CTP İskele Milletvekili Fide Kürşat “Üretim Sektöründe Artarak Devam Eden Sorunlar” konulu güncel konuşmasına, “Ne yazık ki sorunların sonu gelmiyor” diyerek, başladı.
Et tüketmenin lüks olduğuna işaret eden Kürşat, bir düzine yumurtanın 40 TL’yi geçtiğine dikkat çekerek, “Ne olacak bu insanların hali?” diye sordu.
“Açlık aldı başını gidiyor” diyen Kürşat, çocukların okullara kahvaltı yapmadan gittiğine dikkat çekti. Kürşat, kedi-köpek mamalarındaki KDV’lerin de düşürülmesi gerektiğini belirtti. Kürşat, akaryakıt ve elektrikteki artışın domino etkisi yarattığını söyledi.
Üreten kesimlerin en önemli maliyetinin akaryakıt olduğunu ifade eden Kürşat, “Dünyada pandemiyle birlikte üreticiler desteklenirken, bizde köstekleniyor” iddiasında bulundu.
Gübre fiyatlarının en fazla zam alan girdi maliyetlerinden biri olduğunu belirten Kürşat, hiçbir çiftçinin bu koşullarda peşin gübre alacak durumu olmadığını söyledi.
DGD ödemeleri zamanında yapılmadığı için desteklerin erdiğini kaydeden Fide Kürşat, bu koşullarda ekip, biçmenin “cambazlık” istediğini savundu.
Akaryakıt, elektrik, gübre, zirai ilaçlara gelen zamların sektörü etkilediğini belirten Kürşat, üreticinin Cypfruvex’e güveninin kalmadığını ileri sürdü.
“Kimse kaynak yok demesin, hepimiz kaynakların olduğunu biliyoruz” diye konuşan Kürşat, devletin kaynaklarının çarçur edildiğini iddia etti.
Kürşat, maliyet artışına hükümet önlem almadığı sürece üretimin durma noktasına geleceği uyarısında bulunarak maliyetlerin artmasında devletin kurumlarının da etkisi olduğunu söyledi.
Oğuz: “Üreticiye gübre konusunda 150 TL destek verildi”
Tarım ve Doğal Kaynaklar Dursun Oğuz ise, Kürşat’ın bazı konularda çelişkili ifadelerde bulunduğunu dile getirerek, ülkedeki en büyük girdi maliyetinin enerji ve tarımda gübre olduğunun bilindiğini kaydetti. Oğuz, “Eldeki imkanlara göre neler yaptığımızı söyleminizi beklerdim” dedi.
Popülizm yapıldığı eleştirisinde bulunan Bakan Oğuz, eldeki imkanları zorlayarak, üretimin devam etmesi adına destek verdiklerini kaydetti. İthal yem getirerek, alternatif olarak üreticiye bu imkanı sunduklarını ifade eden Oğuz, mısır getirerek, satışa sunduklarını belirtti.
Akaryakıt desteğini artırdıklarını ancak bunun yeterli olmadığını ifade eden Oğuz, girdi maliyetlerinde gübrenin üreticiyi etkilediğini kaydetti. Üreticiye gübre konusunda 150 TL destek verildiğini belirten Bakan Oğuz, “Bu onaylandıktan sonra başka söz söylemeye gerek yok” diye konuştu.
Bakan Oğuz, hükümetin inisiyatif alarak, ekstra destek verdiğini kaydederek, narenciyeyle ilgili ek bütçeye konulan dalında kalan ürünle ilgili 90 kuruşluk desteğin yaklaşık 15 milyon TL olduğunu ve önümüzdeki günlerde ödemesinin yapılacağını söyledi. Oğuz, Cypfruvex’in de üreticilere kalan ödemesiyle ilgili çalışma yaptığını söyledi.
“Siyah camlı pencerenin arkasından değil, camları açarak geliyoruz”
Sorunları ve tarlada ne olduğunu bildiğini belirten Oğuz, “Çevremize bakıyoruz. Öyle siyah camlı pencerenin arkasından değil, camları açarak geliyoruz” şeklinde konuştu.
CTP Milletvekili Erkut Şahali’nin yerinden söz alarak, sorusu üzerine Oğuz, bütçe rakamlarını mecburen aştıklarını belirterek, gidilecek yolda ne ile karşılaşılacağının bilinmediğini kaydetti. Desteklerinin gününde ödenmesinin önemini vurgulayan Bakan Oğuz, akaryakıt desteğinin gelecek ay verileceğini söyledi.
Baybars: “Hükümet ‘muhalefetteymiş’ gibi davranıyor”
Halkın Partisi Gazimağusa Milletvekili Ayşegül Baybars, “Son Siyasi Gelişmeler” konulu güncel konuşmasında, Fide Kürşat’ın sorularının yanıtsız kaldığını savunarak, hükümetin “muhalefetteymiş gibi davrandığını” savundu. 10 ayda 3 hükümet kurulduğunu ifade eden Baybars, halkın pahalılık ve yoksullukla karşı karşıya olduğunu belirtti.
Güngör Çöplüğü’nün hukuk katliamına ciddi bir örnek olduğunu ileri süren Baybars, çöplüğün yağmura rağmen yanmaya devam ettiğini kaydetti.
Kıb-Tek ihalesinin bir türlü sonlanamadığını dile getiren Baybars, hükümetin toplumun ucuz elektrik almasının önüne geçtiğini savundu. Güney Kıbrıs enerji anlaşmasına imza atarken, ülkede elektrik kesintilerinin duyurusunun yapıldığını dile getiren Baybars, sanayicilerin artan girdi maliyetlerini azaltacak bir paketin açıklanmadığını veya çözüm bulunmadığını kaydetti.
Hademelerin ve öğretmenlerin eylem yaptığına dikkat çeken Baybars, kanser hastalarının bir buçuk aydır ilaç bulamadığına işaret etti. Baybars, 5G ihalesinin de sonuçlanamadığını, yeni havayolu sürecinin de kapandığını kaydetti. Ayşegül Baybars, yeni Ercan Havaalanı’nın ise kısmi olarak açılabileceğinin söylendiğini dile getirdi.
Hükümetin toplumun sorunlarına çare olmasının mümkün olmadığını öne süren Baybars, bütün bunlara karşın trafik ışıklarına kalp yapıştıran kişiye hızlı bir şekilde ceza yazılmasını eleştirdi.
Küçük: “Denetim yönetimin işlevlerinden biridir”
Ulusal Birlik Partisi Girne Milletvekili Hasan Küçük, “Yerel Yönetimlerde Reform Süreci ile Denetim Sisteminin Önemi” konulu güncel konuşmasında, yerel yönetimlerin, yerelden kalkınmayı merkeze koyduğunu belirterek, halkın huzur ve mutluluğunu artırmanın belediyelerin görevi olması gerektiğini kaydetti.
Yerel yönetimler açısından değişen yapıya kulak verilmesi gerektiğini belirten Küçük, reform sürecinde denetimin önemini vurguladı.
“Denetim yönetimin işlevlerinden biridir” diyen Küçük, bunların ayrı düşünülmemesi gerektiğini söyledi. Ciddi ölçülebilir denetimi hayata geçirmek gerektiğini ifade eden Hasan Küçük, belediyelerin 51/95 sayılı yasasında da ifade edildiği gibi stratejik planlamanın hayati önem taşıdığını söyledi.
İç denetim biriminin önemine işaret eden Küçük, yasaların uygulanması gerekliliğini kaydetti. Denetimin kapsam ve türlerinin yasaya konulması önerisinde bulunan Küçük, bu konunun partiler üstü bir konu olduğunu belirtti.
Küçük, denetimin bir bütün olduğunu dile getirerek, iç denetime sonuçta değil süreçte ihtiyaç olduğunu söyledi. Belediyelerde iç denetim birimi kurulması önerisinde bulunan Hasan Küçük, bu birimlerin Sayıştaylığın da verimliliğini artıracağına inanç belirtti.
Geç kalınan, zamanında gerçekleşmeyen denetim sonucunda, bitmişin tespiti şeklinde yürütülen denetim anlayışının terk edilmesi gerektiğini kaydeden Küçük, iç denetimin, yerel yönetimlerden başlayarak, tüm kamu kuruluşlarına yayılabileceğini söyledi.
Küçük, “Denetim kamusal yarar sağlar” diyerek, “Belediyelerin genel amacı mutlu insanlar değil mi?” diye sordu. Küçük, bu modelde kamu verimliliğinin artacağını kaydetti.
Meclis Genel Kurulu’nda, CTP Milletvekili Teberrüken Uluçay, “Çarşı, Ekonomi ve Siyaset” konusunda yaptığı güncel konuşmasında, 2022 yılının son aylarında 2023 yılına daha farklı bir vizyon koymak adına öngörülerini paylaşmak istediğini söyledi.
Çarşıda en çok konuşulan konunun fiyat artışı olduğuna dikkat çeken Uluçay, ekonominin belirsizliğe sürüklendiğini ve bu yaşanmakta olan sıkıntıları kaldırarak ekonomik açıdan daha iyi bir yıla hazırlanabileceğini sordu.
Elektrik Kurumu’ndaki sorunlara dikkat çeken Uluçay, 2022 yılı sonu ve 2023 yılının başında elektrikte yakıt sorunu yaşanmayacağı konusunda olumlu konuşulamadığını halen ihale konusunun sonuçlandırılamamasının da sorunların devamını anlamına geldiğini kaydetti.
2023 yılında ülke ekonomisini canlandırmak için 2022 yılından ders alınması gerektiğine dikkat çeken Uluçay, özellikle Kıb-Tek konusunun çözüme ulaşması gerektiğini kaydetti.
Navlun konusunda dünyada yaşanan fiyat artışlarına dikkat çeken Uluçay, ithal ürünlerdeki fiyat istikrarının nasıl sağlanacağını sordu.
Çarşı ve satın alma gücünün korunabilmesi adına şimdiden çalışma yapılması gerektiğine dikkat çeken Uluçay, piyasanın güncellenebilmesi ve satın alma gücünün korunabilmesi için bazı uygulamaların yapılması ve 2023 yılına hazırlanabilmesi için de girişimler yapılması gerektiğini kaydetti.
Kara kapılarındaki geçişlerin kolaylaştırılması konusunda bir gelişme olmadığına da dikkat çeken Uluçay, sayıların artırılmasını bıraktığını, var olanların geliştirilmesi gerektiğini vurgulayarak, artık sonuç verici zorlamalar yapılması gerektiğini belirtti.
Hamzaoğulları: “Siz olsanız ne çözüm bulurdunuz?”
CTP Milletvekili Biray Hamzaoğulları, “Toplu taşımacılığın sıkıntıları” konusunda konuşma yaptı.
Ülkede toplu taşımacılığın sorunlarının çözülmediğini dile getiren Hamzaoğulları, mazot ve benzin arasındaki dengesizlikten dolayı toplu taşımacılıkta yaşanan ekonomik sorunları anlattı.
Toplu taşımacılık konusu konuşulurken ilgili bakanın olmadığını söyleyen Hamzaoğulları, toplu taşımacılığın her gün iki adım gerilediğini kaydetti.
Toplu taşımacılık yapan işletmelerin ödenmediği halde nasıl ayakta kalabileceğini soran Hamzaoğulları, günün sonunda otobüsçülerin sorunlarının arttığını ve çözüm bulunması yönünde de adım atılmadığını belirtti.
UBP Milletvekili Hasan Küçük de yerinden; “Siz olsanız ne çözüm bulurdunuz?” diye sordu
CTP Milletvekili Hamzaoğulları da, Güney Kıbrıs’ta yapılan çalışmayı anlattı ve güneydeki devletin şoförlere yaptığı katkıları dile getirdi.
Hamzaoğulları, mazota devamlı zam yaparak benzin ile arasını açarak tüm sektörlere de dolaylı olarak zam yapıldığını söyledi.
Arıklı: “Tek hedefimiz üniversitelerin toplu taşımacılıktan vazgeçirilmesi”
Ulaştırma Bakanı Erhan Arıklı da söz alarak, Biray Hamzaoğulları'nın konuştuğu konularda haklılık payı olduğunu söyledi.
Uzun zamanda beri toplu taşımacılık üzerine çalışmalar yapıldığını fakat bir türlü sonuçlanmadığını belirten Arıklı, fiyat arttırılarak toplu taşımacıların derdine derman olunamayacağını söyledi.
Toplu taşıma sayısının takriben 2 bin 200 civarında olduğunu dile getiren Arıklı, toplu taşımacılık ile ilgili şirket kurma çalışmalarının tekrar başladığını belirtti.
Kayseri Belediyesi’nin bilgi ve tecrübelerinden yararlanıldığını söyleyen Arıklı, taşımacılık yapan kişilerin bu sisteme girmek istemediğini, tek hedeflerinin üniversitelerin toplu taşımacılıktan vazgeçirilmesi olduğunu kaydetti.
Otobüslerin eski olduğunun bilindiğini ve bu konuda da iyi bir çalışma yapılması ve ortak akıl kullanarak bir yol bulunması gerektiğini vurgulayan Arıklı, taşımacılık konusunda yapılan çalışmalar belli bir noktaya geldiğinde paylaşılacağını da söyledi.
CTP Milletvekili Teberrüken Uluçay, Güney Kıbrıs’ta yapılacak raylı sistemin KKTC’de de kurulma olasılığını sordu.
Arıklı, hafif raylı sistem konusunda kendilerinin de çalışma yapılabileceğini söyledi ve yapılacak fizibilite raporundan sonra bu konunun konuşulabileceğini kaydetti.
CTP Milletvekili Biray Hamzaoğulları da tekrar söz alarak, şirketlerin yolcu taşımacılığı altında kurulması gerektiğini söyledi.
Güney Kıbrıs’ta araç muayene istasyonlarındaki uygulamaları anlatan Hamzaoğulları, üniversitelerdeki toplu taşımacılık konusuna da değindi.
Verilen T izinlerinin otobüs şoförlerini batırmaya yönelik olduğunu dile getiren Hamzaoğulları, toplu taşımacılık konusunda yapılacak çalışmalarla ilerleme sağlanabileceğini kaydetti.
CTP Milletvekili Devrim Barçın sözlü soru hakkını kullanarak, Kıbrıs Türk Sosyal Sigortalar Dairesinde asgari ücretin altında yatırım olup olmadığını soruldu. Barçın ayrıca, 2022’de sağlık hariç ilk kez istihdam edilen toplam sözleşmeli sayısını sordu.
Konuşmaların ardından Meclis Genel Kurul bugünkü çalışmalarını tamamladı.
Bir sonraki birleşim 24 Ekim Pazartesi saat 10.00’da başlayacak.