‘Toz değil ki uçsun’ demiştim…
Yani birisi, her bir ‘Rum evi’ni verirken, oteli, atölyeyi, bir köşeye not düşmedi mi?
‘Mülkiyet’ böylesine yoğun tartışılırken, bilmiyoruz: Gerçek ne?
***
Son iki dönem Müzakere Heyeti’nde ‘mülkiyet’i görüşen Serden Hoca’dan aldığım rakamları servis etmiştim böylece:
• Güneyde 430 - 450 bin dönüm Kıbrıslı Türk arazisi
• Kuzeyde Kıbrıslı Rumların bıraktığı mülk 1 milyon 550 bin dönüm.
• Yine kuzeyde Kıbrıslı Türklere ait mülkiyet 380 bin dönüm.
***
PRIO Cyprus’un raporunu paylaştılar.
Ayla Gürel ve Kudret Özersay, 2006’da hazırlamış.
• 1963-64 döneminde, yaklaşık 25.000 Kıbrıslı Türk (o zamanki Kıbrıs Türk toplumunun dörtte biri) ve 700 Kıbrıslı Rum (500’ü Ermeni) yerinden edildi.
• 1970 yılına gelindiğinde bu kişiler arasından 1300 kadar Kıbrıslı Türk evine dönmüştü.
• Resmi Kıbrıs Rum kaynaklarına göre 142,000 Kıbrıslı Rum (o zamanki Kıbrıs Rum toplumunun yaklaşık yüzde 30’u) adanın kuzeyinden güneyine;
• 45,000 Kıbrıslı Türk (o zamanki Kıbrıs Türk toplumunun yaklaşık yüzde 40’ı) güneyden kuzeye göç etti.
***
142 bin Kıbrıslı Rum’un terk ettiği topraklara, 45 bin Kıbrıslı Türk ‘SIĞIŞAMADIK’, bu da meselenin traji-komik yanı...
***
Yine dönelim rapora…
Her iki tarafın verilerinde anlamlı farklılık var.
Ancak bir fikir veriyor, yine de…
***
Kıbrıs Cumhuriyeti’nin verilerine göre 74 öncesi özel mülkün toplumlara göre dağılımı:
• Kıbrıslı Rum (Kilise mülkleri dahil) 4,123,711 dönüm - % 81.4
• Kıbrıslı Türk (Vakıf mülkleri dahil) 852,455 dönüm - % 16.8
• Diğer toplumlar (Ermeniler, Maronitler, vb.) 91,406 dönüm - % 1.8
• Toplam 5,067,572 dönüm
Kıbrıs Türk Harita Dairesi verilerine göre 74 öncesi özel mülkün toplumlara göre dağılımı:
• Kıbrıslı Rum (Kilise mülkleri dahil) 3,624,754 dönüm - % 71.5
• Kıbrıslı Türk (Evkaf mülkleri dahil) 1,352,792 dönüm - % 26.7
• Diğer toplumlar (Ermeniler, Maronitler, vb.) 90,026 dönüm - % 1.8
• Toplam 5,067,572 dönüm
***
İki tarafın rakamları arasında fark var!.
Ancak ‘Kıbrıs Türk’ makamlarının verilerini doğru kabul ettiğimizde dahi mülkiyet oranımız üçte bir düzeyinde!..
***
Bu raporda da yok tabii, kaç hane, işyeri, atölye, otel, fabrika, tarla Kıbrıslı Rumlar’dan kalmış...
Yeni yatırım ne kadar?
Güneyde kaç ev, işyeri, fabrika bırakmışız.
***
Sorun o kadar büyük mü?
Zor, sancılı ancak çözümsüz değil…
Çünkü güneydeki anketler, Kıbrıslı Rumlar’ın ancak % 3’ünün kuzeye, Kıbrıslı Türk yönetimi altında yaşamaya ‘yakın’ olduğunu gösteriyor!..
Yani ‘iade’den çok tazminat ve takas öne çıkıyor.
- “İyi de tazminat için kaynak nerede” diyeceksiniz?
Avrupa’nın Yunanistan’a verdiği milyar Euro’lara bir bakarsanız, hayıflanmazsınız!