Ayşe GÜLER
1 Ekim 2021’de yeni yasama yılına başlayan Cumhuriyet Meclisi, 1 Temmuz yaz tatili öncesine kadar 5 hükümet değişikliği yaşadı.
Siyasetteki hükümet ve müdahale krizleri, yap boza dönen Bakanlar Kurulu değişiklikleri nedeniyle komiteler verimli çalışamadı.
Bu dönemde, komite gündemlerine çalışmaları ‘kilitleyen’ yasa tasarı veya öneriler geldi, uzun süredir yasallaşmayı bekleyen birçok çalışma yine hayata geçemedi.
Belediyeler (Değişiklik) Yasa Tasarısı’nın yanı sıra Düşünce ve ifade özgürlüğünü kısıtlayan, kamuda ciddi tepkiye neden olan, Ceza Yasası, Özel Hayatın ve Hayatın Gizli Alanının Korunması ve Müfsidane Yayınlar yasalarında değişiklikler öngören 3 tasarı İVEDİLİK talebiyle Meclis’e gelmesi ciddi krize neden oldu.
4 yasa çalışmasına yönelik kamuoyu tepkisi ve muhalefetin de baskısıyla hükümet geri adım attı.
Meclis birleşimleri…
1 Ekim 2021’de yeni yasama yılına başlayan Cumhuriyet Meclisi, 23 Ocak seçimine kadar 2’si olağanüstü olmak üzere toplam 26 birleşim yaptı.
23 Ocak erken seçim sonrasında ise yeni milletvekilleri 7 Şubat’ta yemin etmesinin ardından ilk birleşimini de söz konusu tarihte gerçekleştirdi.
3 Haziran’a kadar 6’sı olağanüstü birleşim olmak üzere toplam 28 toplantı yaptı.
YASALLAŞMAYI BEKLİYORLAR:
- Elektronik Şans Oyunları; kaldıraçlı İşlemler (FOREX), Sanal Finansal Varlıklar Kripto işlemelerine yasal düzenleme geleceği söylense de yasa çalışmaları komite gündemine gelmedi.
- Özel Gereksinimli Bireylerin Eğitimi Yasa Tasarısı hala hayata geçmedi.
- Zeytin ve Zeytin Ürünleri Yasa Tasarısı henüz komitede görüşülmedi.
- Temel Sağlık Hizmetleri Dairesi (Kuruluş, Görev ve Çalışma Esasları) (Değişiklik) Yasa Tasarısı yasallaşmadı.
- Yaşlı bakım evleriyle ilgili yasal düzenleme hayata geçmedi.
Muhalefetten tepki…
Muhalefet vekilleri, komite çalışmaları verimsiz buldu, hükümet vekilleri de seçim sonrasında hükümet oluşumu, sonrasında istifa süreci nedeniyle Ocak-Mayıs döneminde komitelerin çalışamadığını kabul etti.
Ekonomi, Maliye, Bütçe ve Plan Komitesi Başkan Vekili, CTP Milletvekili Fikri Toros, hükümet programında yer alsa da Elektronik Şans Oyunları; Kaldıraçlı İşlemler (FOREX), Sanal Finansal Varlıklar Kripto İşlemelerine yönelik yasal düzenlemelerin komite gündemine gelmediğini söyledi, “Bu yasalar hayata geçseydi, devlet elde edecekti” şeklinde konuştu.
İdari Kamu ve Sağlık İşleri Komitesi Başkan Vekili, CTP Milletvekili Dr. Filiz Besim de
Kamuoyunda büyük tepkiye neden olan Belediyeler (Değişiklik) Yasa Tasarısı’nın hiçbir hazırlık yapılmadan apar topar komite gündemine gelmesinin çalışmaları 3 hafta meşgul ettiğini kaydetti.
Hukuk Siyasi İşler Dış ilişkiler Komitesi Başkan Vekili, UBP Milletvekili Yasemi Öztürk de “Biriken, bekleyen birçok yasa var” değerlendirmesinde bulundu.
Hukuk Siyasi İşler Dış ilişkiler Komitesi Başkan Vekili, CTP Milletvekili Ongun Talat, demokratikleşmeyle ilgili yasa tasarıları tartışmak gerekirken, suç kapsamının genişletilmesini görüştüklerini söyledi, hükümeti eleştirdi.
Öte yandan ise İdari Kamu ve Sağlık İşleri Komitesi Başkanı, UBP Milletvekili Özdemir Berova da
Ocak-Mayıs ayları arasında komitelerde çok fazla toplantı yapılamadığını belirtti, 2-3 haftadır komitelerin yoğunlaştığını belirtti.
İdari Kamu ve Sağlık İşleri Komitesi Başkan Vekili, CTP Milletvekili Dr. Filiz Besim ise apar topar hükümet tarafından gündeme getirilen Belediyeler (Değişiklik) Yasa Tasarısı ile komitenin 3 hafta meşgul edildiğini belirtti
ADIM ADIM HÜKÜMET DEĞİŞİKLİKLERİ…
- 1 Ekim 2021’de yeni yasama yılı başladı. O dönemde Ersan Saner başkanlığında UBP-DP-YDP Hükümeti görevdeydi.
- 13 Ekim 2021 hükümet istifa etti. 5 Kasım 2021’e kadar görevini sürdürdü.
- Faiz Sucuoğlu UBP Genel Başkanı seçildi. 5 Kasım 2021’de bu kez Sucuoğlu UBP-DP Hükümeti kuruldu. (1’inci Sucuoğlu Hükümeti)
- 21 Şubat 2022’de Sucuoğlu başkanlığında UBP-DP-YDP Hükümeti kuruldu, 59 gün görevde kaldı. (2’nci Sucuoğlu Hükümeti)
- Maliye Bakanı Sunat Atun yerine, Olgun Amcaoğlu’nun görevlendirilmesiyle 25 Nisan’da Sucuoğlu Hükümeti değişti.
- Hükümetin güvenoyu alacağı 29 Nisan’da YDP ve DP Hükümetten çekildi.
- 9 Mayıs’ta UBP Milletvekili Ünal Üstel’e hükümeti kurma görevi verildi. Hükümeti kurmakla görevlendirilen Ünal Üstel’in UBP-DP-YDP’si 18 Mayıs’ta güvenoyu alarak göreve başladı.
MİLLETVEKİLLERİ NE DEDİ?
Ekonomi, Maliye, Bütçe ve Plan Komitesi Başkan Vekili, CTP Milletvekili Fikri Toros:
Hükümet programında yer alan yasal düzenlemeler, komite gündemine gelmedi
“Hükümet programında da yer alan Elektronik Şans Oyunları; kaldıraçlı İşlemler (FOREX), Sanal Finansal Varlıklar Kripto işlemelerine yasal düzenleme geleceği söylendi ancak komite gündemine gelmedi. Bu yasalar hayata geçseydi, devlet elde edecekti. Bütçede görüşülüp, onaylanması gerekiyordu. Geçtiğimiz hafta, ek bütçeyi yaptık. Genel Tarım Sigortası Fonu’nun kurum bütçesini yaptık. Şu anda Kıb-Tek’in AKSA’ya olan borcunun kamulaştırılması yasasına başladık. Ama henüz oylamaya gelmedik. Prosedüre başladık. Suç Gelirlerinin Aklanmasının Önlenmesi Yasası’nın genel görüşmesine başlandı. Madde madde oylama aşamasındayız. Önümüzdeki 10 gün içerisinde madde madde oylama devam edecek. Yeni yasa tasarıların gündeme gelmesi çok da mümkün görünmüyor.”
İdari Kamu ve Sağlık İşleri Komitesi Başkanı, UBP Milletvekili Özdemir Berova:
Seçim oldu, hükümet istifa etti, Ocak-Mayıs ayları arasında komitelerde çok toplantı yapılamadı
“23 Ocak seçimler oldu. Yemin töreni, komite oluşumudur derken süreç uzadı. Hükümet istifası söz konusu oldu. İstifa süreciyle yeni hükümet kurulana kadar süreç geçti. Ocak-Mayıs ayları arasında komitelerde çok toplantı yapılamadı. Ancak, son 2 haftadır çok yoğun mesai harcıyoruz. Cezaevi Değişiklik Yasa Tasarısını tamamladık. Elektronik haberleşme ve öğretmenlerle ilgili yasa çalışması da bitti. Ancak Yataklı Tedaviler Kurumları Dairesi Teşkilat Yasası, Özel Gereksinimli Bireylerin Eğitimi Yasa Tasarısı uzun yıllardır yasallaşmayı bekliyor. Bunları da yaz ayları içerisinde bitirmeyi planlıyoruz.
Zeytin ve zeytin ürünleri yasa tasarısı da komite gündeminde. Bu yasa çalışması ön plana çıkmadı ama genel anlamda düzenlemeler önemli. Şu anda hızlı şekilde çalışmaya devam ediyoruz. Tatil olması komite çalışmalarını etkileyemeyecek. Belediyelerle ilgili yasa çalışması da komite gündemine gelmişti. Bu noktada, bir uyum ortaya çıkabilir miydi diye hükümet siyasi iradi ortaya koydu. Ad-Hoc komite kuruldu. Şu anda çalışmalar devam ediyor. Gelecek hafta içerisinde çalışmalar sürecek, rapor hazırlanacak. Bu doğrultuda bu konuyu nihaileştirme gerekiyor. Yasa tasarısının ileriye götürme imkan yoksa yine komite gündemine gelecek.”
İdari Kamu ve Sağlık İşleri Komitesi Başkan Vekili, CTP Milletvekili Dr. Filiz Besim:
Belediyeler (Değişiklik) Yasa Tasarısı apar topar gündeme geldi, komiteyi 3 hafta meşgul etti
“Kurulan bozulan hükümetler nedeniyle bu yasama yılı çok verimsiz geçti. Bu durum vekiller için de çok ciddi sıkıntı oldu. Yasa yapma görevimiz. Birçok yasa çağ dışı kaldı, meclis gündeminde bekleyen yasa varken komitelerin çalışmaz haline gelmesi yasamanın görevi çok fazla engellendi. Belediyeler (Değişiklik) Yasa Tasarısı apar topar komite gündemine geldi. Hükümet bu konuya yeterince hazırlanmadan konuyu komitenin gündemine taşıdı. Çalışmaya karşı çıktık. Sonrasında Ad-Hoc Komite kuruldu, bu komitede de çok fazla ilerleme sağlanmadı. Ancak bu konu, komiteyi 3 hafta meşgul etti.
Vekillerin tek gündemi konuşma yapmak değil. Toplumun kamusal işleyişi daha düzenli çağdaş hale getirecek yasaları konuşmamız gerekiyor. Sağlıkta yasallaşmayı bekleyen birçok yasa var. Yaşlı bakımevleriyle ilgili yasa gündeme gelmeliydi. Yataklı Tedaviler Kurumları Dairesi Teşkilat Yasası ivediydi. Özel Gereksinimli Bireylerin Eğitimi Yasa Tasarısı’nı görüşüyoruz. Komitenin özellikle 2-3 gündür aktif çalıştığını söylemek mümkün. Seçimden sonra 5 ay süre vardı.”
Hukuk Siyasi İşler Dış ilişkiler Komitesi Başkan Vekili, UBP Milletvekili Yasemi Öztürk:
Biriken, bekleyen birçok yasa var
“Biriken, bekleyen birçok yasa var. Uyuşturucu maddeyle ilgili trafik yasası var. Komite gündeminde bekliyor. Uzmanlar sitem etti, gündeme aldık. Salı günü Meclis’ten geçmesini bekliyoruz.
Bununla birlikte Başbakanlıktan gelen 3 yasa tasarısı var. Gazeteciler Birliği ile önceki gün görüştük.
Şu anda komite gündemine almadık. Bu konuda Başsavcının görüşünü de alacağız.”
Hukuk Siyasi İşler Dış ilişkiler Komitesi Başkan Vekili, CTP Milletvekili Ongun Talat:
Demokratikleşmeyle ilgili yasa tasarıları tartışmak gerekirken, suçun kapsamının genişletilmesini görüşüyoruz
“Bugüne kadarki komite çalışmalarında belli birlikte hareket ettiğimiz noktalar oldu. E-devlet protokolünde 6 toplantı yapıldı. Saatler süren toplantılar yapıldı. E-devlet protokolünün TÜRKSAT’a devretme meselesi üzerinden ret oyu verdik ama ortak yasa önerisi olarak da e-devletin yönetimi ile ilgili kadroların oluşturulması, kurum olmasıyla ilgili ortak önerimiz oldu.
Bununla birlikte Kıbrıs Türk Gazeteciler Birliği, ifade özgürlüğü ile ilgili yasa tasarıları gündeme gelmeden önce demokratikleşme ifade özgürlüğüyle ilgili ceza yasalarında yapılması gerekenlerle ilgili çalışma raporu sundular.
Müfsidane yayınlarda değişikliğin çıkarılması gerektiğini söylediler. Biz de bu tavırdayız.
Bu gibi antidemokratik, ifade özgürlüğüne aykırı düzenlemeler Ceza Yasası’ndan çıkarılmalıdır. Komite demokratikleşmeyle ilgili yasa tasarıları tartışması gerekirken, gündeme henüz gelmese de hükümetin sunduğu tasarılarda suçun kapsamın genişletilmesini görüyoruz.
Komitenin verimli çalışması mümkün değil. Bu konuda uzlaşı zemini kabul edilemez.
Bütünlüklü seçim sistemini değil, yerel seçim tarihini belirleyecek Seçim ve Halkoylaması (Değişiklik) Yasa Önerisi gündeme geldi.”