Ayşe GÜLER
Meclis Başkanı Teberrüken Uluçay, 7 Ocak sonrasında göreve başlayan yeni milletvekillerinin yanı sıra, seçilemeyen eski vekillerin de mal bildirim beyanında bulunduğunu, divan üyeleriyle birlikte gerekli incelemeyi yapacaklarını söyledi.
Milletvekillerinin görev süresi öncesi ve sonrası ile ilgili yapılacak mal beyanı kıyaslamasında gerekli görülmesi halinde Başsavcılığa ihbar yapıp, suç duyurusunda bulanacaklarını da açıklayan Uluçay, yasa gereği çalışmaların gizlilik içerisinde yürütüleceğini kaydetti.
Uluçay, “Meclis Başkanlığı gizliliğe aykırı suç işlerse 10 bin TL, 1 yıla kadar hapis cezasına çarptırabilir” diyerek, çalışmaya ilk olarak kendilerinden başlayacaklarını belirtti.
Yeni dönemde Meclis çalışmalarının hem Genel Kurul hem de komitelerde yoğun şekilde süreceğini dile getiren Uluçay, özellikle ‘dış ilişkilere’ farklı bir vizyon getirmeyi hedeflediklerini ifade etti.
YENİDÜZEN’e konuşarak, önemli açıklamalarda bulunan Uluçay, Anayasa aykırılık içeren herhangi bir tasarıyı da Meclis’ten geçirmeyi öngörmediklerini vurguladı.
ULUÇAY’IN AÇIKLAMALARININ SATIR BAŞLARI:
- “Divan üyeleriyle birlikte yeni seçilen milletvekilleri ya da görevi biten vekillerin mal beyanlarını aldık, inceleyeceğiz. Gerekli görülürse de Başsavcılığa da ihbarımızı yapacağız. Bütün bu çalışmaları, büyük bir gizlilikle yapacağız. Yasa bize bunu emrediyor. Çalışmalara da ilk kendimizden başlayacağız.”
- “ Meclis’in belirli konularda ‘daha az’ vekil sayısı ile açılması için düzenlemeler yapılabilir. Ancak bunun için de Anayasa değişikliği gerekiyor.”
- “Yeni dönemde mümkün olduğunca Anayasa’ya aykırılık ihtiva eden herhangi bir tasarıyı Meclis’ten geçirmemeyi öngörüyoruz.”
- “Sibel Siber’in başlattığı Meclis Parkı Projesi’ne yönelik çalışmaları devam ettireceğiz. Metehan geçiş noktasındaki askeri bölgenin Meclis’e devredilmesiyle bölgede büyük park düzenlenmesini öngören çalışmayı, bu dönem sonuçlandırılmasını hedefliyoruz.”
- “Meclis Müzesi olarak değerlendirebileceğimiz, Meclis Sanat Galerisi öngörümüz var. Vakıflar idaresi ile birlikte çalışmalar başlatılacak.”
- YENİDÜZEN: Meclis ve komite çalışmaları nasıl gidiyor? Çalışmalar hedeflenen noktada mı?
- T.ULUÇAY: “Yeni dönemde yoğun çalışma temposu hedefliyoruz. Bu tempoda gerek hükümetin öngöreceği şekliyle gerekse milletvekillerinin kendilerine ait sunacakları yasa önerilerinde yasama faaliyetlerini yoğun şekilde sürdürmeyi hedefliyoruz. Seçimlerden sonra ilk kez Meclis’te 6, hükümette ise 4 partili temsiliyet oluştu. Bu durumun iyi değerlendirilmesi halinde bir şans olduğunu düşünüyorum. Ülke ve ekonominin gelişmesi, demokrasinin daha ileriye gitmesi, hükümetlerin bugüne kadar ortaya koyduğu hedeflere ulaşabilirlik anlamında bir şans olduğunu düşünüyorum. Bu şans değerlendirmelidir. Hükümet, çok daha geniş bir yelpazeye hitap ediyor. İcraatların hayata geçmesi açısından iyi değerlendirilmelidir. Meclis olarak gerek TC-KKTC yapılmış olan Ekonomik Protokol gereği hayata geçirilmesi gereken reformlar üzerinde yoğunlaşmamız gerekiyor. Daha önce Başbakan Tufan Erhürman da açıkladı. Geçtiğimiz yıldan kalan reform destek kalemi ile bu yılki rakam 940 milyon TL’ye çıktı. Bu da Ekonomik Protokol’de yer alan reformların hayata geçmesiyle alakalıdır. Reformların hayata geçmesi ile ilgili Meclis’in yoğun çalışması halinde ekstra kaynağın değerlendirilmesi, ülke ekonomisine ciddi olumlu sonuç yaratacaktır. Meclis olarak, komitelerde yoğun şekilde çalışıyoruz. Aynı zamanda Avrupa Birliği’ne Uyum Programı kapsamında yasa tasarılarının komitede görüşülüp, sonuçlandırılması için uğraşıyoruz. 2 hafta önce Avrupa Birliği Komisyonu’nun Kıbrıs’la ilgili masasının şefi, buraya geldi. Meclisi de ziyaret etti. AB Uyum Komitesi Başkan ve Başkan yardımcısı ile birlikte kendileriyle görüştük. Bu konuda yasama faaliyetlerinin hızlandırılması için çalışmaları başlattık. Yeni dönemde Meclis’in dış ilişkilerine farklı bir vizyon getirmeyi öngörüyoruz.”
- YENİDÜZEN: Nasıl bir vizyon olacak?
- T. ULUÇAY: “Meclisimiz düzenli olarak, kurumsal bir şekilde AKPA’da iki milletvekili tarafından temsil ediliyor. Oy hakkımız yok ancak söz hakkımız var. Ofisimiz de bulunuyor. Komite çalışmalarına katılıp, görüş beyan etme hakkımız var. Yeni dönemde, AKPA’daki faaliyetlerimizi daha farklı bir vizyonla yoğunlaştırarak, ileri götürmeyi amaçlamaktayız. Bu çerçevede, dış ilişkiler bölümünde konusunda uzman bir diplomatla çalışmayı öngörüyoruz. Bununla birlikte Avrupa Parlamentosu’nda düzenli yapılan lobi çalışmalarımız var. 3 milletvekili bu çalışmaları yürütüyor. AP’de gerek ülkenin AB uyumu gerekse AB’nin Kıbrıs’ın kuzeyi ile olan ilişkileri çerçevesi ve Kıbrıs konusunda daha sistematik şekilde lobi faaliyetlerine devam edeceğiz. Parlamentolar arası birlik toplantılarında sadece Kıbrıs Sorunu tartışmaları çerçevesinde davet edilen Meclis’in, ileri aşamada hem genel hem de komite toplantılarına katılabilmesi için çalışma öngörüyoruz. Dış ilişkilerde bu çalışmaları yürütürken, TBMM ile de bugüne kadar süren yakın ilişkiyi daha da geliştireceğiz. Dış ilişkilerde görev yapan vekilleri, TBMM nezdinde görev yapan vekillerle ile bir araya gelmelerini sağlayacağız. Komitelerde de TBMM’de faaliyetlerine devam eden muadil komitelerle görüşmesi için organizasyonlar gerçekleştireceğiz. Geçtiğimiz hafta Ankara’ya yapılan ziyarette hem TBMMM Başkanı hem de TC Cumhurbaşkanı ile yaptığımız görüşmelerde, Türkiye’de yapılacak seçim sonrasında işbirliğinin geliştirilerek yoğunlaşması üzerinde mutabık kaldık.
Tüm bu çalışmalar dışında Meclis’te görev yapan personelin TBMM tecrübelerinden yararlanması için hizmet içi eğitim organizasyonlarını artıracağız. İki Meclis’te de Dostluk Grubu oluşturulmuştu. Yeni dönemde de oluşturulacak gruplar aracılığıyla işbirliği devam edecek. Meclis’te ihtiyaç olan Cumhuriyet Meclisi Teşkilat Yasası ve buna bağlı oluşturulması öngörülecek teşkilat şeması, görev ve sorumlulukların güncellenerek, Meclis’in daha verimli çalışması için hem yasama hem de idari faaliyetlerde re-organizasyonu hayata geçireceğiz.”
Nisap sorunu, Meclis’in geç toplanması…
“Meclis’in belirli konularda ‘daha az’ vekil sayısı ile açılması için düzenlemeler yapılabilir”
- YENİDÜZEN: Verimlilikten bahsettiniz. Meclis’in nisap sorunu yaşaması, geç toplanmasına yönelik eleştiriler var. Bu konuda atım atılacak mı? Daha ‘verimli’ bir Meclis için neler yapılabilir?
- T.ULUÇAY: “Meclis’in yasama faaliyetlerini hızlandıran ve hayata geçiren milletvekilleridir. Komiteler, çalışıp yasaları tamamlayarak Genel Kurul’a yolluyorsa, yasama faaliyetleri daha yoğun bir şekilde hayata geçmiş olur. Meclis’in 26 sayısına ulaşarak, açılması gerekiyor. Haftanın iki günü yapılan toplantılarda Pazartesi günleri yasama faaliyetleri olduğu için iktidarın, Salı günleri ise muhalefetin denetim görevini aslen yaptığı gün olduğu için onların 26 sayısına ulaşması gerekiyor.
Meclis, Salı günleri birlikte açılıyor. Pazartesi günü Meclis iktidar tarafından açılıyor. Şu anda 4’lü Koalisyon Hükümeti’nin vekil sayısı 27… Zaman zaman bu sayı 24-25’e düşüyor. Böyle olduğu durumlarda Meclis’in açılarak, işlevini yerine getirmesi hususunda Yeniden Doğuş Partisi (YDP)’den destek almaktayız. Meclis’in belirli konularda ‘daha az’ vekil sayısı ile açılması için düzenlemeler yapılabilir. Ancak bunun için de Anayasa değişikliği gerekiyor. Geçmişte Anayasa değişikliği halk tarafından kabul edilmemişti. Bu nedenle de hayata geçmedi. AB uygulamalarında da gördüğümüz gibi, birçok konuda Meclis’in 3’te bir sayısı ile açılıp, faaliyetlerini yürütebileceği, belli konularda toplam vekil sayısının yarıdan bir fazlaya ihtiyaç duyulabileceği çalışmalar hayata geçirebilir. Geçmişte de bu öngörülmüştü. Şu ana kadar yürütmekte olduğumuz gerek komite gerek Genel Kurul çalışmalarında UBP ve YDP’nin katkılarından memnunuz. Acil olan konularda komitelerde mutlaka destek vermişlerdir. İktidar vekillerinin sayısının eksik olduğu dönemde Meclis’in açılması adına katkı koymuştur.”
“GEREKLİ GÖRÜLÜRSE BAŞSAVCILIĞA BAŞVURACAĞIZ”…Milletvekillerinin görev süresi öncesi ve sonrası ile ilgili yapılacak mal beyanı kıyaslamasında gerekli görülmesi halinde Başsavcılığa ihbar yapıp, suç duyurusunda bulanacaklarını da açıklayan Uluçay, yasa gereği çalışmaların gizlilik içerisinde yürütüleceğini kaydetti.
“Anayasa’ya aykırılık içeren herhangi bir tasarıyı Meclis’ten geçirmemeyi öngörüyoruz”
- YENİDÜZEN: Yasa tasarılarıyla ilgili ‘Anayasa uygunluk’ konusu da en çok tartışılan, konuşulan konulardan biri… Bu durumun önüne nasıl geçilebilir?
- T. ULUÇAY: “Hükümet, Meclis’e bir yasa tasarısı yolladığında, bunun bazı maddelerinin Anayasa aykırı olup olmayacağı konusunda Başsavcılıktan görüş alıyor. Ardından da tasarı Bakanlar Kurulu’na gidiyor. Tasarı Bakanlar Kurulu’ndan geçerse, Meclis’e gönderilir. Meclis’te ilgili komitenin gündemine geldiğinde, Savcılık görüşü ile birlikte görüşülmeye başlanır. İlgili daire ve bakanlıklar da komite çalışmalarına çağrılır. Farklı görüşmeler, bu toplantılarda ele alınır. Hükümet’ten gelen tasarılar çoğunlukla hükümetten geldiği gibi geçmiş olsa bile bu süreçlerde Anayasa’ya aykırı olabilecek bir husus içeriyorsa, komite Başsavcılıktan tekrar görüş isteyebilir. Bakanlar Kurulu’ndan da bunu talep edebilir. Anayasa’ya aykırı olup, olmayacağı hususunda ise komite görüşünü netleştiriyorsa yasanın onaylanması süreci devam eder. Geçtiğimiz dönem, seçim öncesinde bazı yasa tasarıları komiteden geçtikten sonra Cumhurbaşkanı tarafından uygun görülmeyerek, geri gönderildi. Ya da bazıları Anayasa aykırı bulunduğu için geri döndü. Bu nedenle yeni dönemde mümkün olduğunca Anayasa’ya aykırılık ihtiva eden herhangi bir tasarıyı Meclis’ten geçirmemeyi öngörüyoruz. Son günlerde çok tartışılan müşavirliği ortadan kaldırmayı öngören yasa tasarısında 2018 yılı içinde atananların da bu yasa kapsamında olmasına yönelik iktidarın getirdiği ek madde Başsavcılık tarafından Anayasa’ya aykırı olabileceği zikredilmişti. Genel Kurul günü bu madde yasa tasarısı içerisinden çıkartıldı. Yani Anayasa Mahkemesi’ne gidilmesine gerek kalmadan, sorunun çözülmesini öngörüyoruz.”
Meclis Başkanı Teberrüken Uluçay, 7 Ocak sonrasında göreve başlayan yeni milletvekillerinin yanı sıra, seçilemeyen eski vekillerin de mal bildirim beyanında bulunduğunu, divan üyeleriyle birlikte gerekli incelemeyi yapacaklarını söyledi.
Mal bildirimi…
“Beyanları aldık, inceleyeceğiz. Gerekli görülürse Başsavcılığa ihbarımızı yapacağız”
- YENİDÜZEN: Kamuoyunda ‘mal bildirim’ konusu oldukça tartışılmıştı. Yasaya göre eski ve yeni vekillerin mal beyanlarıyla ilgili süre doldu. Bu konuda son çalışmalar nedir?
- T.ULUÇAY: “Yasa, mal beyanlarıyla ilgili inceleme yetkisini Cumhuriyet Meclisi Başkanlığı’na veriyor. Biz de divan üyeleriyle birlikte mal beyanlarını incelemeyi öngörüyoruz. Aynı zamanda yasa başkanlığına mal bildiriminin verilmesini izlemek için birim veya personel görevlendirme yetkisi de veriyor. Biz bunu yaptık, ayrı bir personel görevlendirildi. Beyanların yapılması sürecini takip etti. Seçilen ve görevlerini tamamlayan milletvekillerimiz beyanlarını yapmıştır. Yasa’ya göre; mal bildiriminin içeriği hakkında soruşturma veya kovuşturmaya yetkili merciler dışındakilere açıklama yapılamaz, bilgi verilemez, içerik hakkında da yayın yapılamaz. Bu konuyu soruşturan veya kovuşturan herhangi bir merci var ise bu merciye istenen belgeler eksiksiz verilir. Divan üyeleriyle birlikte yasanın öngördüğü şekliyle eski ve yeni beyanlar arasında farklılıkların olup olmadığını incelemek için gizlilik içinde karşılaştırma yapacağız. Yine yasaya göre gerçeğe aykırı, haksız mal edindikleri, kaçırdıkları anlaşılanlarla ilgili ise Başsavcılığa ihbar yapıp, suç duyurusunda bulanacağız. Yasa, Meclis Başkanlığı idaresine bu yetkiyi veriyor. Yasalara uygun olarak sağlandığı ispat edilemeyen mallar, haksız mal edinme sayılıyor. Meclis Başkanlığı, eski ve yeni arasında kıyaslama yaparken, arada fark varsa ve bu fark da yasalara uygun olarak sağlanmış olduğu tespit edilirse herhangi bir ihbarda bulunmaz. Meclis Başkanlığı gizliliğe aykırı suç işlerse 10 bin TL, 1 yıla kadar hapis cezasına çarptırabilir. Yapılan beyanların içeriği ile alakalı dışarıya bilgi sızması, gizliliğin ihlali halinde ise 10 bin TL, 1 yıla kadar hapis cezasına ya da her ikisine birden çarptırabilir. İçerikle ilgili herhangi bir basına düşerse, mahkumiyet halinde 15 bin TL para cezasına ya da 1.5 yıla kadar hapis cezasına çarptırılabilir.
Divan üyeleriyle birlikte yeni seçilen milletvekilleri ya da görevleri biten vekillerin mal beyanlarını aldık, inceleyeceğiz. Gerekli görülürse de Başsavcılığa da ihbarımızı yapacağız. Bütün bu çalışmaları, büyük bir gizlilikle yapacağız. Yasa bize bunu emrediyor. Çalışmalara da ilk kendimizden başlayacağız.”
Meclis çalışmaları…
- YENİDÜZEN: Geçtiğimiz dönemde, Sibel Siber’in başlattığı park projesi vardı. Bu konuyla ilgili adım atılacak mı?
- T. ULUÇAY: “Sibel Siber’in başlattığı Meclis Parkı Projesi’ne yönelik çalışmaları devam ettireceğiz. Metehan geçiş noktasındaki askeri bölgenin Meclis’e devredilmesiyle bölgede büyük park düzenlenmesini öngören çalışmayı, bu dönem sonuçlandırılmasını hedefliyoruz. Kolordu Komutanı ile yaptığımız görüşmede, çalışmanın aynı şekilde devam ettirilmesinde mutabık kaldık. Projenin ön çalışmasını, ODTÜ’de yapılıyordu. Bu çalışmanın bitmesini bekliyoruz. Projenin finansmanına katkı koyacak olan TC Kalkınma Ofisi de kaynağın seçimlerden sonra hayata geçirmesi konusunda görüşlerini beyan etti. Park projesinde önce ön projenin daha sonra da uygulama projesinin hazırlanmasını hedefliyoruz.
Bunun yanı sıra Meclis Müzesi olarak değerlendirebileceğimiz, Meclis Sanat Galerisi öngörümüz var. Vakıflar idaresi ile birlikte çalışmalar başlatılacak.”