Kayıplar Komitesi’nin adamızın kuzeyinde ve güneyinde yürütmekte olduğu ve her iki toplumdan “kayıplar”ın gömü yerlerinin aranmakta olduğu kazılar devam ediyor…
Kayıplar Komitesi Kıbrıslıtürk Üye Ofisi’nden aldığımız bilgilere göre, Kayıplar Komitesi Lapta, Akova ve Aşağı Bostancı’da yeni kazılar başlatmış bulunuyor.
Lapta’da “Celebrity Otel yanı” diye bilinen telli bölge yakınında kazı ekipleri yüzey araştırması yaparken, Akova’da da (İpsoz-Yipsu) Kıbrıslırumlar’a ait mezarlık alanında bir toplu gömü yeri için araştırma yapılıyor… Aşağı Bostancı’da da (Kato Zodya) bir evin bahçesine gömülmüş bazı “kayıplar” aranmakta…
Kazı ekipleri Değirmenlik’te (Kitrea-Cirga) bazı sivil “kayıplar”ın aranmakta olduğu kazıyı yürütürken, Hamit Mandrez’deki (Hamitköy) kazı, dere yatağının içindeki çamurların kuruması için bir süre beklemeye alındı…
Aşşa’daki (Paşaköy) askeri bölgenin hemen dışında bulunan noktada kazılar devam ederken, Strovulos’ta da 1964 “kaybı” bazı Kıbrıslıtürkler’in gömü yerinin aranmakta olduğu kazıda trençleme yapılıyor.
CELEBRITY YAKININDAKİ KAZILAR…
“Celebrity Otel yanı” diye bilinen ve telli bir bölge olan askeri bölgede bundan dört yıl önce bazı kazılar yürütülmüş ve ancak dört “kayıp” Kıbrıslırum’dan geride kalanlara ulaşılabilmişti.
Bu alanda bir gömü yeri olduğu yönünde pek çok okurumuz bilgi vermiş, bazı okurlarımız da burasının bazı balıkçılar tarafından talimat üzerine boşaltılarak toplanan insan kalıntılarının torbalara konularak denize atıldığını ileri sürmüşlerdi.
Bu bölgede insan kalıntıları gören bazı okurlarımız, özellikle telleme yapılırken bu tellemede çalışmış olan bazı okurlarımız, o esnada insan kalıntılarına rastladıklarını belirtmişlerdi.
Bu bölgeye yakın bir noktada bir okurumuz bize ve Kayıplar Komitesi yetkililerine bundan sekiz yıl önce yani Aralık 2011’de bir olası gömü yeri göstermişti ancak son sekiz yıldan bu yana bu alanda herhangi bir kazı yapıldığı bilgisi yok. O günlerde yani 19 Aralık 2011’de kaleme alıp bu sayfalarda yayımladığımız yazımızda şöyle demiştik:
“…Bir okurumuz, bize ve Kayıplar Komitesi yetkililerine, Lapta sahilinde olası bir gömü yeri gösterdi.
Lapta’daki balıkçı barınağına giden toprak yolun sağında bulunan bu bölgede okurumuz, bir zamanlar bazı “kayıp” insanlara ait olduğu sanılan bazı kemiklere rastlamış. Bu yerin az ilerisinde de, daha önce bu sayfalarda pek çok kez yer vermiş olduğumuz bir olası gömü yeri daha bulunuyor. Rita on the Rocks’un batısında bulunan etrafı tellerle çevrili olan bu olası toplu mezarla ilgili çeşitli okurlarımızın anlattıklarını Kasım 2008’de bu sayfalarda yayımlamıştık. Bu yayınımız üzerine bir okurumuz bizi arayarak şu bilgileri vermişti:
“Rita on the Rocks’un batısında telli bölgede toplu bir mezar bulunduğu yönündeki yazınızı okudum. Bir tanıdığım 1974 sonrasında envanter sayıcı olarak o bölgede görev yapmakta idi. Güneyden kuzeye göç edecek olanlar için evlerin envanterini çıkarmaya gitmişti. Rita on the Rocks civarında sahilde etrafın ceset dolu olduğunu, kendisinin sıhhiyecileri haberdar ettiğini anlattı bana. Sonra sıhhiyeciler gelip bu cesetlerin üstüne kireç atmışlar. Daha sonra da askerler gelerek bu cesetleri toplamışlar. O civarda bir yere gömmüşler...”
Lapta sahilinde bu yeni olası gömü yerini bize ve Kayıplar Komitesi yetkilileri Ksenofon Kallis, Murat Soysal ve Okan Oktay’a gösteren okurumuza sonsuz teşekkürler.
Bu konuda daha ayrıntılı bilgi sahibi olan okurlarımı, isimli veya isimsiz olarak 0542 853 8436 numaralı telefondan beni aramaya davet ediyorum...
19 Aralık 2011”
AKOVA’DAKİ KAZILAR…
Akova’da (İpsoz-Yipsu) Kayıplar Komitesi, 2009 yılından önce de Kıbrıslırum mezarlığına ait bir alanda bazı kazılar yürütmüş ancak aramakta olduğu toplu gömü yerini bulamamıştı. Şimdi bu alanda yeniden başlatılan kazılarda 5-6 “kayıp” Kıbrıslırum’un topluca gömülmüş olduğu alan için araştırma yapılacak.
20 Ocak 2009 tarihinde yani bundan tam on yıl önce, Akova’da (İpsoz-Yipsu) bir Kıbrıslırum okurumuz bize bazı olası gömü yerleri göstermiş, ardından Kayıplar Komitesi araştırma görevlilerine bu yerleri göstermiş ve ayrıntılı bilgi vermiştik…
Akova (İpsoz-Yipsu) 1974 savaşı ardından yaklaşık 500 kadar Kıbrıslırum’un tutulduğu bir “savaş esirleri kampı”na dönüştürülmüş ve burada kalan özellikle bazı yaşlı insanlar, kötü koşullardan ötürü vefat etmişler ve köyün çeşitli yerlerine gömülmüşlerdi. Bu konuda Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği UNHCR olsun, Kızılhaç olsun, çeşitli raporlarında gerek İpsoz, gerekse diğer savaş esiri kamplarındaki vahim durumlara dikkati çekerek endişe belirtmişlerdi… BM Genel Sekreteri’ne 18 Eylül 1974’te sunulan bir raporda, İpsoz (Akova-Yipsu)’da 500, Maratovuno’da (Ulukışla) 400 ve Voni’de (Gökhan) 800 Kıbrıslırum’un tutulmakta olduğu belirtilmişti.
ÖLENLER KÖYÜN ÇEŞİTLİ YERLERİNE GÖMÜLMÜŞLERDİ…
İpsoz’da (Akova-Yipsu) 1974 sonrası özellikle yaşlı ve yatalak olan 20 civarındaki Kıbrıslırum’un gerek yaşlılık, gerekse bakımsızlık ve ihmal nedeniyle vefat ettikleri ve köyün çeşitli yerlerine gömüldükleri yönünde on yıl önce Ocak 2009’da bu sayfalarda şöyle yazmıştık:
“İpsozlu (Yipsu-Akova) bir Kıbrıslırum okurumuz, geçtiğimiz günlerde bizimle birlikte Akova’ya (İpsoz) gelerek, 1974’te Akatulu (Tatlısu) olan ve yaşlılık nedeniyle vefat eden bir Kıbrıslırum’un gömülmüş olduğu kuyuyu gösterdi.
Sözkonusu kuyu İpsoz’un (Akova) çıkışında, çöp alanının hemen yakınında bulunuyor. Kuyunun ağzı açık ancak içerisine çöpler atıldığı için, Kıbrıslırum okurumuzun bu iddasının doğru olup olmadığı anlaşılmıyor. Bu kuyunun tam yeri konusunda Kayıplar Komitesi’ni bilgilendirmiş bulunuyoruz.
Bilindiği gibi İpsoz, özellikle bölgede geride bırakılan yaşlı Kıbrıslırumlar ile çeşitli yerlerden toplanan Kıbrıslırum esirlerin toplandığı “kamp” işlevi gören bir yer idi.
İpsoz’da (Akova) özellikle yaşlı ve yatalak olan 20 civarındaki Kıbrıslırum’un gerek yaşları, gerekse bakımsızlık ve ihmal nedeniyle vefat ettikleri ve bunların köyün çeşitli yerlerine gömüldükleri biliniyor. Bu söylentilerden birisi de, bazı yaşlı insanların Kıbrıslırumlar’ın mezarlığında belli bir noktaya gömüldükleri şeklinde. Ancak Kayıplar Komitesi’nin bu mezarlıkta yapmış olduğu kazıda, herhangi bir bulguya rastlanmış değil.
İpsoz’daki yaşlı insanların nereye gömülmüş olduğunu bilen okurlarımızı, isimli veya isimsiz olarak 0542 853 8436 numaralı telefondan beni veya 22-83607 numaralı telefondan Kayıplar Komitesi görevlisi Mine Balman’ı veya 22-84590 numaralı telefondan Kayıplar Komitesi yetkilisi Ahmet Erdengiz’i aramaya davet ediyorum.
OCAK 2009”
Kazı ekiplerindeki tüm arkeologlarımıza, şirocularımıza ve diğer çalışanlara “Çok kolay gelsin” diyoruz…