• “Kurumun personel yapısıyla ilgili spekülasyon yapılarak, rakamlar çok abartılarak ortaya konmuştur. Şu anda kurumdaki personel sayısı 500’ün biraz üstüdür. Buna hem kadrolu, hem sözleşmeli hem de kaşiyeli personel dahildir.”
• “Uzun yıllardır terfi mekanizması çalıştırılmadı, yönetim kadrosu tümüyle boştur. Koordinatör kadrosu, 6 kişilik koordinatör yardımcısı, 17 şube müdürü, 35 birinci derece memurluk kadrosu boş… Görüntü bu. Müdürün altındaki 4 kademe tümüyle boş…”
• “Hiçbir şekilde işe gelmeden, ya da başka işte çalışarak para alacak kimsenin bulunmasına izin vermeyeceğiz. Şu anda da böyle bir durum yok. Herkes kuruma geliyor”
• “Şuan barış süreci olarak adlandırılan bir süreç ilerliyor. Biz de buna özen gösteriyoruz.”
• “Bayağı kavgalı, gerilimli dönem geçti, bununla ilgili herkesle, tüm personelle gerekli zamanlarda, gerektiği şekilde konuşuyoruz. Sendikayla da… Personeldeki büyük gerilimi azalttık. Kurumda ciddi bir sükûnet var.”
Fayka Arseven KİŞİ
Bayrak Radyo Televizyon Kurumu (BRTK) Müdürü Mustafa Tosun, “kurumun personel yapısıyla ilgili çok spekülasyon yapıldı, rakamlar çok abartılarak ortaya kondu. Şu anda kurumdaki personel sayısı 500’ün biraz üstüdür” dedi.
Yeni BRT Müdürü Tosun, son 15 yıldır ‘terfi mekanizması’ çalıştırılmadığı için kurumda yönetim kadrosunun tümüyle boş olduğunu söyledi.
Personelin gergin olduğunu, bu gerilimi zamanla azalttıklarını kaydeden Tosun, “Biz çalışanlara huzurlu bir çalışma ortamı yaratmak hedefindeyiz” ifadesinde de bulundu.
BRTK Yasası’nın 1993 yılından kalma olduğunu hatırlatan Tosun, yeni BRTK Yasası geçene kadar personelle ilgili ‘atama ve terfi mekanizmasının’ çalıştırılması gerektiğini bunun da devlete ek külfete neden olmayacağını vurguladı.
• YENiDÜZEN: TC Lefkoşa Büyükelçiliği’nin dönemsel raporlarına BRTK’nın mali ve personel durumu yansıyor. Nedir BRTK’nın personel durumu, mali yapısı? BRTK’da yanlış giden ne var?
• Mustafa TOSUN: Kurumun personel yapısıyla ilgili spekülasyon yapılarak, rakamlar çok abartılarak ortaya konmuştur. Şu anda kurumdaki personel sayısı 500’ün biraz üstüdür. Buna hem kadrolu, hem sözleşmeli hem de kaşiyeli personel dahildir. Kadrolu personel 1993 yılındaki mevcut yasa ile kadroya alındı ve o günden sonra kadrolu olarak çalışmaya devam etti. Ancak 1993’ten bu yana kadrolu personel alınmadı. En son 2000 yılından bir terfi yapıldı ondan sonra terfi uygulaması da yapılmadı. Bu kurum içerisindeki personel rejimini bozan bir durum. Bunun yerine ne yapıldı; çeşitli ihtiyaç ve gerekçelerden kaynaklanan sözleşmeli personel alındı. Sözleşmeli personel dışında da iş akdi ile kaşiyeli personel alındı. Kadrolu personelden ayrılanların yerine emekli olanların yerine yenisi alınmadı. Giderek personel yapısı ağırlıklı olarak sözleşmeli ve kaşiyeli personle doğru kaydı. Şu an da asli kadroda çalışan sayısı çok azdır diğer sözleşmeli kaşiyeli personelin yanında… İşlerin yürütülmesinde terfi ve tayin mekanizması çalıştırılmadığı için personel statüsü çok ciddi sıkıntı yaratıyor.
‘Yönetim kadrosu tümüyle boş’
İster üst düzey olsun ister yönetici kadrosu olsun yönetim her zaman sıkıntılı veya eksik olması yanında son dönemde özellikle yönetim kadrosu tümüyle boştur. Koordinatör kadrosu, 6 kişilik koordinatör yardımcısı, 17 şube müdürü, 35 1’nci dereceden memurluk kadrosu boş… Görüntü bu. Müdürün altındaki 4 kademe tümüyle boş… Süreç içerisinde belli bir yönetim modeli oluşmuş BRT’de… Çabuk karar verip hızlıca uygulamaya koymak çok zor.
Rakamlarla ilgili gerek personel sayısı ve gerekse ücretleri, kazanımlarıyla ilgili oldukça spekülatif rakamlar dolaşıyor etrafta. Bir kere raporda yer alan rakamlar bu sözüne ettiğimiz personelden yalnızca kadrolu olanlar dikkate alınarak hesaplanmış bir ortalama. Üst düzeydeki memurluklar ve yöneticiler her ne kadar münhal olsa da kadrolu olan personel 1993 öncesi işe girdiği için baremleri yükselmiş, kendi baremlerinin en üst basamağına kadar ilerlemiştir. Dolayısıyla kıdemlerinden dolayı maaşları belli bir rakamın üzerine çıktı. Sadece asli kadrodaki personeli ortalama alarak hesaplarsanız yüksek çıkıyor. Ama tüm personeli hesaba katarak bir ortalama aldığınız zaman yayınlanan rakamın 3’te 2’si gibi bir rakam ortaya çıkıyor. Bu anlamda baktığınız zaman yanıltıcı bir bilgi… Kurumda maaş ortalaması o ölçüde yüksek değil. Ama yapılan işi de dikkate almak gerekir. Yayıncılık süreklilik, sürekli hizmet gerektiren iştir. 24 saat yayın var. 1’den çok radyo ve televizyon kanalı var. Sürekli hizmet gerektiren bir çalışma şekli var. İşin kolay olmadığı da ortada…
• YENiDÜZEN: BRTK’daki personel ile ilgili ‘işe gelmeden maaş alanların’ olduğu ‘yeterli verim’ alınamadığı eleştirileri de sıklıkla yapılıyor. Sizin tespitleriniz nedir?
• Mustafa TOSUN: Yaygın şekilde işe gelmeyen, oturduğu yerden maaş alan, başka işte çalışan gibi personel ile ilgili yaygın bir durum yok. Ancak özellikle geçtiğimiz dönemde çeşitli şekillerde yönetici kadrolarında görevlendirilen fakat müdür değişikliğinden sonra görevi sürdürmek istemediğini belirten arkadaşlar var. Onlarla da konuşuyoruz, onların da katkı yapması, asli kadrolarına uygun görevlerini yapması gerektiğini anlatıyoruz. Hiçbir şekilde işe gelmeden, ya da başka işte çalışarak para alacak kimsenin bulunmasına izin vermeyeceğiz. Şu anda da böyle bir durum yok. Herkes kuruma geliyor. Ancak kurumda herkesin aynı verim, isteklilik ve çabayla çalıştığını söylemek çok mümkün değil. Bizim amacımız iş verimini yükseltmek, herkesin katkı yapmasını sağlamaktır.
“Atama ve terfi mekanizması çalışmalı”
• YENiDÜZEN: BRTK’daki sorunların çözümü için BRTK Yasası’ndaki son çalışmalar nedir? Hükümetle bu konular görüşüldü mü?
• Mustafa TOSUN: BRTK Yasası’nın değişimi Hükümet Programı’nda zaten var. Yasa günceli kaçırmış durumda o yüzden güncellenmek ve yayıncılık koşullarına uygun hale getirilmek üzere yeni bir yasa çalışması gündemde. Geçmişte çok çalışma yapıldı, yasa tasarıları gündeme getirildi, denendi, modeller oluşturuldu ancak yayıncılık teknolojiye dayandığı ve çok hızlı değiştiği için 2-3 yıl önce yaptığınız bir yasa bile bugün güncel dışı kalabiliyor. Onun güncellenmesi söz konusu.
Ancak personel ile ilgili sadece yasa değişikliğini beklemek niyetinde değiliz. En ivedi şekilde yapmamız gereken çok kritik noktadaki kadroların süratle doldurulması, bunların terfi mekanizması ile çalışır hale getirilmesi, görev verilmesi ve işlerin yapılması gerekir. 1993 öncesi kadroya girmiş ve uzun süre terfi almamış personel şu anda bulunduğu nokta kendi baremlerinin en üst basamağı olduğu için terfi etmeleri halinde maaşlarında ciddi bir değişiklik olmayacak.
Bu tür atama ve terfi mekanizmasının çalıştırılması halinde kuruma getireceği ek bir mali külfet yok. Bu konuda çalışma yapıyoruz, bunu bir üst düzeye çıkarıp hükümetle tekrar görüşeceğiz. Kurumu çalışır hale getirmeye çalışacağız.
• YENiDÜZEN: Olması gereken personel sayısı nedir?
• Mustafa TOSUN: Mevcut personeli artırmadan daha düzgün bir örgütlenme ile işimizi yapabileceğimizi varsayıyoruz. BRT’ye atfedilen misyon çok büyüktür. Şu an da 3 TV, 6 radyo kanalı, uydu, internet yayını var. Bütün bunları mevcut yapımızla mevcut nüfusa yönelik olarak yapmamız söz konusu değil. Sadece KKTC boyutunu düşünürseniz, bu ölçekte bir toplumun yayıncılık ihtiyaçlarının biraz üzerinde misyonumuz var. Ama ta geçmişten beri sesimizi yurt dışına duyurmak, yurt dışına yaşayan Kıbrıslı Türklere de sesimizi iletmek gibi, Kıbrıs sorunun dışarıdan izlenebilmesi için bir kaynak oluşturmak gibi misyonlarımız var. Bunlar aslında toplum boyutunun çok üstünde. Ancak bu misyonları da çok abartmak niyetinde değiliz. Şuana kadar yapılmış ne varsa nitel ve nitelik bakımından iyileştirmek, düzeltmek bize doğru geliyor. Kurumu gerçek anlamda kurumsal ve sürdürülebilir bir yapıya kavuşturmaktır öncelikli hedef. Bu sürdürülebilir yapıyı, doğru organizasyon ve örgütlenme ile elde edilebiliriz.
• YENiDÜZEN: Uydu yayıncılığının maliyeti oldukça yüksek, özel televizyon kanalları için de düşünürsek alternatif sistemler var mı?
• Mustafa TOSUN: Projelerimiz var. Yayıncılık genel anlamda 3 şekilde yapıla gelmiştir. Karasal yayın, kablolu yayın ve uydu yayıncılığı. Karasal yayıncılık en klasik şeklidir, kablo yayıncılığı bizim ülkemizde rantabıl değil çünkü yoğun bir şehirleşme yok. Uydu yayıncılığı da nispetten daha yenidir. Ancak oldukça maliyeti yüksektir. Kablolu yayıncılık 5 yılda şekil değişti. İnternet yayıncılığına dönüştü. Şimdi yakınsama dediğimiz olay var. Telefon, televizyon ve bilgisayar artık yakınlaştı. Elinizdeki cep telefonunda bilgisayar ve televizyon işlevleri var, bilgisayarda, televizyonlarda da benzer işlevler var; dolayısıyla 3’ü birbirinin işlevlerini taşıyor ancak hiçbiri birbirinin yerine geçmiyor. Buna yakınsama diyoruz. Dolayısıyla öncelikle bizim de birleştirilmiş servislere yönelik hazırlığımız var. Uydu yayınımız şu anda sayısal olarak yapılıyor. Karasal yayınımız henüz sürüyor olsa bile ağırlıklı olarak sayısal şekille dönüştürülmüş durumdadır. Kendi ülkemiz için konuşacak olursak karasal yayının sürmesi gereğine inanıyoruz, hiçbir ek yatırıma gerek duymadan bir anten bir kablo ile alabileceğiniz yayın olması nedeniyle sürdürülmeli… Ayrıca bizim DVBT projemiz var, yani, karasal yayıncılığı dijital olarak sunduğumuz bir proje. Çok daha kaliteli ses ve görüntü elde ediyoruz ve mevcut kapasiteyi artırıyoruz. Bu projeye 2000’li yılların başında başladık, 2004 yılında TRT ile yollarımızı ayırdık. Çünkü TRT’deki sayısal yayıncılık projeleri biraz daha yavaş ilerliyordu. 2006’da Cenevre’deki sayısal yayıncılıkla ilgili konferansa katıldık. 2007’de test yayınına başladık, 2009’da da DVB-T’nin ilk bacağını yani Selvili Tepe Lefkoşa Bölgesi’ni tamamlayarak, yayına geçtik. Projenin şuanda çalıştığımız kısmı Doğu Bölgesi… Sinan Dağı ya da Kantara transmisyon merkezi dediğimiz noktadan başlayarak Mağusa, Karpaz ve İskele Bölgesi’ne bu hizmeti yaymak hedefindeyiz. 2016’da doğu bölgesinin karasal sayısal yayınları projesi büyük ölçüde tamamlanacak. Analog televizyon yayınlarını da 2016’dan önce kapatma hedefimiz var bunu tüm taraflara değerlendireceğiz.
“Düzenli değil ama ödüyoruz”
• YENiDÜZEN: BRT uydu parası vermiyor mu? Özel yayıncılıkla haksız rekabet var mı?
• Mustafa TOSUN: BRT uydu parasını ödüyor. BRT’nin uydu parası vermediği doğru değil. Geçen yıl Türksat’a 550 bin TL ödeme, bu yıl içinde de sürekli kapasitemize ilişkin 350 bin TL, canlı yayınlar, törenler için kullandığımız kapasitelere ilişkin olarak da 150 bin TL civarındaki bir parayı önümüzdeki hafta Türksat’a ödemiş olacağız.
Para ödemiyoruz değil, düzenli aylık olarak ödemiyoruz. Bizim açımızdan da ödemek çok kolay olmuyor.
Özel yayıncılıkla da haksız rekabet yaratıldığı da çok doğru bir yaklaşım değil. Özel yayıncılık kuruluşlarını rakibimiz olarak değil, paydaşımız olarak görmeyi tercih ediyoruz.
BRT her zaman özel yayıncılığın oluşması ve gelişmesi için her türlü yardımı yapmış ve yapmaya da devam ediyor.
“Barış sürecine özen göstereceğiz”
• YENiDÜZEN:Kıbrıs sorunun çözümüne yönelik ciddi gelişmeler yaşanıyor. BRT barış sürecine nasıl katkı koyacak?
• Mustafa TOSUN: Biz kamu yayıncısıyız. Kamu yayıncılığının en temel tanımı kamu yararına yayın yapıyor olmaktır. Kamunun en genelde sosyal refahını gözeten yayıncılık yapmak durumdayız. Bu noktada BRT’nin gerçek sahibi olan halkın genel eğilimleri bizim için de önemlidir. Şu kadarını söyleyeyim; Kıbrıs gündemini takip ediyoruz, tarafsız kalarak halka bilgilendirme yapıyoruz. Şuan da barış süreci olarak adlandırılan bir süreç çalışıyor. Biz de buna özen gösteriyoruz.
• YENiDÜZEN: BRT’de geçmiş dönemlerde yasa dışı uygulama yapıldı mı?
• Mustafa TOSUN: Şu an için bir bilgimiz tespitimiz yok. Ama gerek duyulması halinde Başbakanlık Denetle Kurulu’nu Sayıştay’ı tabi ki çağırıp inceletiriz.
• YENiDÜZEN: Yönetim Kurulu üyesi ile BRTK eski Müdürü Mete Tümerkan’ın açtığı bir dava da gündemde… Nedir son durum?
• Mustafa TOSUN: Konu yargıda, yorum yapmak doğru olmaz ama yönetim kurulu üyesi arkadaşımızın ara emri ile geri dönmesinin nedeni görevden alınırken gerekçe gösterilmemiş olması. Ama müdürlükte böyle bir şey söz konusu değil. Gerekçesi var, gerekçeyle görevden alındı bildiğim kadarıyla. Dolayısıyla orada öyle bir durum söz konusu değil, bize iletilen hukuki yorum bu yönde. Sonuçta bizim önümüzdeki mesele ve görev kişisel değildir. Burada olduğumuz sürece hedeflerimizi yerine getirmeye çalışacağız.
“Vitrin süslemeye enerji harcadık”
“12 milyon TL yatırım projesi öngörüyoruz. Bunun ne kadarı gerçekleşir ona bakacağız. Ancak vurgulamak istediğim; geçmiş dönemlerde zaman zaman vitrin süslemeye enerji harcadık. Dıştan görüntüyü çok parlak, ışıklar altında göstermeye çalıştık ama içeride çok kırılgan hale gelen yapıyı gözetmedik. Çok sıkıntılı ve zor hale geldi kurum. Önümüzdeki 1 yıl boyunca biraz daha kendi içimize dönme; dışarıya oynamak yerine, şovlarımızı azaltıp kendi içimize dönerek bu kırılgan yapıyı sürdürülebilir yapıya dönüştürme niyetimiz var. Bunun çabası içerisinde olacağız.”