Her geçen gün biraz daha çağın gerisinde kalan bir eğitim sistemimiz var. Üretimi içermeyen bir eğitim yaklaşımız olduğu herkesçe kabul ediliyor. Bunun ötesinde bilgiyi ne yapacağımızı, onu nasıl geliştireceğimizi de bir türlü öğretemiyoruz. Kısacası öğrencileri yaşama da geleceğin dünyasına da hazırlamakta çok gerilerde kalıyoruz.
- Okullarımızın çürük ve güvensiz olduğunu,
- Öğretimi çadır da mı, başka bir binada mı, yoksa uzaktan olmasını mı?
- Onlarca özel eğitim öğretmenimiz iş beklerken hangi nitelikte, hangi yeterlikte olduğunu bilemediğimiz tam 50 özel eğitim öğretmenini yurt dışından getirilmesini sonra da halkı aşağılayan açıklamalar yapanının geri gönderilmesini tartışıyoruz.
Oysa o sırada dünyada bambaşka eğitim gündemleri var. Bize hiç uğramayan, uğrasa bile konusunu etmediğimiz, bizi nasıl etkileyeceğini hiç düşünmediğimiz eğitim gündemleri… Okul yaşamını, eğitim dünyasını baştan aşağıya değiştirecek yeni bir gündem var dünyada.
Yapay zekayı, kodlamayı, bilişimi, STEM-A’yı hiç gündemimize almıyoruz. Bari asla kaçınamayacağımız etkilerini biraz olsun dikkate alalım. Evet, lafı ChatGPT’ye getirmek istiyorum.
Nedir bu ChatGPT? Ne işe yarar? Ya da hangi işi bozar?
ChatGPT; OpenAI tarafından geliştirilen, yapay zekâya dayalı bir sohbet robotu. Robot, kendisine sorduğunuz soruları karşınızda bir insan varmış gibi cevaplayabiliyor. Ayrıca, ChatGPT hangi dilde yazdığınızı anlayabiliyor, sizin için açıklayıcı yazılar oluşturabiliyor, farklı programlama dillerinde programlar yazabiliyor ve hataları dahi ayıklayabiliyor.
Peki bunu nasıl yapıyor?
ChatGPT, internet üzerinden öğrendiği bilgileri derleyip tatmin edici cevaplar verebiliyor. Bunlar aslında Google arama motoru üzerinden de erişilebilen cevaplar. Aralarındaki fark ise şu: Google, aranan konu ile ilgili tüm seçenekleri yani birbirinden farklı kaynakları size sunarken, ChatGPT bir dizi tahminde bulunarak ulaştığı tek bir cevabı çok daha hızlı bir şekilde derleyerek, düzenleyerek başka bir ifadeyle Google’un size sunduğu milyonlarca sayfalık bilginin bir özetini çıkarıp size sunuyor.
İnternetteki bilgilerle eğitilen ChatGPT, cümleleri kelime kelime oluşturuyor ve her bir kelimeden sonra gelmesi gereken en muhtemel ifadeyi seçerek ilerliyor. ChatGPT;
- Kullanıcıların yazdıkları format ve üslubu anlama üzerine odaklanarak, doğala yakın cevaplar veriyor
- Kullanıcının taleplerine ve konuşma gidişatına göre cevaplarını uyarlayabiliyor.
- Konuşmanın bağlamına göre daha uygun ve tutarlı yanıtlar üreterek interaktif bir sohbet sağlayabiliyor.
- En önemli özelliklerinden biri de kulağa doğal gelen yanıtlar oluşturmak için GPT dil modelini kullanması ve insana yakın cevaplar verebiliyor.
ChatGPT’nin gelecekte farklı amaçlar için de kullanılması öngörülüyor. Bu teknolojinin günlük yaşamda nerelerde karşımıza çıkacağını ve bizleri nasıl etkileyeceğinden habersiz bir biçimde kendi geri kalmış eğitim sorunlarımızda boğuşmaya devam ediyoruz.
Zaten sanata, spora ve felsefeye gerekli önemi vermeyen, bu üç alanı ciddi anlamda ihmal eden bir eğitim sistemine sahibiz. Artık sistemimizin giderek derinleşen önemli bir sorunu daha var, o da; öğrencilerimizin canla başla uğraşıp iyi olmaya çalıştığı alanların artık dünyada daha önemsiz alanlar olduğu gerçeği.
Tüm enerjimizi, zamanımızı ve kaynaklarımızı;
- Gündelik sorunlara palyatif çözümler aramaya,
- Plansız ve programız uyguların sembolik sonuçlarına,
- Yıllardır yatırım yapılmamış, ihmal edilmiş işleri öngörüden ve plansızlıktan yoksun bir yönetim anlayışlarıyla yapma ısrarına heba ediyoruz.
Dünya değişiyor ama biz yerimizde saymaya devam ediyoruz.
Buraya Dikkat
Google mı? ChatGPT mi? Öğretmen mi?
Çağdaş eğitim sistemleri ChatGPT’nin yükselişi üzerine çokça konuşuyor. Tartışmaların çoğu öğrencilerin ödev yapmak, araştırmalarında ve sınavlarda ChatGPT’yi nasıl kullanabilecekleri etrafında dönüyor. Zaten Google beraber kopyala-yapıştıra dönen birçok ödev ve performans ödevi, ChatPGT ile her şeyin kontrol edilemez bir sanal öğretmen tarafından öğrenci adına yapılması gündeme geliyor. Yapılan yorumlar arasında Google işlevinin önümüzdeki 2-3 yıl içinde tamamen ortadan kalkacağı buna karşın eğitim dünyasında orijinal bilginin, gerçekten öğrenci tarafından üretilen özgün düşünce bilginin ciddi erozyona uğrayacağı öne çıkıyor. Buna karşın bazı eğitim uzmanları, ChatGPT gibi yapay zekâ araçlarının öğretmenlerin işlerinin doğasını değiştirmek ve eğitimde daha iyi sonuçlar yaratmak için de kullanılabileceğini de iddia ediyorlar.
Okumuş muydunuz?
“Ya siz düşünürsünüz ya da başkalarının sizin yerinize düşündüklerine razı olursunuz”
F. Scott Fitzgerald