Fehime ALASYA
Güzelyurt bölgesindeki ‘gamini’ sıkıntısı Yayla köyünün ardından Mevlevi köyünde de baş göstermeye başladı.
Tam donanımlı bir araştırma isteyen köy sakinleri, bölgenin ve gaminilerin incelenmediğinden yakındı.
Mevlevi köyünde uzun süredir bu sorunun bulunduğunu anlatan ve bu uğurda örgütlü mücadele için Mevlevi Yardımlaşma ve Kalkınma Derneği’ni kuran Tansay Özen, “Yine Güzelyurt bölgesinde gamini bulunan bazı köylerde çok fazla kanser vakası olduğuna tanıklık ediyor ve endişe duyuyoruz” dedi ve köy sakinlerinin sağlığından duyduğu endişeyi paylaştı.
Tüm köy olarak durumdan rahatsız olduklarını ifade eden Mevlevi Yardımlaşma ve Kalkınma Derneği Başkanı Tansay Özen, işletme ile hiçbir husumetlerinin bulunmadığını belirterek, kimseye bir zarar gelmeden yetkililerin bu işe bir el atması gerektiğine değindi.
Güzelyurt bölgesindeki farklı köylerde, yakın zamanda meydana gelen gamini ve ‘kanser ölüm oranlarını’ anımsatan dernek başkanı Tansay Özen, gaminilerin güvenilir bir şekilde daha uzak bir alana taşınması veya daha sağlıklı yöntemlerle çalışmaları için adım atılmasını istedi.
Köyde bazı mahallelerde, özellikle akşam saatlerinde dışarıda durulamayacak aşamaya gelindiğini ifade eden Özen, çıkan kokuya artık dayanamadıklarını kaydetti. “Daha uygun bir yerde daha hijyenik bir şekilde bu işi yapsınlar. Biz kimsenin ekmeğiyle oynamak istemiyoruz ama sağlığımız için de büyük endişemiz var” diyen Özen, Yayla köyü ve buna benzer örnekler vererek sağlıklarından endişe duyduklarını belirtti. Köye yaklaşık bir kilometre mesafede olan gaminilerin, onu aşkın olduğu belirtildi.
“Daha önce de çok kez şikayette bulunduk ama hiçbir yetkili gelip ilgilenmedi”
Pek çok kez ilgili mercilere şikayette bulunulduğunu kaydeden Özen, “Daha önce de çok kez şikayette bulunduk ama hiçbir yetkili gelip ilgilenmedi” diyerek, çözümü dernek kurarak, basına taşımakta bulmuş.
Siyasetçiler tarafından köye gereken önemin verilmediğinden yakınan Özen, bu konunun bir an önce bilirkişiler tarafından değerlendirilip köy halkına açıklanması gerektiğini belirtti.
Özen, gaminilerde çalışan işçilerin de oldukça sağlıksız ve bilinçsiz olduğunu kaydetti.
Bölge halkı kokudan rahatsız
Gerek işletme sahibi, gerekse çalışanlardan hiçbir rahatsızlık duymadıklarının altını çizen bölge halkı, yayılan kötü kokudan rahatsız olduğunu dile getirdi.
Köydeki kanser vakalarının daha sık görülmeye başlandığını işaret eden bölge sakinleri, gaminilerin geçmişte bazı bölgelerde yarattığı tahribatı duyduklarını ve bu yüzden korktuklarını ifade ettiler.
“Bir an önce bilirkişiler gereken araştırmayı yapıp köy halkını aydınlatmalı” diyen bazı köylüler, ilgililerin, yaşanan kötü kokuya ve çevre sağlığına, çok geç olmadan önem göstermesini temenni etti.
Mevlevi Yardımlaşma ve Kalkınma Derneği Başkanı Tansay Özen:
“Şimdi de kanser vakalarıyla dolu bir köy olma sırası bizde mi?”
“Artık bıçak kemiğe dayandı, o yüzden şahıs olarak değil, dernek kurarak bu çalışmaları yürütmeye başladık. Çözüm için, ses getirmek için dernek kurduk. Köy halkından da bu derneğe çok destek geldi. Herkes bu gaminilerden rahatsız... Oturduğumuz yerde koku üzerimize siniyor.
Özellikle akşamları dışarıda oturamayacak duruma geliyoruz. Evlerin içinde bile nefes almak çok zor. Özellikle bu mahalleyi çok fazla duman sarıyor. Daha uygun bir yerde daha hijyenik bir şekilde bu işi yapsınlar. Biz kimsenin ekmeğiyle oynamak istemiyoruz ama sağlığımız için de büyük endişemiz var. Şimdi de kanser vakalarıyla dolu bir köy olma sırası bizde mi? Bir kişiye ait olan işletmede farklı yerlerde yaklaşık 10-12 tane gamini var. Bu gaminiler köye direk yoldan 700 metre mesafede.
“İlk etapta üç ocak için izin verildi fakat şimdi çok fazla ocak var...”
Bu gaminiler, Akdeniz bölgesi, Kumköy'den kalkınca burada açıldı. Orada da sağlığı tehdit ettikleri için istenmediler. Buraya açılırken amaç elindeki malzemeyi tüketip kapatmalarıymış, ilk etapta üç ocak için izin verildi fakat şimdi çok fazla ocak var... Yine Güzelyurt bölgesinde gamini bulunan bazı köylerde çok fazla kanser vakası olduğuna tanıklık ediyor ve endişe duyuyoruz. Söz konusu gamini sahipleri kokunun belediyenin yanan çöplerinden kaynaklandığını söylüyor, gaminilerin yaydığı kokuyu kabul etmiyor.
“Bizi aydınlatsınlar”
Yetkililerden beklediğimiz gelip incelesinler, ölçüp biçsinler, bizi aydınlatsınlar. Daha önce de çok kez şikayette bulunduk ama hiçbir yetkili gelip ilgilenmedi, şimdi tek umudumuz basın yoluyla kamuoyu baskısı oluşturmak.
Köyümüze en çok ilgi gösterip bize yardımcı olan tek siyasetçi Kemal Dürüst oldu diyebiliriz. Bazı kazaların ardından kasis konuldu, istinaf duvarları için söz verildi. Köyümüze tek gelen siyasi bu güne dek o oldu...
“Yaptıkları iş ve tehlikelerine karşın çok bilinçsizler”
Çalışan işçiler de maskesiz, uygunsuz şartlarda çalışıyor. Orada çalışanlardan bazıları kansermiş, öyle söylüyorlar... Ne kadar doğru bilemiyoruz. Oradaki işçiler, elektriksiz, sağlıktan yoksun, uygun olmayan şartlarda yaşam sürüyor. Yaptıkları iş ve tehlikelerine karşın çok bilinçsizler…
Köy sakinleri ne düşünüyor?
İsmail Ayyıldız:
“Bu gaminileri sadece bugün gündeme getirmedik, gerekli çalışmayı yapıyoruz dediler ama halen daha hiçbir şey yapılmadı”
İlk başta vatandaş olarak, halkın sağlığının öncelikli olduğunu söyleyerek, işletmeciye de zarar vermeden bu gaminilerin başka tarafa çekilmesini istiyoruz. Kimse zarar görmesin düşüncesindeyiz. Ne köylüler ne de işletme sahipleri... Bu gaminileri sadece bugün gündeme getirmedik, eski çevre bakanını da buraya çağırdık, gerekli çalışmayı yapıyoruz dediler ama halen daha hiçbir şey yapılmadı. Gaziveren, Kumköy bölgesinde olan gaminiler çalıştığı sürece vakaların arttığını duyduk, konuştuk, korkuyoruz... Derdimiz şahısların ekmeğine mani olmak değil, daha uygun bir yer, teknik donanım, yardım veya hibe desteği ile yardımcı olunması. Yerli üretime de destek verelim, kimseye köstek olmayalım... Bu sorunları güvenilir şekilde çözelim.
Eliz Fellahoğlu:
“Bir an önce bilirkişiler gereken araştırmayı yapıp köy halkını aydınlatmalı”
Bu gaminilerden çok rahatsız. Yetkililerin bir an önce bu duruma bir çözüm bulmasını ümit ediyoruz. Civar köyde yaşanan kanser vakalarını duyuyor ve görüyoruz, bu köyde olan vakalar da son yıllarda arttı. Bunlar bizi korkutuyor. Bir an önce bilirkişiler gereken araştırmayı yapıp köy halkını aydınlatmalı.
Burak Sevinç:
“Eskiden piknik yapacağımızda köydeki evimizi tercih ediyorduk ama şimdi daha temiz, dağ başı, deniz kenarı yerlere çıkıyoruz. Gelip bu kirli havayı solumak istemiyoruz”
Ben hafta sonu köyde kalıyorum. Hafta sonu gelip temiz hava alıyor, rahatlıyorduk ama artık o temiz havadan eser yok... Sanki yangın varmış da söndürülmüş, her yana koku sızıyor ve bu dayanılmaz kokuyla yaşıyoruz. Eskiden piknik yapacağımızda köydeki evimizi tercih ediyorduk ama şimdi daha temiz, dağ başı, deniz kenarı yerlere çıkıyoruz. Gelip bu kirli havayı solumak istemiyoruz. Yetkililer bir an önce bu konuya el atmalı ve daha da yaygınlaşmadan sorunu ortadan kaldırmalı.
Meral Kanak:
“Kimsenin ekmek parasıyla oynamak istemeyiz ama zehirlenmek de istemiyoruz”
Gerek işletme, gerek çalışanlardan, hiçbir şikayetimiz yok, biz kimsenin ekmek parasıyla oynamak istemiyoruz. Köy halkından birçok kişi çıkan kokudan çok rahatsız, bunu dile getiriyorlar. Umarız devlet bir an önce el atar ve herkes için iyi bir adım atılır, çözüm bulunur. Kimsenin ekmek parasıyla oynamak istemeyiz ama zehirlenmek de istemiyoruz.