Hüseyin ÖZBARIŞCI
Zeytin hasadıyla birlikle zeytinyağı fabrikaları da yoğun bir şekilde çalışmaya başladı. YENİDÜZEN’e sezonu yorumlayan fabrika sahipleri “Mayıs ayında ülkede satacak zeytinyağı bulunamayacağını” söyledi, bunun sebebini ürün azlığına ve kuraklığa bağladı.
Bazı şirket sahipleri zeytinyağında fiyatın düşük olduğunu söyledi. Şirket sahipleri “Mart-Nisan aylarında en geç satış fiyatlarımız litre başına 30-35 TL’ye kadar çıkacak ve özellikle Mayıs ayı sonrasında ciddi bir zeytinyağı açığımız olacak” yorumunu yaptı.
Zeytinyağı yanında sofralık zeytin de ürettiklerini aktaran şirket sahipleri, sofralık zeytin üretiminin yeterli olduğunu kaydetti, Türkiye’den ithal edilen sofralık zeytin dolayısıyla, kendi ürünlerinin ellerinde kaldığını ifade etti.
Aydın Zeytinyağı Fabrikası Şirketi Direktörü Durmuş Aydın:
“Mayıs ayı sonrasında ciddi bir zeytinyağı açığımız olacak”
“Şu anda bizde çok ciddi bir üretim yok. Üretimi teşvik eden bir fiyat teşvik yapısı da yok. Ondan dolayı üretimimiz çok aşırı değildir. Özellikle Mayıs ayı sonrasında ciddi bir zeytinyağı açığımız olacak”
Tesisleri Akçay’da bulunan Aydın Zeytinyağı Fabrikası’nın direktörü Durmuş Aydın, bu sezon ada genelinde rekoltenin düşük olduğunu söyledi. Aydın, kendi bölgelerinin daha sulak bir bölge olmasından dolayı rekoltenin biraz daha yüksek olduğunu dile getirdi.
Durmuş Aydın şunları söyledi:
“Tüm dünyada artan zeytinyağı fiyatlarına rağmen, Kuzey Kıbrıs’ta fiyat yükselemiyor. Bu rakamlar üreticiyi memnun edecek rakamlar değil ama illa ki bu rakamlar yükselecek. Biz 11 yıldır bu işle uğraşıyoruz ve güneyden ilk kez bu yıl Kıbrıslı Rumlar buradan zeytinyağı alıp, güneye götürmeye başladılar. Şu anda bizde çok ciddi bir üretim yok. Üretimi teşvik eden bir fiyat teşvik yapısı da yok. Ondan dolayı üretimimiz çok aşırı değildir. Turizmin canlanması ve adamıza öğrencilerin gelmesiyle talep daha fazla artacak. Buna bağlı olarak da Mart-Nisan aylarında en geç satış fiyatlarımız 30-35 TL’ye kadar çıkacak ve özellikle Mayıs ayı sonrasında ciddi bir zeytinyağı açığımız olacak.”
“Zeytinciliğin ilerleyebilmesi adına bir politika yok”
“Güney Kıbrıs’ta üretilen her bir kilo yağ için 1 Euro teşvik veriyor. Bizde teşvik dönüm başı veriliyor. Bir sicim çekip, ağaç eksek ve o ağaçlara bakım yapmasak o teşviği yine alıyoruz. Bu motive edici bir uygulama değildir. Ya üretilen yağ başına, ya da üretilen zeytin başına teşviğe dönüşmesi daha uygun bir uygulamadır. Hükümetlerimiz ne yazık ki, zeytinle ilgili her zaman yan gelip yatmıştır. Bu işin sürdürülebilir olması, gelişimi, bir gelir oluşturacak bir politika için kafa yormuyorlar. Zeytincilik ‘Saldım çayıra, mevlam kayıra’ bir şekilde ilerliyor. Mayıs ayından sonra zeytinyağı sıkıntısı çekeceğiz gibi görünüyor. Bu da politikasızlığın neticesidir.”
Mehmetçik Zeytinyağı Fabrikası direktörü Tevfik Kırımlı:
“Rekolte düşük seviyelerde, işler durgun”
“Mehmetçik bölgesinde durgunluk olduğundan dolayı şu anda fabrikada bir yoğunluk yok. Bölgede geçen yıl kurak geçmişti. Bundan dolayı rekolte bu kadar düşük seviyelerde oldu”
Mehmetçik Zeytinyağı Fabrikası direktörü Tevfik Kırımlı, Mehmetçik bölgesinde bu sezon durgunluk olduğunu ve şu anda fabrikada bir yoğunluk olmadığını söyledi. Karpaz bölgesinde rekoltenin yüzde 40 dolaylarında olduğunu dile getiren Kırımlı, Mesarya bölgesinde bu oranın yüzde 10 kadar gerilerde olduğunu ifade etti.
Tevfik Kırımlı, “Bölgede geçen yıl kurak geçmişti. Bundan dolayı rekolte bu kadar düşük seviyelerde oldu. Diğer bölgelerde rekolte bu kadar düşük seviyelerde değil. Mesarya ve Karpaz bölgesi kuraklıktan çok etkilendi. Bundan önceki dönemlerde daha kötüsünü de görmüştük ama bu sezon döviz kurunun da Türk Lirası karşısında katlanarak değer kazanması işleri daha da yokuşa sürdü” dedi.
Yeşil Lefke Şirketi Direktörü Ülfet Sezey Bahçıvan:
“En büyük sıkıntımız, sofralık zeytindedir”
“Türkiye’den ithal edilen zeytinlerden dolayı sofralık zeytin satışı istenilen derecede değil ve ürün elimizde kalıyor”
Lefke’de bulunan Yeşil Lefke Şirketi direktörü Ülfet Sezey Bahçıvan içerisinde bulunduğumuz zeytin sezonuyla ilgili değerlendirmelerde bulundu. Bu yılki zeytin sezonunun hızlı bir şekilde ilerlediğini belirten Bahçıvan, ada genelinde rekoltenin yüksek olduğunu ve beklenen verimi aldıklarını söyledi. Lefke bölgesinin sulak bir bölge olmasından dolayı sofralık zeytinin de bulunduğunu dile getiren Ülfet Sezey Bahçıvan şunları söyledi: “Bilindiği üzere yurtdışından zeytinyağı ithali yasak... Çünkü ada içerisindeki var olan zeytinyağı yeterli miktardadır. Bizim bu dönemdeki en büyük sıkıntımız, sofralık zeytindedir. Sofralık zeytin de adamız da yeterli seviyedir ancak Türkiye’den ithal edilen zeytinlerden dolayı sofralık zeytin satışı istenilen derecede değil ve ürün elimizde kalıyor. Buradaki sıkıntı çözülmesi lazım… Türkiye’den ithal edilen sofralık zeytin ya yasaklanmalı, ya bir fon ya da bir kota konulmalı ki bizim ürünümüz elimizde kalmasın. Bilindiği üzere yurtdışına ihracat da yapıyoruz. Yurt dışına gönderdiğimiz ürünlerde kilo başına destek uygulanması lazım ki dış ülkelerle rekabet edebilelim.”
“Günde 100 ton zeytin işleyip yağ çıkarma kapasitesine sahibiz”
Hem Gemikonağı’nda, hem de Kalkanlı’da bulunan tesisleri hakkında da bilgi veren Yeşil Lefke Şirketi direktörü Bahçıvan, “Bünyemizde 3 tane sıkım hane var. Bir tanesi geleneksel sistem dediğimiz taş baskıdır. Soğuk sıkım denen ve en kaliteli yağın çıktığı sistemdir. Bunun yanında iki tane de hızlı sistemimiz vardır. Günde 100 ton zeytin işleyip yağ çıkarma kapasitesine sahibiz” ifadelerini kullandı.