Alış veriş sepeti için geçen haftanın fiyatları ile bu haftayı kıyasladık, Süpermarket İşletmecileri Platformu Başkanı Tanser Nizam’dan ‘artış- düşüş’ yorumu aldık:
Marketlerin en büyük sıkıntıyı ‘toptancılarla’ yaşadığını savunan Nizam tarımda ise programsızlığın fiyatlara ciddi etki yaptığını söyledi.
“Marketçiler, elindeki stok bittikten sonra o ürünü almak zorundadır. Toptancı da bunu bildiği için, dilediği fiyatı biçer” diyen Süpermarket İşletmecileri Platformu Başkanı Tanser Nizam, tarımda da ihtiyaca göre yapılmayan, plansız üretimin fiyatları çok düşürdüğüne veya yükselttiğine işaret etti.
Dila ŞİMŞEK
Süpermarket İşletmecileri Platformu Başkanı Tanser Nizam, tarımda ihtiyaca göre yapılmayan, plansız üretimin fiyatlarda dengesizlik yarattığını söyledi.
Marketlerin en büyük sıkıntıyı ‘toptancılarla’ yaşadığını da anlatan Nizam, “Tarımda devletin rolü çok büyüktür. Sadece mali yardım değil, bilgilendirme, planlama ve yönlendirme olarak da çiftçinin yanında olmalıdır” dedi.
ALIŞ-VERİŞ sayfamızda fiyatları kıyaslarken, fiyatlardaki değişikliğin sebebini Süpermarket İşletmecileri Platformu Başkanı Tanser Nizam’a sorduk.
“Müşterilerimizi korumak zorundayız”
Marketçilerin yaşadığı en büyük sıkıntının ‘toptancılar’ olduğunu kaydeden Nizam, “Marketçiler, elindeki stok bittikten sonra o ürünü almak zorundadır. Toptancı da bunu bildiği için, dilediği fiyatı biçer. Ancak marketçiler, müşterilerini kaçırmamak için, en hesaplı fiyattan satış yapmak zorunda. Çünkü müşterilerim, diğer marketlerde aynı ürünün daha ucuza satıldığını görürse bu kez soğur ve buradan alış veriş yapmayı azaltır. Hiçbir market bu riski almak istemeyeceği için, minimum karlarla müşterisini yanında tutmaya çalışır” diye konuştu.
Bamya, domates ve patates fiyatları arttı
Tavuk 15,48 TL’den 25 TL’ye kadar yükseldi
Marketlerde tavuk fiyatları kilosu 15,48 TL’den 25 TL’ye kadar yükseldi. Sebze-meyve piyasasında yaz meyvesi kavun düşen fiyatıyla dikkat çekerken, domates ve patates ise tırmanışa geçti. Bir süredir fiyatları dalgalanan domates bu hafta 1,60 TL’ye yükseldi. Patates ise 5 TL’den 6,45 TL’ye kadar çıktı. Kavun 1,25 TL’den 0,99 TL’ye indi.
“Domates 99 kuruşa düşmüşken, üreticileri kurtarmadığı için yükseldi”
Domatesin önce 1,25 TL’den 0,99 TL’ye düştüğünü söyleyen Süpermarket İşletmecileri Platformu Başkanı Tanser Nizam, “Ancak sonrasında, üreticiler, bu fiyatın kendi giderlerini karşılamayacağını, mazot ücretlerinin bile çıkmayacağını dile getirdikleri için bu fiyat 1,60 TL’ye yükseldi” diye konuşuyor.
Nizam, 99 kuruşluk domatesin, üreticilerin maliyetini karşılamaya yetmediğinin altını çizerek, “Üretici, domatesi toplamaya giderken bile daha fazla para harcayacağı için, ‘hiç toplamayalım, tarlada kalsın daha iyi’ dedi. Ülkemizde yerli üretim neredeyse tamamen bitmiş durumdadır ve bu nesilden sonra üretim daha da zorlaşacaktır. Çünkü artık üreticinin gücü kalmadı. Hepsi zararda” şeklinde anlattı.
“Fiyatın haftalık değişmesi pazara ve yedeklenen ürüne bağlıdır”
Nizam, fiyatların her hafta farklılaşmasını pazarın küçük olmasına bağladı, “Örneğin piyasada şu an 150 domates varsa, fiyatı 4 TL’ye kadar çıkar, çünkü o an kıtlık vardır ve ürüne karşı talep de vardır. Ancak piyasada 250 domates varsa, bu kez fiyat 2 TL’ye düşer, çünkü herkes elinde kalmadan satış yapmak ister” diye açıkladı.
“Tarım planlı olmalıdır”
Dış ülkelerde piyasa ve pazar büyük olmasına rağmen çok daha istikrarlı üretim, istikrarlı fiyat olduğunu ifade eden Nizam, “Bizde maalesef öyle değil. Dış ülkeler ne üreteceğini, ne kadar üreteceğini, kimlerin, ne koşullarda üreteceğini yıllık planlayarak çalışmalarını ona göre yapıyor. Ne halk, ne üretici mağdur oluyor. Ancak bizde, herkes kafasına estiğini üretiyor. Örneğin bu sene herkes karpuz üretti, piyasada çokluk oldu. Diğer ürünlere ihtiyaç doğdu” şeklinde devam ediyor.
Bal kabağı yükseldi, salatalık düştü
Market raflarındaki bal kabağı geçen hafta ortalama 2,25 TL’ye yer alınırken, bu hafta rakam 4,95 TL’ye yükseldi. Salatalık ise 2,50 TL iken 1 lira artışa geçerek 3,50 TL’ye satılmaya başlandı.
“Limonun 10 TL olması normal, yazda maliyet yüksek”
Limonun 10 TL olmasını değerlendiren Nizam, “Aslında bu sıradışı değildir. Çünkü ülkemizde, ürünlerimizi saklayabileceğimiz soğuk depolarımız yok. Yani bu bir altyapı eksikliğidir. Depolarda, elektrik ücreti oldukça maliyetli olduğu için, üretici kendisini korumak adına ürüne ona göre değer biçiliyor” dedi.
Nizam, “Uygun depolarımız olsa, limonun zamanıyken stok yaparız, buzluklarda bekletir, yazda da 1,50 TL’ye değil, elektrik maliyetiyle 3 TL’ye satarız. Sonuçta 10 TL’den iyidir. Ancak ne yazık ki buna uygun depolamamız yok” şeklinde konuştu.
Limonun çeşitlerinin de çok önemli olduğuna değinen Nizam, “Biz Eylül’de ekip Mayıs’a kadar bahçe bakımı, mazot ve işçilik karşılıyoruz. Ancak limonun diğer çeşitlerinden eksek, Şubat’ta ekip Mayıs’a kadar daha az maliyetle bu ürünü elde edeceğiz” diyerek tarımda planın önemine vurgu yaptı.
Brokoli ve taze bakla yok…
Marketlerde brokoli ve taze bakla bulunmadığı gözlemlendi. Muz ürünü 6,75’ten 7,50 TL’ye yükselirken, portakalın fiyatının ise sabit kaldığı gözlemlendi.
Tavuk artışa geçti, ton balık kampanyada
Ton balık geçen hafta reyonlarda 16,75 TL’den satılırken, bu hafta kampanyaya girerek 11,90’a düştü. Tavuk ise, 15,48 TL’den büyük bir artışla 25 TL’ye kadar yükseldi.
FİYAT LİSTESİ: