2. Cumhurbaşkanı Mehmet Ali Talat dün akşam bir TV programına katılarak Kıbrıs sorunu ile ilgili gelişmeleri değerlendirdi.
Talat Rum lider Dimitris Hristofyas’ın NTV’de yaptığı konuşmasını değerlendirirken Hristofyas’ın Türk tarafını ve Türkiye’yi her zaman suçlamayı bir marifet saydığını, bu nedenle de söylediklerinin farklı ve orijinal olmadığını kaydetti.
Başka bir soru üzerine Talat, kendi dönemlerinde yapılan tüm mutabakatların yazılı olduğunu, Türk tarafının daha önce kabul ettiklerinden yan çizdiği iddialarının doğruluğunu kendisinin bilemeyeceğini söyledi. Görüşmecinin daha önceki mutabakatların dışında ne yaptığını ortaya koyması gerektiğini belirten Talat, Kurucu devletlerin egemenliği konusundaki yeni yaklaşımı hatırlattı ve kurucu devletlerin, federal anayasanın kısıtlamadığı ölçüler içerisinde egemen olması yolunda öne sürülen argümanın anlamsız olduğunu ve hatta federal anayasaya kurucu devlet anayasaları karşısında bir üstünlük vereceğinden sakıncalı da olduğunu belirtti. Talat, bu önerinin gereksiz yere yapıldığını bundan da Rumların rahatsız olduğunu, bunun onları masadan kaçırmaya yönelik bir öneri olarak algılandığını, ayrıca BM’yi de kuşkuya düşürdüğünü söyledi.
ÇAPRAZ OY
Talat, kendilerinin çapraz oyu kabul etmediklerini ancak çapraz oya, bir dizi düzenlemenin yer aldığı bir öneri paketinin bütünlüğü içerisinde yer verildiğini hatırlattı. Bugün çapraz oyun reddedilmesi ile söz konusu paketin rafa kalktığını belirten Talat, bu paketin mutlaka masada kalması gerektiğini söyledi.
Bu paketin bütünüyle kabul et ya da reddet şeklinde sunulduğunun iddia edildiğini belirten Talat, bunun böyle olmadığını, paketin daha ilk cümlesinde paketin kabul et ya da reddet şeklinde sunulmadığının vurguladığını anlattı. Kendilerinin paketin dengesinin korunmasına özen gösterdiklerini belirten Talat, bu paketin genel kabulle sunulduğunu belirtti ve bunların dışında varlığı iddia edilen yazılı olmayan mutabakatların bir anlamı olmadığını kaydetti.
Kendi düzenlemelerinin 60 Anayasasının çok ötesinde olduğunu belirten Talat, 60 Anayasasında Türklerin belirli konularda veto hakkı olduğunu, ancak kendi düzenlemelerinde Kıbrıs Türk tarafının katılmadığı hiçbir konuda mutabakatın olamayacağını belirtti.
Başka bir soru üzerine çalışma gruplarında çapraz oyla dönüşümlü başkanlığın ilişkilendirilmediğini ama çapraz oya kendilerinin karşı çıkması ile Hristofyas’ın buna karşılık dönüşümlü başkanlığı kabul etmeyeceği konusunda kesin birşey söylememesine rağmen “gevelediğini” söyledi. Bugün ise çapraz oyun tamamen reddedilmesi üzerine Hristofyas’ın fırsatı değerlendirerek dönüşümlü başkanlıktan vazgeçme yoluna tevessül ettiğini anlattı.
Talat, bir Kıbrıslı Türkün belirli bir dönem Cumhurbaşkanlığı yapmasının devletin iki toplumlu varlığını göstermesi bakımından önemli olduğunu kaydetti.
MİSYON
2010 seçimlerini nasıl kaybettiği şeklindeki bir soru üzerine Talat, seçimi çözüm kadar önemsemediğini, örneğin çapraz oyu kabul etmekle seçimi kaybedeceğinin söylendiğini, bunu o günlerde DP Genel Başkanı Serdar Denktaş’ın da dillendirdiğini hatırlattı. 2. Cumhurbaşkanı Talat, Eroğlu cephesinin ise sadece çözüme odaklandığını ve kendilerinin hazırladığı paketi basına sızdırma yoluna bile gittiklerini, böylece çapraz oyu da içeren paketin sunulmasını engellemeyi hedeflediklerini hatırlattı ve kendisinin bunlara rağmen geri adım atmadığını ve seçimlerden birkaç ay önce paketi sunduğunu söyledi.
Talat, kendisinin Cumhurbaşkanı olmak için o mevkiye gelmediğini ve kendisinin bir misyonu olduğunu ve bu misyonun da çözüm olduğunu ifade etti. Talat, Cumhurbaşkanlığı döneminde Papadopulos’un üç buçuk yılı tükettiğini hatırlattı ve Papadopulos’la Gambari sürecindeki görüşme gündemini hazırlamakta bile anlaşamadıklarını söyledi. Hristofyas’ın ise, seçilmesinin ardından durumun değiştiğini, görüşmelerin başladığını ama Hristofyas’ın da eski tutumunu değiştirerek Annan Planını şeytan ilan ettiğini söyledi.
Kendi dönemlerinde yürütülen politikanın Kıbrıs Türkünün kaderini değiştirdiğini belirten Talat ancak toplum hafızasının unutkan olduğunu anlattı. Hristofyas ile kendilerinin çok şey yaptığını söyleyen 2. Cumhurbaşkanı, ilişkileri yumuşatmak amacıyla da örneğin kendisinin Politis gazetesini ziyaret ettiğini, Uzun Yola giderek oradaki mağazaları ziyaret ettiğini hatırlatarak, arşivlere bakıldığında görüşme sıklığının ve uluslararası temaslardaki bugünle kıyaslanamayacak yoğunluğun görülebileceğini kaydetti.
FEDERASYON
Talat, federasyona bağlılığının nedenlerinin sorulması üzerine, federasyonu öncelikle karşılıklı kabul edilebilir bir çözüm olmasından dolayı savunduğunu belirterek, “bizim durumumuzda da iyi bir çözüm şeklidir” dedi.
CTP
Başka bir soru üzerine Talat, CTP’ninn başarısız oduğundan değil hakkında olumsuz izlenim yaratılmasından seçimleri kaybettiğini kaydetti. Yolsuzluk iddialarının ortaya atıldığını, bugün Başbakanlıkta denetleme kurulu kurulduğunu ama hala hiçbir şeyin ortaya çıkmadığını söyledi. “Demek ki yolsuzluk iddiaları en azından doğru değildi” diyen Talat “şimdi de yolsuzluk iddiaları yok mu?” diye sordu.
CTP hakkında başka bir soru üzerine 2. Cumhurbaşkanı Talat, o dönem iktidarlarının demokratik hayata birçok haklar kazandırdığını söyledi. 2. Cumhurbaşkanı, Kıbrıslı Rumların kuzeye kimlikle geçişlerinin kendi dönemlerinde olduğunu, Kayıp Şahıslar Komitesinin ilk defa işlerlik kazandığını, sendikal hakların geliştirildiğini, demokrasinin ilerlediğini, kimsenin düşüncelerinden dolayı cezalandırılmadığını, askeri olmayan suçların askeri mahkemeye intikalinin önüne geçildiğini hatırlattı.
ÖZERSAY
Kudret Özersay ile ilgili bir soru üzerine Talat, Twitter’de 140 harfle kendinizi ifade etmeye çalıştığınızda bunun yetersiz olacağını söyleyen Talat, bir Cumhurbaşkanı Özel Temsilcisinin Twitter üzerinden Meclise böyle bir eleştiri yöneltmesinin kendisine bir şey kazandırmadığını anlattı.