Kıbrıs adamıza kar yağdığı zaman bizler için büyük bir önem taşır. Bu olay içerisinde biriktirilen anılar ise, apayrı bir yer tutar. 1950 öncesinde adamıza kar yağdı mı, yağmışsa ses getirecek derecede miydi diye pek bilmiyoruz. Ama eski basınımızda gidebildiğimiz kadar geçmiş kaynaklara gidildiğinde, 1950 Şubat’ında adamıza yağan karın, büyük bir ses getirdiği gerçeğiyle karşılaşıyoruz. Halkın Sesi gazetemiz ise 7 Şubat 1950 tarihli nüshasının birinci sayfasında, bu olayı “HER TARAFTA KAR, Kırağı (don) olmasından korkuluyor” şeklinde duyuruyordu.
“Halkın Sesi, 07 Şubat 1950, syf:1
HER TARAFTA KAR
Kırağı (don) olmasından korkuluyor
Kıbrıs, 30 seneden beri görülmemiş soğuk havalar geçirmektedir. Pazar gün Lefkoşa’da karın kalınlığı 12 inç’i bulduğu gibi bazı köylerde karın kalınlığı 18 inç’e baliğ olmuştur. Cumartesi’ni Pazar’a bağlıyan gece suhunetin sıfırın altında yediye kadar düşmüştür.
R.A.F. meteroloji stasyonunun bildirdiğine göre karın şiddeti geçmiş gibi ise de bir kaç akşam daha kırağı yapması beklenebilir.
Resmi makamlar bu kar ve soğuklara karşı şu tavsiyelerde bulunmaktadır:”
Resmi makamlar alınması gereken önlemler hakkında uzun bir bildiri yayınlamıştı. Bu bildirinin başlıkları ise şöyleydi: MAHSÜLAT, HAYVANLAR, SU BORULARI, SU KAYNATILAN KAZANLAR, SÜRÜCÜLER, BİSİKLETLİLER, YAYA YÜRÜYENLER.
Söz konusu haberden “Yaya Yürüyenler” uyarısından başlayarak habere devam edelim.
“Halkın Sesi, 07 Şubat 1950, syf:1
HER TARAFTA KAR
Kırağı (don) olmasından korkuluyor
...“YAYA YÜRÜYENLER: Otomobillere kar topu atmayınız, kazalara sebebiyet verebilirsiniz. Yolun ortasında yürümeyiniz veya otomobilin önüne geçmeğe çalışmayınız.
Bu gibi havalarda otomobili durdurmak müşkül olduğundan kolayca çiğnenebilirsiniz. Mecbur kalmadığınız takdirde yolların donabildiği zaman olan gece vakti dışarı çıkmayınız. Müstahdimlere işçilerini gece zifiri karanlık basmadan evlerine göndermeleri tavsiye olunur. Ağaçların altında durmayınız. Kardan sakatlanan ağaç dalları kolaylıkla kırılarak üzerinize düşebilir.
Yere düşmüş telgraf veya telefon tellerine dokunmayınız. Üzerilerinde cereyan bulunarak sizi elektrikleyebilir. Eğer bir kazaya raslarsanız hemen Polise telefon ediniz. Telefon operatörü size hemen Polisi verecektir. Kapınızın önünden karı temizleyiniz. Biraz tuz size bu hususta yardım edebilir. Damınıza dikkat ediniz tehlike görürseniz hemen orasını terk ediniz. Dam üzerinden karı temizlemeğe kalkmayınız. Kayarak düşebilirsiniz.
Kar yüzünden fazla zarara uğramış köy yollarına kum konabilir.
Kar temizleniyor
Dün İnşaat Dairesi ile Belediyenin işbirliği sayesinde gerek makine ve gerekse bazu kuvvetiyle Lefkoşa’nın bir çok sokakları kardan temizlenmiştir.
Bilhassa Lefkoşa’dan Uçak alanına giden yolda büyük faaliyet gösterilmiştir.
Kar topu oynarken öldü
Peristeronalı 24 yaşlarında Avraam Betro, dün bir kahvenin verandasında arkadaşları ile kar topu oynadığı bir sırada ayağının kayması üzerine yere düşmüş ve başı çimentoya çarparak hemen ölmüştür.
Kar yüzünden ayağı kırıldı
Lefkoşalı Theofani Trifanos, evine giderken ayağının kayması yüzünden, yere yuvarlanmış ve bir ayağı kalçasından kırılmıştır. Yaralı hemen hastaneye kaldırılmıştır.”
Aynı tarihli bu kez Hür Söz gazetemizde ise, özellikle Lefkoşa’ya yağan karla ilgili başlığını şöyle atmıştı: “Kıbrıs’a Bol Miktarda Kar Yağdı”. Gazete kar yağışıyla ilgili daha detaylı bir şekilde okuru bilgilendirmekteydi.
“Hür Söz, 07 Şubat 1950, syf:1/4
Kıbrıs’a Bol Miktarda Kar Yağdı
Geçen Cumartesi günü akşam yağmıya başlıyan kar, Pazar günü de devam ederek adanın bir çok bölgelerini kaplamıştır. Bol miktarda yağan karlardan yollar kapanmış ve muvakkat bir zaman için Lefkoşa ile kaza merkezleri arasındaki münakale kesilmiştir.
Polisten alınan haberlere göre kardan kapanmış olan yolların bazıları kar temizleme makineleri ile temizlenmiş ve bazı yollardaki karlar ise güneşin tesiriyle eriyerek münakalenin tekrar başlamasını mümkün kılmıştır. Alınan haberlerden anlaşıldığına göre, kar dağlar hariç, Lefkoşa ve dolaylarına diğer bölgelerden daha fazla yağmıştır.
Geçen Cumartesi günü akşamı saat 9’da başlıyan kar, sabahın saat 6’sında şiddetlenerek, öyleye kadar devam etmiştir. Sabahleyin yataklarından kalkan herkes, sokakları bembeyaz karlarla örtülü görmüşlerdir. İklim sebebiyle, dağlık bölgelerden maada Kıbrıs’ın diğer kısımlarına gayet nadir düşen kar halk arasında sevinçle karışık bir heyecan yaratmıştır. Kadın erkek, çoluk çocuk, sokaklara fırlayan herkes, kar topu oynayarak güzel ve neşeli bir Pazar günü geçirmişlerdir.
Sokaklarda bir ayak kadar yükselmiş olan karlardan otomobille çıkmış olan bazı meraklıların otomobilleri karlara gönülmüş ve fakat halkın yardımıyle selâmete çıkarılarak yollarına (karlara bata çıka) devam etmişlerdir.
Polis yollarda vuku bulması muhtemel kazaları önlemek maksadıyle büyük faaliyet sarfetmiş ve etrafa tekerlekleri zincirli otomobillerle polisler gönderilmiştir.
Kıbrıs kasaba ve şehirlerine kar iklim icabı, nadir yağdığından, aziz bir eğlence vasıtası olarak karşılanmış ve halk arasında yapılan kar topu oyunlarından maada, çocuklar ve gençler tarafından nazarı dikkatı celbedecek kadar güzel insan resimleri yapılmıştır.
Karın bilhassa Pazar gününe tesadüf etmesi halkı orijinal eğlencelerle ziyadesiyle eğlendirmiştir. Haber aldığımıza göre Mağusa’dan Lefkonuk’a kadar olmamıştır.
Lefkoşa’da sokakları kaplayan yığın karların belediyece tedarik edilen kar temizleyici makinesiyle açılması herkes tarafından memnuniyetle karşılanmıştır. Bundan başka belediye işçileri tarafından kürekle sokaklar temizlenmiş ve gerek yürüyüş ve gerekse otomobillere seyrüsefer için işlek çarşı yollarında büyük faydalar sağlanmıştır. Sokaklardaki kar büyük yük otomobilleri tarafından taşınarak şehir haricine dökülmüştür. Belediyenin yolları temizlemek hususunda aldığı tedbirler ve giriştiği teşebbüsler cidden takdire şayandır.
Zenginleri ve hali vakti yerinde olan kimseleri eğlendirmiş olan bu kar eğlencelerinin fakir halk tarafından nasıl karşılandığını araştıracak olursak, şüphesiz bir facia ile karşılaşacağız. Bu dondurucu karakış günlerinde, her türlü geçince vasıtasından mahrum ve bütün hayatını iki eline borçlu fakirleri düşünmek ne kadar hazindir.
İçerisinde rahat bir uyku uyunacak yer bulunmıyan harap evlerinde çoluk çocuğuyle bu sınıfın duyduğu ıstırap ve katlandığı cefa büyüktür.
Dün hava açılmış ve güneş bir çok soluk çehrelere yeniden hayat bahşetmiştir. Havaların açılması hiç şüphe yoktur ki fakirleri sevindirmiştir. Dün herkes yeniden işlerine başlıyarak, ailelerinin geçim ihtiyaçlarını temine koyulmuşlardır.”
Adamızın bir liman şehri olan ve Kıbrıs’ın güneyinde yer alan Limasol, yani Leymosun’da da kar yağdığını görüyoruz. Biraz sonra okuyacağımız haberden de anlaşılacağı gibi, Leymosun’da 1900’lü yılların başında da böylesi bir kar yağışının meydana geldiğini öğreniyoruz.
“Hür Söz, 07 Şubat 1950, syf:/4
LEYMOSUNDAN:
.....
Kar Yağdı
Kasabamızda geçen Cumartesi şiddetli soğuk hüküm sürmüştür. Kasabamızdan 5 mil uzağa kadar olan dağ köylerinde kar yağmıştır.
.....
Soğuk Hava Hüküm Sürmektedir.
Cumartesi akşamı kasabamız ve umum Leymosun kazası köylerinde kar yağmıştır. Pazar günü sabah kasabamızın bütün ev tavanları, ağaçları ve her tarafı karle örtülmüştür. Halkımız uzun senelerden beri temaşa etmediği bu manzarayı büyük bir hızle seyretmiş ve küçük çocuklar yollardan kar topluyarak kar topu oynamışlardır.
Yaşlı kimselerden edindiğimiz malamata göre 50 seneden beri bu kasabada kar yağmamıştır. 50 sene evvel buna benzer bir havanın hüküm sürdüğü ve kar yağdığı anlatılmaktadır.
Soğuk hava Pazar ve Pazartesi günü hüküm sürmektedir.
Leymosun-Lefkoşa Yolu Üzerindeki münakalât Kesildi
Leymosun-Lefkoşa yolunun karle örtülmesi dolayısıyle Pazar günü ö.s. saat 5’e kadar bu iki kasaba arasında münakalât vasıtaları işlememiştir. İskarino durak yerinden 3 mil uzağında tamamıyle yollar karle örtülerek görünmez bir hal almıştır.
Bu iki kasaba arasında Pazar günü ö.s. saat 5’den sonra münakalat vasıtaları yer almıştır.”
Ve 8 Şubat tarihli yine Hür Söz gazetesinde, son olarak kar yağışıyla ilgili daha ilginç bir habere rastlıyoruz. Lefkoşa haricinde kar yağışının yaşandığı köylerin bilgisi okura sunulmaktaydı.
“Hür Söz, 08 Şubat 1950, syf:4
Kar Fırtınası
Karpasa 40 yıldan beri görülmemiş kar düştü
Komikebir, Eptakomi, Bladanisyo, Galatya ve civarına Cumartesi akşamından beri yağmaya başlayan karın kalınlığı bir ayağı geçmiştir. Kısa bir fasıladan sonra Pazar günü öğleden sonra yine yağmağa başlayan kar bütün Karpas bölgesini kaplamıştır. Gayet sert olan kar fırtınası doğudan esmekte idi.
.....”