Didem MENTEŞ
Kuzey Kıbrıs Turkcell, standart tarife üzerinden fiyat değişikliğine gidilerek, fiyatların genelinde yüzde 10 oranında bir değişim yapıldığını açıkladı. Aylık sabit ücretin 3.80 kuruştan, 4.17 kuruşa yükseltildiğini aktaran KUZEY KIBRIS TURKCELL, tüm kalemlerde -%1,3düşüş ile %11,7 artış şeklinde bir fiyat ayarlaması yapıldığını aktardı. Bayındırlık ve Ulaştırma Bakanlığı ile kurum arasında yapılan lisans sözleşmesi kapsamında azami ücret ayarlamasının düzenlendiğini açıklayan firma, fiyat düzenlemelerinin her 6 aylık dönemde gerçekleşen ‘enflasyon’ oranına göre belirlenmekte olduğunu vurguladı. KUZEY KIBRIS TURKCELL, bu fiyatın yarısının vergi olarak ödendiğini aktararak, mobil ücretlerinin güneye oranla daha uygun olduğunu ifade etti.
“Elektrik, Telekom ana gider kalemleri ve toplumun tüketim kalemleri”
Yeni fiyat ayarlaması konusunda YENİDÜZEN’e açıklama yapan KUZEY KIBRIS TURKCELL, Kıbrıs’ın güneyi ve Türkiye’de ki GSM fiyatlarını da değerlendirdi.
Enflasyon oranına göre fiyat düzenlemelerinin yapıldığını aktaran KUZEY KIBRIS TURKCELL, “Ekim 2014’ten bu yana toplam TÜFE’de olan artış etkileri tamamen yansıtılmamış olup ortalamada %10’luk bir artış seviyesinde fiyat ayarlamasına gidilmiştir. Bu geçen süre içinde başta elektrik olmak üzere Telekom operatörlerinin ana gider kalemleri ve toplumun tüketim kalemlerinde gerçekleşmiş fiyat artışları kamuoyumuzca malumdur” denildi.
“Maliyet kalemimiz döviz dalgalanmalarından kaynaklanmakta”
KUZEY KIBRIS TURKCELL, Telekom sektörünün her sene yeni ve büyük yatırımlar yapılması gereken bir sektör olduğunu hatırlatarak, en büyük yatırım harcamalarının dövizle ödemesi yapılan ve yurt dışından satın alınan ekipmanlardan oluştuğunu belirtti. Bununla birlikte elektriğin önemli bir maliyet kalemi oluşturduğunu vurgulayan KUZEY KIBRIS TURKCELL, bu alanda yapılan zamların direk olarak GSM fiyatlarına da etki etmekte olduğunu aktardı. KUZEY KIBRIS TURKCELL, “baktığımızda görüyoruz ki birçok maliyet kalemimiz gerek döviz dalgalanmalarından gerekse zamlardan artmaktadır. Her şeye zam yapıldığı gerçeğiyle de maliyet ve giderlerimize bakarsak mobil iletişim sektöründe de fiyat revizelerinin olması normal bir uygulamadır” dedi.
“Daha ucuzuz”
Kuzey Kıbrıs’ta mobil iletişimin güneyden daha ucuz olduğu iddiasında.
“Malta ve Güney Kıbrıs’ta vergi hariç, pazar lideri operatör tarifelerinin kullanılması durumunda daha yüksek ücretler ödenmektedir” diyen Kuzey Kıbrıs Turkcell yönetimi, mevcut rakamların vergilerle ortaya çıktığını anlattı.
“Türkiye’ye kıyaslamasında ülke ölçeği önemli”
Kuzey Kıbrıs ve Türkiye kıyaslamasında“GSM ücretleri Kuzey Kıbrıs’ta çok pahalı” söylemini, sadece GSM ücretleri üzerinden yapmanın doğru olmadığına değine KUZEY KIBRIS TURKCELL, fiyatlar belirlenirken birçok etkenin söz konusu olduğunu belirtti. Kurum, bunların en önemlilerinden birinin yatırım maliyetleri ile ülke ölçeği olduğunu belirterek, bunun yanı sıra ülkemizde GSM operatörlerinin tabi olduğu vergilerin de bu seviyede başka hiçbir ülkede söz konusu olmadığını ifade etti.
Vergiler
KUZEY KIBRIS TURKCELL, Kuzey Kıbrıs’ta mobil iletişim vergileri, ses ve internet için;% 35 Özel İletişim Hizmetleri Vergisi (ÖİHV), % 20 KDV ve % 15 Hazine Payı (HP) olarak düzenlendiğini, Türkiye’de ise %25 ÖİHV, %18 KDV ve %15 HP olduğunu belirtti. KUZEY KIBRIS TURKCELL, vergilerle ilgili şunları aktardı: “KKTC’de %35 ÖİHV’nin de ayrıca %20 KDV’si alınarak ücretlere yansıtılmaktadır. Türkiye’de mobil internet üzerindeki vergi oranları ÖİHV’de %5 iken KKTC’de bu oran halen %35’tir. Kuzey Kıbrıs’ta GSM için konuşma ücretinin üzerine % 62 (ÖİHV+KDV) olarak belirlenen vergi oranı yansırken, Türkiye’de %43 (ÖİHV+KDV) olarak yansımaktadır. ( KDV ve ÖİHV gibi dolaylı vergiler doğrudan fiyatlara yansımaktadır.)
Örnek verecek olursak 100 TL’lik GSM hizmetine karşılık uygulanan vergiler 35 TL ÖİHV, 20 TL KDV ve ÖİHV’nin KDV’si olan 7 TL olmak üzere toplam 62 TL’ye denk gelmektedir. Fatura tüm bu tutarların toplamı bir araya gelerek 162 TL olarak oluşmaktadır. Aynı tutar (100TL) Türkiye’de son kullanıcıya 143 TL olarak vergiler dahil şekilde yansımaktadır. Şayet 100 TL tutarındaki kullanım sadece data (internet) olsaydı KKTC’de son kullanıcı fiyatı vergiler dahil 162 TL olurken bu tutar Türkiye’de 123 TL olarak faturalanacaktır.
Standart tarife
KUZEY KIBRIS TURKCELL, Türkiye’de vergi oranlarının daha düşük olmasına rağmen ise ‘standart tarife’ rakamlarının, Kuzey Kıbrıs’ın üzerinde olduğunu kaydederek, “(TürkiyeTurkcell’deher yöne 60 krş/dk, KUZEY KIBRIS TURKCELL yönüne 36,52 kr/dk, diğer operatör yönüne42 kr/dk). Ülkeler arası vergi oranlarının farklılık göstermesinden dolayı müşterilere yansıyan fatura ücretleri de farklılaşmaktadır” dedi.
Kuzey Kıbrıs’ta sadece mobil iletişimde değil, diğer birçok sektördeki ürün fiyatlarını karşılaştırıldığında fiyat farklarının görüldüğü aktarıldı.
Tablolar
- Bahse konu ücretler BTHK’nın Kasım 2014 Uluslararası GSM Ücretleri Kıyaslama Raporu’ndan alınmıştır.
Yukarıdaki tabloyu yorumlamak gerekirse;
- Tablo çeşitli AB ülkelerindeki vergi dahil ve vergi hariç tarife ücretlerini göstermektedir.
- Tabloda belirtilen AB ortalaması tüm ülkelerdeki vergiler dahil tarifeler üzerinden belirtilmiştir.
- Vergi hariç bakıldığında, ülkemizde sunulan hizmet tarifelerinin Güneyden çok daha aşağıda olduğunu görüyoruz. Bununla birlikte diğer AB ülkelerine baktığımızda da ortalarda bir konumda olduğumuzu gözlemleyebilirsiniz.
- Öte yandan KTTO’nın yaptığı bir açıklamaya göre Şubat 2016’da Güney Kıbrıs’ta alınan günlük ihtiyaçlar Kuzey Kıbrıs’tan %16 daha ucuzdur. Günlük tüketim ihtiyaçlarının Kuzey Kıbrıs’ta Güney’den daha pahalı olduğu bir ortamda mobil iletişim tam tersine vatandaşa Kuzey’de daha ucuza yansımaktadır.
Öncelikle kıyas yapılırken ölçek ekonomisi benzer ülkeler baz alınmalıdır. KKTC’de birçok sektörde olduğu gibi GSM’de de Malta ve Güney Kıbrıs doğru örnekleri oluşturmaktadır. Güncel durumu doğru anlamak adına aşağıdaki tablolara bakabiliriz.
Tablo1:
Tablo1’e bakacak olursak ortalama 600DK, 6GB, 600 SMS dahil paket kullanan bir müşterinin operatörlere göre vergili ve vergisiz ücretlendirmesi belirtilmiştir.
Örnekte de görüleceği üzere vergi hariç Malta ve GKRY’de pazar lideri operatör tarifelerinin kullanılması durumunda daha yüksek ücretler ödenmektedir.
Tablo2:
Tablo2’ye bakacak olursak sınırsız ve/veya ortalamanın üzerinde konuşma ve internet kullanan bir müşterinin ülkelere göre vergili ve vergisiz ücretleri belirtilmiştir.
Örnekte de görüleceği üzere vergi hariç Malta ve GKRY tarifesinin kullanılması durumunda daha yüksek ücretler ödenmektedir.
Tablo3:
Tablo3’e bakacak olursak ortalamanın altında kullanımı olan bir müşterinin (300DK, 1GB, 300 SMS) ödeyeceği ücretler belirtilmiştir.
Örnekte de görüleceği üzere vergi hariç Malta ve GKRY tarifesinin kullanılması durumunda daha yüksek ücretler ödenmektedir.
Tüm kalemlere bakıldığında fiyat ayarlaması -%1,3düşüş ile %11,7 artış şeklinde gerçekleşirken, ortalama olarak fiyat değişimi %10 seviyelerine denk geliyor