Kıbrıs kültürü bir zenginliktir

Var olan içinde, çoğunluktaki Kıbrıs Rumlarının  kendine özgü, Kıbrıs Türklerinin de kendine özgü özellikleri var mı ? Evet var ve olabilir. Bu da doğal.  Ama bu da bir zenginliktir aslında.  Neticede, bazı farklılıklarına karşın temeli oluşturan Kıbrıs Folkloru, Kıbrıs Kültürü’dür. Bununla gurur duymak yerine “Kıbrıs Folkloru yoktur” , Kıbrıs Türk Kültürü, Kıbrıs Rum Kültürü vardır gibi saçma sapan bir görüş ortaya atmanın anlamını çıkarmak  zor doğrusu...

---------


Erdinç GÜNDÜZ

Kıbrıs şarkılarını, türkülerini oyun havalarını duyduğumda  içimde bir şeylerin kıpırdadığını fark ederim.  “Bunlar benim şarkılarım, benim türkülerim benim oyun havalarım” derim hep.  Bir Kıbrıslı Türk olarak, yaşamım boyunca sahiplendim hepsini, sahiplenmeye de devam edeceğim.
İçi bomboş bir tartışma çıkar bazen. Kültürle, folklorla ilgili.
Kıbrıs Türk Kültürü, Folkloru var mı ? 
Kabullendiklerimiz Rum’un mu Türkün mü ? 
Yoksa ortak Kıbrıs folkloru mu? v.s.

BAMBAŞKA AMAÇLAR

“Kıbrıs Türk Kültürü”, “Kıbrıs Folkloru” veya “Kıbrıs Türk Folkloru yoktur,  “Türk folkloru vardır” diyenlerin amaçları  bambaşka. Kültür ve Folklor değil asıl konuları. Kültürü, folkloru bir araç olarak kullanıyorlar sadece. Ve de en önemlisi “folklor” nedir bilmiyorlar.
Durup şimdi uzun uzun kültür nedir folklor nedir açıklaması yapacak değilim. Ama şunu da üstüne basa basa vurgulamak zorundayım. Folklor “statik” değildir. Değişmez değildir.  Folklorun varoluşunu sağlayan hatta zenginleşmesini sağlayan “etkileşimler”dir. Etkileşim de dünya var oldu olalı hep olmuştur. Çin’de de, Hindistan’da da, Avrupa’da da, Amerika’da da, Anadolu’da da, Akdeniz’de de..

UYGARLIKLARIN BEŞİĞİ

Kıbrıs, tarihi boyunca birçok uygarlıkların gelip geçtiği bir yer olmuştur. Coğrafi konumu bunun en önemli nedenidir. Bu küçücük ada, batılıların doğuya, doğuluların  da batıya bir sıçrama tahtası olmuştur hep.  Öncesini bırakın, Krallıklar dönemini,  Mısırlılar, Fenikeliler, Asurlar, Persler, Abbasiler, Haçlılar, Lüzinyanlar, Venedikliler, Osmanlılar ve nihayet İngilizler dönemlerini yaşamıştır bu ada. Ve bu dönemler , her biri, bir şeyler bırakmıştır ülkenin kültürüne.  Bir başka deyişle Kıbrıs adasının yerlileri  -nereden, nasıl geldikleri  ve kimlerden oluştuğu tartışmalarını bir kenara bıraksak da-  sadece Osmanlılar olmamıştır. Osmanlı Kıbrıs’a ayak bastığında da bir “kültür” bulmuştur bu adada. Asırlar içinde etkileşimlerle oluşmuş bir kültür. Kendisi de bir şeyler katmıştır bu kültüre. Ve sonunda da asırların birikimi ile bir “Kıbrıs Kültürü” söz konusu olmuştur doğal olarak. Gelip geçmişlerin tümünün kaynaşmasından oluşan bir kültür. Durum böyleyken Osmanlı’dan öncesini “yok” saymak mümkün mü ?  Bunu inkar etmek, Osmanlı’dan önceki Kıbrıs tarihini, Kıbrıs yerlilerini tümden inkar etmek anlamına gelir. Aynı Anadolu gibi..

MESELA ANADOLU

Anadolu için de hep bir kültür mozaiğinden  söz edilir. Mozaik yüzlerce medeniyete ev sahipliği yapmış Anadolu için inanılmaz bir zenginliktir. Bu mozaik’e Anadolu’daki milattan öncesi de dahildir milattan sonrası da.  Tarih boyunca Anadolu’yu kendine vatan yapmış her ulus, her kavim kısacası herkes. Anadolu kültüründen, Likyalıları,  Etileri, Romalıları, Bizanslıları,  Selçukluları, Osmanlıları ve daha nicelerini ayırmak mümkün mü ?
Bugünün  Anadolu kültürü, folkloru tüm bu unsurların katkılarıyla şekillenmiş oluşmuş değil mi ?  Ege’de Akdeniz’in, Güney Doğu’da Arapların, Karadeniz’de Doğu’da Kafkasların, Trakya’da Güney Doğu Avrupa’nın etkilerini  inkar etmek mümkün mü ? Türkiye – Anadolu Folklorunu, geçmişten gelen  tüm zenginlikleriyle yaratan ve yapılandıran bu mozaik değil mi ?

KIBRIS VE ZENGİNLİK

Evet aynı Kıbrıs gibi. Aynı durum, boyuna boşuna bakılmaksızın bu küçücük ada için de geçerli. Kendine has zenginlikler, karışımlar ve etkileşimler..
Var olan içinde, çoğunluktaki Kıbrıs Rumlarının  kendine özgü, Kıbrıs Türklerinin de kendine özgü özellikleri var mı ? Evet var ve olabilir. Bu da doğal.  Ama bu da bir zenginliktir aslında.  Neticede, bazı farklılıklarına karşın temeli oluşturan Kıbrıs Folkloru, Kıbrıs Kültürü’dür. Bununla gurur duymak yerine “Kıbrıs Folkloru yoktur” , Kıbrıs Türk Kültürü, Kıbrıs Rum Kültürü vardır gibi saçma sapan bir görüş ortaya atmanın anlamını çıkarmak  zor doğrusu...