Fehime ALASYA
Market alışverişinde sebze meyve fiyatları bu hafta yine cep yaktı. Kıbrıs’ın bütününde özellikle sebze fiyatları yükseldikçe yükseldi.
Kuzeyde birçok ürünün fiyatının artması, güneyde ise benzer ürünlere kampanya yapılması sonucu bazı ürünlerdeki fiyatlar kur farkına rağmen neredeyse eşitlendi.
Kuru soğan ve patateste yapılan kampanya ile güneydeki fiyatlar ucuzladı. Buna göre patates, kuzeyde kilosu 4,75 TL, güneyde ise kilosu 4,95 TL’ye reyonlarda yer aldı.
Kuru soğanda da benzer tablo oluştu. Kuzeyde kilosu 4,75 TL olan soğan, güneyde 3,53 TL. Yine benzer kategoriye giren Limon, kuzeydeki fiyatıyla adından söz ettirmeye devam ederken, kur farkına rağmen güneydeki fiyatlarla eşitlendi. Limonun kilosu güneyde 17 TL iken kuzeyde 16 TL.
Birçok sebze-meyvedeki fiyat farkı güneyde iki katına çıkarken, mevsim meyvesi incir bunlardan sadece biri… İncir, kuzeyde kilosu 30 TL’ye satışta iken güneyde bu rakam 70 TL’yi aştı. Yaz-kış mutfakta en çok tüketilen sebze olan domatesin ise kuzeyde kilosu 9,35 iken güneyde 17 TL’yi geçti.
YENİDÜZEN’in alışveriş sepetine giren 30’u aşkın ürünün sadece 6’sında fiyatlar gerilerken, diğer ürün fiyatları yükselişe geçti.
Kuzeyde bamya şaşırttı: 10 TL’lik düşüş
Fiyatı düşen ürünler arasında ithal ürün olan mantar ve yemekliklerden bamya dikkat çekti.
Bamyanın kilosu 14 Haziran’da 29,55 TL iken dünkü reyonlarda 12,55 TL oldu. 39 TL’yi aşan mantarın kilosu ise 33 TL’ye geriledi.
Börülce, nektarin ve kivi, kuzeyde rekor artışta
Kuzeyde fiyatı çıkan ürünler arasında ise nektarin, börülce ve kivi başı çekti. Haziran ayı ortasında kilosu 14,95 TL olan nektarin, dün 24,95 TL’ye satıldı. Börülce 13,95 TL’den 24,95 TL’ye çıkarken, kivi ise 31,25’ten 39,95’e çıktı.
Börülce, nektarin ve kivi rekor artış sergileyen sebze- meyvelerin yanı sıra yaz meyvesi olan ve bu yıl adından çok söz ettiren karpuz ile kavun ve limon fiyatları da azımsanamayacak ölçüde çıkış yaptı.
Limon, kavun, domates, salatalık ve karpuz fiyatından söz ettiriyor
Karpuzun kilosu 1,25 TL’den 5,95 TL’ye çıkarken, kavun ise 1,95’ten 6,95’e çıktı. Limonun kilosunda 5 TL’lik artış yaşandı. 11,95 TL olan limonun kilosu 16,25 TL’ye yükseldi.
Domatesin kilosu 4,75’ten 9,35’e çıkarken, salatalık da benzer ölçüde yükselişe geçti. Kilosu 2,30 TL olan salatalık 9,25 TL’ye çıktı.
Güneyde bamya ile erik başı çekti
Kıbrıs’ın güneyinde de fiyatların seyri giderek arttı. Birçok ürün fiyatı fiyat analizi yapılan süre içerisinde arttıkça arttı. Salatalığın fiyatı kuzeyde olduğu gibi büyük bir yükselişe geçti. Bu süre içinde 13 TL artarak, 9,66’dan 23,75’e çıktı.
Patlıcan, börülce gibi sebzelerin de fiyatları tırmandı. Buna göre; patlıcan 9,66’dan 17,69’a, börülce 22,88’den 34,87’ye yükseldi.
Güneyde fiyatı en çok çıkan ürün siyah erik olurken, en büyük düşüş bamyada yaşandı.
Bamyanın kilosu 18 TL gerileyerek 50,32’den 32,85’ine düştü. Erik ise 14,74’ten 34,87’ye çıktı.
Marketçiler: “Üretim düştü, pazarlamada tekelcilik büyüdü, fiyatlar uçtu”
“Bir haftadır karpuz satamıyoruz” diyen bazı market direktörleri, salatalık ve karpuzdaki yüksek fiyatları üretim ve toptancılıkta yapılan tekelciliğe bağladı.
Sıcakların domates üretimini ve market fiyatlarını olumsuz etkilediğine de dikkat çekildi.
“Her şey sıcaklardan yandı tutuştu” diyen bazı marketçiler, özellikle karpuzda tekelciliğin öne çıktığını iddia etti.
“Salatalık da benzer hikaye…”
Karpuzun kilo fiyatının çok yükseldiğini anlatan marketçiler şunları söyledi:
“Karpuz, ilk başta üreticiden çok ucuza kapatıldı, ikinci, üçüncü karın ekilmedi, bu nedenle 15 gün sonra karpuz bulamadık. Üretim düştü, tekelcilik büyüdü, fiyatlar uçtu. Üretici, geliri az olduğu için ikinci karın ekmedi, ekenleri ise toptancılar kapattı. Piyasa yukarıya çekildi. Salatalıkta da benzer hikaye yaşandı. Üretici zora girince başka ekim yapmadı. Üretim düştü, fiyat yine arttı.”
Domatesi sıcağın vurduğu ifade edildi…
Domatesin sıcaktan etkilendiği için kalitesinin ve üretiminin düştüğü, fiyatlarının ise arttığı belirtilirken, “Üretici batmış durumda, bir şey kazanmadığı için de üretimden korkarak geri çekildi.
Üretici-toptancı-market arasındaki bu trafik bize ülkedeki üretimin ne kadar olumsuz etkilendiğini gösteriyor. Üretim düştü, fiyatlar arttı.” denildi.