DR. DERVİŞ ÖZER YAZDI:
Kıbrıs tarihinden onuncu yaprak:
“Çanakkale Savaşı (Türk’ün Türk’e karşı savaşı)…”
Gene sefalet, gene açlık, ama bu kez de biraz bilgisizlik ve cahillik var.
1900’lü yılların başı ve dünya yanıyor, hem de cayır cayır. Kıbrıs İngilizlere satılmış ve sömürge halinde. İngilizler ve yedi düvel, Osmanlı’ya savaş açmış. Aslında Osmanlı ve Enver Paşa yedi düvele savaş açmış ama yedi düvel de dünden hazır, girişmiş imparatorluğun topraklarına, yağma Hasan'ın böreği dercesine. Ama İngilizin nüfusu belli, savaşacak bu kadar askeri nereden bulsun. Onlarda para çok, asker yok; bilirler ki para her şeyi satın alır Ve Kıbrıs'ın eşeğini katırını Çanakkale'de silah ve malzeme taşımak için satın alır. Ayrıca asker de ister, katırcı olarak başvuranları askere yazar. On binlerce eşekle katırı satın alır ve adadan Yunanistan'a götürür. Daha sonra ise binlerce Kıbrıslı’yı askere yazar, eğitir ve katırların peşinden Çanakkale'ye gönderir ama bu askerlere Çanakkale'ye gidecekleri söylenmez. Makedonya birliği olduğu söylenir. Ve gün gelir ateşin içine atarlar Kıbrıslıları ama Kıbrıslılardan korktukları için de ön cepheye sürmezler, sadece silah, su ve malzeme taşıttırırlar. Bu yaklaşık 10 bin kişilik katırcı birliğinin içinde 50 tane de Kıbrıslı Türk vardır. Bu askerlerin bazıları savaştıkları kişilerin Türk olduklarını duyunca kaçarlar, bazıları Osmanlı tarafına geçer ve İngiliz casusu niyetine sorgulanırlar işkence görürler. Bazıları Yunanistan’a kaçar, bazıları da savaşmaya daha doğrusu malzeme taşımaya yardım ederler.
Aradan yıllar geçer ama bu Çanakkale'de savaşan Türkler aralarında söz birliği etmişçesine bu olayı hiç anlatmazlar ancak aralarından birkaçı çok yakın arkadaşlarına, ailelerine söz alarak anlatırlar. Kıbrıslı bir Türk için utanılacak bir savaştır Türk’ün Türk’le savaşması. Aradan yıllar geçer ve içlerinden bazıları konuşur. Ama en önemli kaynak İngiliz arşivleridir Kıbrıs'tan giden askerlerin köyleri ve adları tek tek yazılıdır, hangi köyden kaç eşek, kaç katır ve kaç asker alındığına dair.
(Çanakkale’de savaşanlardan en ünlüsü Çoronik Mustafa’dır. Gonedra’dan Minareliköy’den ve Kondea’dan bazı Türklerin savaşa gittiği söylenir)
devam edecek...