Maraş, Mağusa ve tarafların tutumu

Mert Özdağ


MARAŞ konusunun ABD Başkan Yardımcısı Joe Biden’ın ziyaretinde pazarlık konusu olduğunu daha önce gündeme getirmiştim. Konu Rum basınının da gündeminde...
Bu konunun Biden’ın ziyaretinden 10 gün önceye dayanan dolaylı müzakere tekniğiyle görüşüldüğü biliniyor. [yoğun mekik diplomasisi]
Bunu diplomatik kaynaklar gizlemiyor.
Biden’ın ziyaretinde de bu konuda çetin pazarlık yapıldığı ortaya çıkmıştı.
Ancak her ne hal ise bizim Cumhurbaşkanımız bu konuda kapalı kapılar ardında nelerin konuşulduğunu açıklamıyor!
Biden’ın ziyareti öncesinde planlanan şuydu:
Biden adaya gelecek, liderlerle Maraş ve Mağusa limanının da içinde bulunduğu bütünlüklü bir planı liderlerin imzasıyla açıklayacaktı.
Maraş ve Mağusa limanı ile ilgili gündeme gelen bir plan…
Ne olacaktı bu planda? Mağusa ve Maraş’ta eş zamanlı fizibilite çalışmaları başlayacaktı.
Yeni bilgiler var, irdeleyelim...
Biden’ın ziyaretinde devam eden yoğun müzakere trafiğinde şunlar olmuş:
Maraş ve Mağusa Limanı ile ilgili fizibilite raporlarını hazırlanacaktı, herkesin malumu...
Bu uzlaşı için Türk, Rum ve ABD tarafı farklı önerilerle masaya oturdular.

ABD TARAFININ ÖNERİSİ:

• MARAŞ: Uluslar arası uzmanlar ve Türk uzmanlar (Kıbrıs Türk tarafının belirleyeceği                                 uzmanlar) Maraş’ta bir çalışma yapacak. (İlk tutumu buydu. Daha sonra Rumlar Maraş’a girecek ekipte Rum uzman da bulunmasını talep edince ABD de bu talebe sıcak baktı)
• LİMANLAR:  Mağusa Limanı’ndaki fizibilite çalışmasını Türk uzmanlar yapacak, uluslararası uzman yardımı istiyorsa yardım edilecek. ABD bu çalışmada finansal yardımcı olacak.

TÜRK TARAFI:

Uluslar arası uzmanlar ve Türk uzmanlar Maraş’ta bir çalışma yapsın. Ekipte Kıbrıslı Rum olmasın.
Maraş askeri bölgedir, askeri bölgede potansiyel sorunlar yaratabilecek Rum uzmanlar istemiyoruz. Yabancı uzmanlar olsun, ancak bu uzmanlar Türk tarafının onayına tabii olsun… Uluslar arası çerçevede de Kıbrıslı Rum bir uzman Maraş’a girmesin.

RUM TARAFI:

Maraş'a uluslararası uzmanlar, Rum uzmanlar ve Türk uzmanlar girsin…
Rum uzmanların da katılımı ile Mağusa Limanı ile ilgili sadece limanın uluslararası yük taşımacılığını konulaşalım, yolcu trafiğini masaya getirmeyelim. Uzman heyetin Maraş’a girmesiyle eş zamanlı olarak  Mağusa Limanı'nın AB ülkeleriyle ihracat zemini hazırlanması maksadıyla limanın iyileştirilmesi başlasın.  
Maraş'la ilgili plan Biden’ın ziyaretinden hemen sonra başlasın. (Türk tarafı: Konunun açıklanmasını ve daha sonra uygulama için de ayrı bir müzakere süreci yaşanmasını öne sürdü.)

***

Yabancı diplomatların verdiği bilgilere göre genel olarak tarafların tutumu buydu. Doğal olarak Türk tarafının “Rumlar Maraş’a girmesin” tutumu ve Rum tarafının Mağusa Limanı’nın sadece yük                             taşımacılığı ile ilgili müzakere etmek isteyişi, yolcu taşımacılığını konuşmak istememesi ipleri kopardı. ABD tarafının ilk etapta Maraş’a Türklerin ve yabancı uzmanların girmesi fikrine sıcak baktığı belirtiliyor. Ancak Rum tarafından gelen yoğun “Maraş’a girecek ekipte Kıbrıslı Rumlar da olsun” şeklindeki talep karşısında tutum değiştiren ABD tarafı, ortayı bulmaya çalışsa da tarafları Maraş’a girecek ekip konusunda uzlaştıramadı. Ve ziyaret, olası Mağusa-Maraş uzlaşısı ilan edilmeden bitti. 
Genel manzara bu...

------------------------------

Cumhurbaşkanı açıklama yapmıyor... Peki hükümete bilgi verdi mi? Hükümet, Derviş Eroğlu’nun Maraş ve Mağusa ile ilgili Biden ziyaretinde ne konuştuğunu biliyor mu? Biden’in ziyareti ile ilgili HÜKÜMETE BİLGİ verildi mi? Mağusa-Maraş uzlaşısı neden çöktü?

---------------------------------------

EROĞLU TIS?

Cumhurbaşkanlığı'na basında yer alan bilgiler ve diplomatik kaynakların anlattıkları ışığında bazı sorular sormuştum. Özetle Biden’ın ziyaretinde Maraş konusunda neler  konuşulduğunu açıklamasını istemiştim.
Dün hemen hemen her konuda açıklama yapan Derviş Eroğlu, Maraş ve Mağusa konusunda tek kelime etmedi! İlginç…
Demek Biden’ın ziyaretinde yaşananları gizleme yönünde genel bir görüşü var Saray’ın…