Üreticiler fiyatlarda zam yok dese de bazı kasaplar ‘mecburuz’ diyerek fiyat değişikliğine yöneldi. Alım gücü düşen vatandaşın et tüketimi ise azaldıkça azaldı.
Vatandaşın alım gücünün düştüğünü dile getiren bazı kasaplar ete zam yapmadan, mevcut fiyatlarla zararına olsa dahi satış yapamadığını anlatırken, bazıları ‘böyle giderse batacağız’ dedi.
Hayvan üreticileri ise vatandaşın daha uygun fiyata et tüketebilmesi için kasaplardaki kar marjının düşmesi, devletin denetim yapması gerektiğini işaret etti.
Kıbrıs’ın kuzeyinde alım gücünün düşmesi, dövizdeki hareketlilikle Türk Lirası’nın erimesine karşın güneyden kırmızı et alışverişi hala cazibesini yitirmedi. Dana kıymanın kilosu güneyde 96 TL’den reyonlarda yer alırken, bu rakam kuzeydeki kasaplarda 110 TL civarında seyretti.
Fehime ALASYA
Kırmızı ette kasaptan kasaba değişen fiyatlar, alım gücü eridikçe eriyen tüketicinin cebini zorluyor.
Hayvan Üreticileri ve Yetiştiricileri Birliği Başkanı Mustafa Naimoğulları, yeni yıl öncesi canlı hayvan eti taban fiyatında dövizin çok yükseldiği günlerde yapılan % 30 zammın, dövizdeki ciddi düşüş ile % 15’e çekildiğini anlattı.
Piyasadaki kırmızı et fiyatları kasaptan kasaba değişiklik gösterirken günümüzde 110 TL ile 160 TL arası değişen ücretler, vatandaşın et tüketimini de azalttıkça azalttı.
Vatandaşın alım gücünün düştüğünü dile getiren bazı kasaplar ete zam yapmadan, mevcut fiyatlarla zararına olsa dahi satış yapamadığını anlatırken, bazıları ‘böyle giderse batacağız’ diyerek fiyatlarında 10 TL’lik küçük değişiklikler yapmak zorunda kaldığını anlattı.
Hayvan üreticileri ise vatandaşın daha uygun fiyata et tüketebilmesi için kasaplardaki kar marjının düşmesi, devletin denetim yapması gerektiğini işaret etti.
Dövize rağmen güneyde halen daha ucuz…
Kıbrıs’ın kuzeyinde alım gücünün düşmesi, dövizdeki hareketlilikle Türk Lirası’nın erimesine karşın güneyden kırmızı et alışverişi hala cazibesini yitirmedi. Dana kıymanın kilosu güneyde 96 TL’den reyonlarda yer alırken, bu rakam kuzeydeki kasaplarda 110 TL civarında seyretti.
‘Devletin tarım alanındaki kötü politikaları’ nedeniyle hayvan üreticisi ve kasapların bir birine düştüğünü belirten bazı kasaplar, “Hayvancı da zorda kasap da, olan vatandaşa oluyor” dedi.
Kasap ve üreticiler, vatandaşın daha sık ve daha uygun fiyata et tüketmesi için devletin, özellikle market ve kasaplarda denetim yapması gerektiği görüşünde hemfikir oldu.
Kasaplar, ‘üretimin arttırılması, piyasanın rahatlaması, yem fiyatlarının düşürülmesi, hayvancının kalkındırılması, marketlerdeki kasap reyonlarının kapatılması ve fiyatların denetlenmesi gibi çözüm önerileri sundu.
Hayvan Üreticileri ve Yetiştiricileri Birliği Başkanı Mustafa Naimoğulları ise vatandaşın rahatça et tüketebilmesi için denetimin şart olduğuna vurgu yaptı. Yeni bir zam beklentisi olmadığını belirten Naimoğulları, ‘seçim sonrasını’ işaret etti, “Maliyetler artarsa mecbur fiyatlar yükselir” dedi.
Naimoğulları, kasaplarda etin kilosu 95-110 TL’ye arasına satılırken, marketlerde bu rakamın 160, 170 TL’yi aşan rakamları bulduğunu da anlattı.
Hayvan Üreticileri ve Yetiştiricileri Birliği Başkanı Mustafa Naimoğulları:
“Standardın üzerinde satılan her kilo et, halkın cebinden çalınan paradır”
Yeni yıl öncesi 20 Aralık’ta canlı hayvan eti taban fiyatında dövizin çok yükseldiği günlerde yapılan % 30 zammın, dövizdeki ciddi düşüş ile % 15’e çekildiğini anlatan Hayvan Üreticileri ve Yetiştiricileri Birliği Başkanı Mustafa Naimoğulları, yeni bir zam beklentisi olmadığını belirtti.
Naimoğulları, “Ama seçimden sonraki maliyetlere göre de bu rakamlar değişebilir, şimdiden bilemiyoruz” dedi.
Kasap ve marketlerdeki fiyatları değerlendirdi, vatandaşın rahatça et tüketebilmesi için denetimin şart olduğuna vurgu yaptı.
Naimoğulları, şunları dile getirdi:
“Yılbaşında kasap ve marketlerde ciddi kampanyalar yapıldı, 90-100 TL arası kuzu eti satıldı, dana kıyma ise 55 – 70 TL arası satıldı. Demek ki gerçek fiyatları da bunlardır. Bunların üzerinde yapılan fiyatlar fahiş kar ile satılan fiyatlardır. Bazı marketlerde 160- 170 TL’yi aşan kuzu eti fiyatları gördük. Ama vatandaş uyandı artık bile bile bu yerlerden et satın almıyor.
Gerçek fiyatların kuzu etinde 90-100 TL arası olması gerek. Bu rakamı geçmemeli. Bunların nedeni denetim eksikliğidir. Devletin ilgili birimleri satış noktalarını denetlemeli. 45 TL’ye alınan bir kuzu etinin kilosu 2 katı üzerinde satılmamalı, danada ise 2 buçuk katıdır. Bu dünyanın ortaya koyduğu standarttır. Bu standardın üzerinde satılan her kilo et, halkın cebinden çalınan paradır, fazla alınan paradır. Bu denetim eksikliğidir.”
KASAPLAR NE DEDİ?
Işıklar Butik Kasap: Durdu Özdeğirmenci:
“Böyle giderse batacağız”
“50, 55 TL’den aşağıya canlı hayvan bulamıyoruz, maliyet ve kar marjı ile birlikte satışımız 130 TL’yi bulabiliyor, kilosu 110 TL’den satış yapmamız bizi zarara sokuyor. Böyle giderse batacağız. Yeni yılda satış yapabilmek için zam yapmadık, artık yeni zam yapmak kaçınılmazdır. Bu rakamlarla başa çıkmak için satış fiyatının değişmesi kaçınılmaz.”
Cumhur Kasap: Mustafa Cumhur:
“Hayvancı da zorda kasap da, olan vatandaşa oluyor”
“Vatandaş et yiyemez hale geldi. Hayvancıların maliyetlerinin yükseltmesi, bizim maliyetlerimizin yükselmesi, giderlerimizin sürekli artması buna büyük etken. Et fiyatlarında düşüş olmadı. Bazı üreticiler 30 TL’nin üstünde bile fiyat veriyor. Dövizin etkisi, devletin beceriksizliğinden dolayı hayvancı ve kasabın bir birine düşmesi yüzünden böyle oldu. Teşvik yok, hiçbir destekleri yok, hayvancı da zorda kasap da, olan vatandaşa oluyor.
Üretim arttırılmalı, piyasa rahatlamalı, yem fiyatlarının düşürülmesi, hayvancı kalkındırılmalı, vatandaş daha uyguna et tüketebilmeli. Marketlerden kasap reyonlarının kalkması, piyasanın sık sık denetlenmesi gerek.”
Kermeoğlu Et Pazarı: Mehmet Kermeoğlu:
“Pahalı alıp ucuz satmaya devam ediyoruz yine de satamıyoruz”
“Artık dükkanı bırakıp çıkıyorum. 2 haftada 2 parti et satıyorken şimdi hiçbir şey yapamıyoruz. Ekonomik sebepler, insanların cebinde para yok, et alamıyor, tüketim çok azaldı. Seçim biter bitmez gelecek olan zamlardan korkuyoruz. Asgari ücret yükseldi, şimdi işçi çıkarıp biz çalışacağız, ödeyemeyeceğiz. Hiç iş yok. Artış istesek de yapamayız, kimse alamıyor. Gerçek fiyatından kilosu 150 TL’den et satsak hayvancı ve kasap ancak kar eder ama satamayız. Zararına satmak zorundayız çünkü vatandaş alamıyor. Pahalı alıp ucuz satmaya devam ediyoruz yine de satamıyoruz.”
Kırmızı ette kuzey güney farkı:
GÜNEYDE 96, KUZEYDE 110 TL
Kıbrıs’ın kuzeyinde alım gücünün düşmesi, dövizdeki hareketlilikle Türk Lirası’nın erimesine karşın güneyden kırmızı et alışverişi cazibesini yitirmedi. Dana kıymanın kilosu güneyde 96 TL’den reyonlarda yer alırken, bu rakam kuzeydeki kasaplarda 110 TL civarında seyretti.
Kuzu etinin kilosu ise güneyde 120 TL civarında uzun süredir reyonlarda yer alırken, kuzeyde kasaplarda en uygun 120 TL’den başlayan bu fiyatlar marketlerde ise 160, 170 TL’ye ulaşarak cep yaktı.
Kıbrıs’ın güneyi:
Dana kıyma (Kg.): 96,37 TL (6,25 Euro )
Dana (Kemiksiz et) (Kg): 168,84 TL (10,95 Euro)
Kuzu (Kg): 122,58 TL (7,95 Euro)
(Güneydeki fiyatlar günlük kur 1 EURO, 15,42 TL ile hesaplanmıştır)
Kıbrıs’ın kuzeyi: (Kasap fiyatları)
Dana kıyma (Kg.): 110 TL civarı
Dana (Kemiksiz et) (Kg): 110-125 TL arası değişiyor
Kuzu (Kg): 120-130 TL arası değişiyor.