Fehime ALASYA
Geçen yıl dalında kalan narenciyede bu yıl rekolte düşük de olsa satış fiyatlarının geçen yıla göre yüksek olduğunu söyleyen üreticinin yüzü bir nebze de olsa güldü.
Olumsuz hava şartlarından dolayı geçtiğimiz yıla kıyasla ağaçlardaki verimin yüzde 30, 35 oranında düştüğünü anlatan narenciye üreticileri, girdi maliyetlerinin ise yüzde 300 ila 500 civarında arttığını anlattı. Piyasadaki ürün taban fiyatının belirlenmesinde ilgili devlet kurumlarının çok pasif kaldığından dert yanan bazı üreticiler ise “Devletin yapması gerekeni tüccar yapıyor, devletin ilgili memurları seyirci” diyerek bu durumu eleştirdi.
Market reyonlarında kilosu 15 ila 18 TL arasında değişen narenciye ücretlerinin bu yıl gerçek değerinde olduğunu dile getiren üreticiler, giderlerinin çok arttığını anlattı. En fazla su ve elektrik ücretlerinden dert yandı.
YENİDÜZEN’e konuşan üreticiler, devletin bu duruma müdahale etmesi gerektiğini anlattı.
Geçtiğimiz yıl ürünü dalında kalmıştı: 400 üretici için12 milyon 991 bin TL destek
Tarım ve Doğal Kaynaklar Bakanlığı, dalında kalan narenciyeye kilo başı 90 kuruşluk desteğin Kooperatif Merkez Bankası Güzelyurt Şubesi'nden alınabileceğini açıkladı.
Hatırlanacağı üzere; Tarım Bakanlığı, 8 Kasım’da yaptığı duyuruda, dalında kalma ihtimali olup Cypfruvex’de sıkmaya gönderilen valensiya, limon, washington, yafa ve greyfurt gibi narenciye ürünleri için kilo başı 90 kuruşluk destek verildiğini belirtmişti.
Bakanlık, 400 üretici için Kooperatif Merkez Bankası'na 12 milyon 991 bin TL yatırıldığı açıklamıştı.
ÜRETİCİLER NE SÖYLEDİ?
Olgaç Gence: “Bu yıl fiyatlar iyi ama rekolte düşük, çok az ürün var”
“Ürün geçen yıl dalında kaldı. Bu yıl fiyatlar iyi ama rekolte düşük, çok az ürün var. Mart ayında hava koşulları çok olumsuzdu, zamansız soğuklar ürünü çok etkiledi. Girdiler, 3, 4 katını aştı, elektrik, gübre, su, üretim çok zorlaştı. İşçi bulmak, ödeyebilmek ayrı dert…”
Malik Melda: “Bu yıl ürün az, maliyetler 3,4 katı fazla”
“Mart ayında valensiya ve mandora hasadına başladık. Rekolte geçen yıla göre düşük. Özellikle portakalda ciddi bir düşüş var. Fiyatlar geçen yıla göre daha iyi gözüküyor. Maliyetler ise 3, 4 katı arttı. Üretim bu maliyetlerle zora giriyor. Türkiye’den gelecek olan suyu belki daha uyguna üreticiye verirler. Beklemedeyiz… Mart ayında don olayı yaşandı, çiçeklenme döneminde yaşanan soğuk bizleri olumsuz etkiledi. Portakal dalında kalmıştı, çok geç hasat edildi, bu da verimi azalttı.”
Fahri Darbaz: “Devletin yapması gerekeni tüccar yapıyor, devletin ilgili memurları seyirci”
“Her ürünün hasadı başladı ama devlet hala hiçbir fiyat açıklamadı. Fiyatları tüccar belirliyor, fiyatlar kimi ürünlerde 8,9 TL’ye kadar çıkmaya başladı ama rekolte bu yıl çok az. Mart ayındaki soğuklar üretimi çok etkiledi. Bostancı bölgesinde üretim daha iyi ama yeterli değil. Devletteki görevliler hiçbir çalışma yapmadı, fiyat belirlemedi, üretici tüccarın inisiyatifinde çalışıyor. Allah’tan tüccarlar arttı da arz-talep dengesi de kontrol edildi. Et de bıçak da tüccarın elinde, çalışması gereken devlet kurumlarımız ise seyirci… Devletin yapması gerekeni tüccar yapıyor.”
Gürcan Demirbilek: “Rekolte %30- 35 düştü, girdiler %300 ila 500 arttı”
“Narenciye hasadında rekolte %30 geçen yıla göre daha azdır, bazı bölgelerde %35’e kadar çıkıyor.
Mart ayında yaşanan soğuk hava bu durumu çok etkiledi. Rekolte kötü ama fiyatlar daha iyi, şimdilik görünüş bu yönde… Fiyatlar ne kadar da iyi olsa girdi maliyetleri %300 ila %500 arasında arttı. Bizi en çok su ve elektrik ücretleri olumsuz etkiliyor. Bu şekilde üretim çok zor…”