Fehime ALASYA
Kıbrıs’ın kuzeyi ile güneyinde et fiyatları arasındaki fark, pandemi öncesinde kaldığı yerden artmaya
devam etti. 2020 Mart ayından günümüze geçen yaklaşık bir buçuk yıllık sürede hem kasap, hem manav, hem de market reyonları arasında uçurum farklar oluştu.
Özellikle sebze fiyatları kuzeyde 2, bazı ürünlerde 3 katı daha ucuzken, et fiyatları güneye göre yine cep yaktı.
Kuzeyde 110 TL’den başlayıp 160 TL’ye kadar çıkan kuzu pirzolanın kilosu, güneyde 91 TL’den başladı, en fazla 101 TL fiyat buldu. Güneydeki bu rakam bazı marketlerdeki kampanya fiyatlarıyla 42 TL bile olduğu görüldü.
Güneyde pandemi öncesi kilosu 47 TL olan etin fiyatı içinde bulunduğumuz ayda en fazla 101 TL oldu. Kampanya ücretlerinde bu rakam kimi zaman 41 TL’ye de düştü.
Kuzeyde ise 2020 Mart ayının başında 90 TL’den başlayıp en fazla 130 TL’ye kadar çıkan kuzu Pirzola fiyatları dün itibariyle 110 TL’den başlayıp 160 TL’ye kadar çıktı.
Kuzey ile güney arasındaki sebze meyve reyonlarında ise 2 bazı ürünlerde, 3 katı fiyat farkları görüldü. Kuzeyde 2,50 TL olan sarma, güneyde 6,61 TL, kuzeyde 29,55 TL olan bamyanın kilosu güneyde 50 TL, kuzeyde 11,95 TL olan ayvanın kilosu güneyde 40 TL’yi aştı.
Güneyde cep yakan diğer ürünler arasında domates, patlıcan, kereviz, karpuz, avokado, havuç, pancar yer aldı.
Domates kuzeyde 4,75 TL iken güneyde 17,79 TL işlem gördü, pancar ise kuzeyde 2,75 TL iken güneyde 12,71 TL.
Euro 6,80’den 10,17’ye
Söz konusu fiyat hesaplamalarında 5 Mart 2020’de 1euro 6,80 TL’den işlem görürken, dün itibariyle 1 Euro 10,17 TL’den işlem gördü.
Mevsim meyvelerinde kuzey güney farkı
Yaz meyvelerinden karpuzun kilosu kuzeyde 1,25 TL iken güneyde 3,55 TL, kavun ise kuzeyde 1,95 TL iken güneydeki reyonlarda 7,62 TL olarak yer aldı. Mevsim sebzelerinden börülcenin kilosu ise kuzeyde 13,95 TL iken bu rakam güneyde 22,88 TL.
Güneyde tek ucuz sebze erik
Mevsim meyvelerinden ise reyonlara yeni giren yeşil eriğin fiyatı kuzeyde kilosu 21,95 TL, güneyde ise 14,75 TL. Bu fiyatlarla güneyde ucuz olan tek sebze ürününün erik olduğu da alışveriş listesine yansıdı.
Bazı sebze-meyve fiyatları kuzey ile güneyde aynı
Kuzey ile güney arasındaki bazı sebze-meyve ürün fiyatları neredeyse bir birinin aynısı. İthal mantar, kivi, marul ve yeşil elma gibi bazı ürün ücreti neredeyse kuzey ile güney arasında eşit oranda fiyat buldu.
Nescafe kuzeyde 116 TL, güneyde 56 TL
Market ürünlerinde kuzey güney farkında ise nescafe dikkat çekti. Kuzeyde 200 gram olan aynı marka nescafe 116 TL iken güneyde bu rakam sadece 56 TL.
Kuzeyde ilkbahar- yaz fiyat farkı:
Yaz meyve-sebzelerinde fiyatlar düştü
2020 Martından bu yana kuzeydeki fiyatların ise kendi içinde dalgalandığı gözlemlendi. Mevsim değişikliği de dikkate alındığı zaman pandemi öncesi sebze fiyatlarında bazı ürünlerde büyük fark görüldü. Fiyat düşüşlerinde 2,3 TL’lik düşüşlerden 12 TL’lik düşüşe kadar gerileme görüldü. Fiyatlardaki artışlar ise oldukça sertti.
İlkbahar mevsiminde kilosu 10 TL olan kabak, yaz aylarına girince 3 TL’ye geriledi.
Salatalık 11,94’ten 2,30’a, soğan 6,25 TL’den 3,50’ye, domates, 9,95’ten 4,75’e düştü. En büyük düşüş ise dolmalık biberde görüldü. İlkbahar aylarında 18,95 TL kilosu olan biber, dün 7 TL’den işlem gördü. Büyük düşüşlerin görüldüğü bir diğer ürünler ise bezelye ve taze fasulye de oldu. Buna göre bezelye 18,75 TL’den 9,25 TL’ye düştü. Taze fasulyenin ise fiyatı 31,25’ten 11,95’e çıktı. Patlıcanın da fiyatı benzer sürede 9,75’ten 2,50’ye geriledi.
Kividen 20 TL’lik artış
Her mevsim reyonlarda olan muz ise 7,95 TL’den 9,50 TL’ye çıktı. İlkbahar aylarından yaz ayına geçişte fiyatı en çok çıkan ürünler arasında ise 20 TL’lik artışla kivi oldu. Kilosu 11,25 TL olan kivi, dün 31,25 TL’ye satıştaydı. Mantarın kilosunda ise 10 TL’lik artış yaşandı. 29 TL olan mantar 39 TL’ye çıktı.
Market reyonlarında Mart 2020-Haziran 2021 farkı:
2 TL ile 30 TL arasındaki fiyat artışları
Alışveriş listesine giren market ürünlerinde ise kuzeyde pandemi öncesi ve pandemi sonrası fiyat farkları dikkat çekti.
Pandemi öncesinde 5 Mart 2020’de 15 TL’den satışta olan şampuan ücreti günümüzde 20 TL’yi aştı. Market ürünlerinde tüm kalemlerde fiyatlar yükseldi. 2TL’den başlayan bu yükseliş, kimi ürünlerde 30 TL’yi aştı. Mutfaktaki en büyük giderler arasında olan sıvı yağ pandemi öncesi en fazla 70 TL’ye reyonlarda yer alırken, şimdi 100 TL’yi buldu. Pandemi öncesi 83 TL olan nescafe pandemi sonrası 116 TL’ye çıktı. 35 TL olan diş macunları ise 51 TL’ye yükseldi.