sadece ayda 63 milyon TL bir kur farkı var. Alınan yakıt dolar kuru olduğu için de fiyatlar yükseliyor” ifadelerine yer verdi.
“1 ayda kurumda yaklaşık 500 milyon TL açık oluştu”
Borçların gününde tahsil edilememesinden kaynaklı açığın günden güne büyüdüğünü belirten Tuğcu,
“1 ay öncesine baktığımızda dengede giden bir mali yapı, AKSA faturaları ile beraber bu sebeplerden dolayı 1 ayda yaklaşık 500 milyon TL bir açığa sebep oldu” dedi. Kurumun mali tablosuna göre 500 milyon TL ekside olduğunu belirten Tuğcu,”Tamamen yönetim zafiyeti, maliyeyi doğru yönetememeden kaynaklanıyor” şeklinde konuştu.
“Ercan Havalimanı’nın borcu 56 milyon TL’ye çıktı”
Bakanlar Kurulu’nun taksit af süresini 22 Nisana’a kadar uzattığına işaret eden Tuğcu, Ercan Havalimanı’nın borcunun 45 milyon TL’den 1 haftada 56 milyon TL’ye çıktığını belirtti, herhangi bir ödeme yapılmadığını söyledi.
Ercan’ın gerekli alt yapıları tamamlanmadığından dolayı elektriğinin hala daha inşaat maksatlı olduğuna dikkat çeken Tuğcu “Herhangi bir kaza durumunda da sorumlusu Ulaştırma Bakanı Erhan Arıklı, Emrullah Turanlı ve KIBTEK Genel Müdürü Dalman Aydın’dır” şeklinde konuştu.
“Kurumun başındaki en büyük dert kalecik 3 sözleşmesidir”
Devletin KIBTEK’e olan tüm borçlarını kapatsa dahi Kalecik 3 sözleşmesinin var olduğu sürece kurumun mali yapısının düzelmeyeceğini vurgulayan Tuğcu sözlerine şöyle devam etti:
“Bugün yaklaşık 2,5 milyon dolar boşu boşuna kira bedeli ödüyoruz. Bu kira bedelinin yanında KIBTEK’ in en büyük gideri yakıt. AKSA’nın faturalarına baktığımızda aynı makinelerle biz 9 dolar cente üretim yapabiliyorken, Kalecik 3 sözleşmesinin alım garantisinden dolayı biz daha ucuza üretebileceğimiz makinelerimizi durdurmak zorunda kalıyoruz ve 15 dolar cent e AKSA’dan alıyoruz. Kurumun başındaki en büyük dert kalecik 3 sözleşmesidir. Bir an önce kuruma ivedilikle Başbakanın da söz verdiği gibi Teknecik Elektrik Santrali’ne yatırım yapılması gerekiyor.”
“Devlet KIBTEK’in üstünde bir kambur”
Başbakanlığa bağlı Kamu Ortak Veri Merkezi’nin de KIBTEK’e 7 milyon TL borcu olduğuna işaret eden Tuğcu,“Kurumun devletin üstünde bir kambur değil, devletin KIBTEK’in üstünde bir kambur olduğunu göstermek amacımız” ifadelerine yer veren Tuğcu, “Borcunu ödemeyen kurumları sosyal medyada paylaşmaya devam edeceğiz. Bayramdan sonra bu konuyu KIBTEK yönetimi ile toplanıp ciddi şekilde masaya yatıracağız. Gerekli adımlar atılmazsa, biz atacağız” şeklinde konuştu.
“Büyük elektrik kesintileri ile karşı karşıya kalacağız”
Yaz döneminde çok kötü bir sürecin beklediğini belirten Tuğcu, 8 numaralı makinenin akıbetinin henüz belli olmadığını, 7 numaralı makinenin de kırıldığını ve arıza raporunun çıkması için Türkiye’den ekibin beklendiğini kaydetti. Şubat ayında büyük bir talebin olmadığını, Haziran ayından sonra söz konusu 2 makine devreye alınmazsa büyük elektrik kesintileri ile karşı karşıya kalınacağını vurgulayan Tuğcu, “O dönemde Kıbrıs’ın güneyinin turizm dönemi olduğundan sağlıklı bir elektrik veremiyor. Kurumun şu andaki gidişatı bu enerji açığını sağlayamayacak” dedi. Tuğcu, Haziran sonuna kadar bir çözüme ulaştırılamazsa, ülkenin geçtiğimiz yıldaki gibi kesintili dönemler yaşayacağını belirtti. Tuğcu, Temmuz ayından sonra çok daha büyük maliyet artışlarının yaşanacağını kaydetti. EL-SEN olarak bu konuda mücadelenin sürdüğünü belirten Tuğcu, “Devletin olan enerji sorununu Türkiye’de ihale edilip, oradaki taşeron firmalarla santralin tamirleri yapılmasına kesinlikle karşıyız” ifadelerini kullandı.
“Başbakan’ın verdiği sözü tutmasını istiyoruz”
2 makinenin devre dışı olmasından dolayı yaz dönemine girerken yaklaşık 35 megavatlık bir kayıp olduğuna işaret eden Tuğcu, “Bu konuda Başbakan’ın verdiği sözü tutmasını istiyoruz” dedi. Kalecik 3 sözleşmesi imzalandıktan sonra Başbakan’ın “AKSA’ya yapılan kapasite artırımı kadar da KIB-TEK’e yatırım yapacağız” şeklindeki sözünü 8 ay geçmesine rağmen yerine getirmediğinin altını çizen Tuğcu, “Bir an önce bu adımın atılıp, enerji arz güvenliğini sağlayacak hükümet politikalarını gerçekleştirmesini diliyoruz” dedi.