Neriman Cahit
Çocuklarımızı yeni bir yüzyıla hazırlarken aynı zamanda geleceğin tohumlarını da atıyoruz. Bu hazırlığın ilk nüveleri sağlıklı bir aile ortamında atılıyor. İlköğretimle birlikte bu tohumlar gelişip serpiliyor. Sürekli bir çaba ve emek isteyen eğitim çok önemlidir. İyi bir eğitimden geçen çocuklar, yalnızca aileleri için değil, yaşadıkları ülke için de daha sağlıklı ve yararlı bireyler olabilirler.
Öyleyse, “Nasıl bir eğitim?” sorusuna özetle şu yanıtı vererek başlayalım: “Günümüzde eğitimin amacı “çağdaş insan” yetiştirmektir. Yani, düşünen, sorgulayan, algılayan, çeşitli bilgi ve algıların birleşimini (sentezini) yapabilen, yeniliklere açık, yaratıcılık yetenekleri gelişmiş, kendine güveni olan üretici kişi…”
Böyle bir kişiyi ise klasik, öğretmen ağırlıklı eğitimle değil… Öğrenci merkezli bir eğitimle yetiştirebiliriz. “Öğrenci Merkezli”
Ezberci Eğitim:
Biz bugüne dek bu konuda sağlıklı bir “eğitim politikası” uygulayamadık. Ülkemizdeki eğitim politikaları her hükümet döneminde farklı bir şekil alıyor, yaz-boz tahtası gibi kitaplar ve ders sistemi değişiyor. Ama eğer çağdaşlaşmak istiyorsak bunun yolunun “Çağdaş bir eğitimden” geçtiğini de bilmemiz gerekir… Böyle bir eğitimi sağlamak ise bugüne kadar uyguladığımız “Ezberci ve Otoriter eğitime” son vererek ‘Öğrenci merkezli çağdaş eğitime’ süratle geçmemiz… Yani, yeni bir yapılanmayı kararlılıkla başarmamız gerekir. Yani;
“Öğretmenin mutlak otoritesinin ortadan kalktığı, yapıcı ve özendirici bir öğretmen – öğrenci diyaloğunun kurulduğu, öğrencinin ilgisini çekecek ve etkin katılımını sağlayacak bir ders düzeniyle, öğrenci odaklı bir eğitim anlayışının geçerli olduğu, not korkusu ve baskısının olmadığı, ezberciliğin yerini ‘Özgür ve eleştirel düşünme yetisinin aldığı bir eğitim.
***
NASIL SAĞLANABİLİR…
Bunun ilk adımı, okullaşma oranı, bütçeden eğitime ayrılan pay, kişi başına yıllık eğitim harcamaları, eğitim çalışmalarına verilen ücret ve eğitim araç-gereçleri gözden geçirilerek çağdaş normlara oturtulmasıdır.
İkinci adım ise: Eğitim yönetimi üzerine… Eğitimde kalitenin geliştirilmesi için sistemi “değişiklik ve yeniliğe açık” hale getirmek…
Eğitimde kalitenin geliştirilmesi konusunda özetle şunları söyleyebiliriz: Bilgi toplumunda öğrenci merkezli bir yapılanma ve süreçlerin kalite yönünden sürekli geliştirilmesi gerekmektedir.
Bunun için de eğitimde – özellikle de okulda her kademede amaçlara ilişkin bilgilenme ve görüş birliği, uyumlu yönetsel politika, açık bir iletişim, çalışanların yönetime katılımı, yöneticilerin, olumlu denetsel davranışları, eğitim – öğretim etkinliklerinin öğrenci merkezli olarak planlanması, okuldaki her bireye (öğretmen – öğrenci) saygı duyulması. Okulda, her yönüyle bir işbirliği kültürü geliştirilmesi…
Bunlara ek olarak okulda bilgisayar destekli merkez, araştırma – geliştirme Merkezleri (öğrencilerin kişisel çalışma ve araştırma yapabilecekleri merkezler) ki bunlara birkaç örnek vermek gerekirse: “Beceri Merkezleri, Akademik Merkezler, Uygulamalı Sanatlar Merkezi, Araç geliştirme Merkezi, İnsan İlişkileri Merkezi, Danışma ve Rehberlik Merkezi, Program geliştirme, ölçme – Değerlendirme Merkezi
***
Öğrenci Merkezli eğitimde ‘bireysel farklılıklar’ çok önemlidir. Her öğrenci, her konuda yardım ve destek alabilir. Bir konuda yetenekli ve becerikli ise bunları daha da geliştirme olanağı bulur. Her öğrencinin “bireysel gelişme profili” çıkarılır ve bir konuda nerede oldukları / olmaları gerektiği gösterilir.
Öğrenci çalışmaları yakından kontrol edilir ve velilere uygulamalarla ilgili düzenli bilgiler verilir.
Şimdiye kadar uyguladığımız sistemde tek belirleyici öğe olarak öğretmen kabul edilmiş, sistemin ürünü olan öğrenci hesaba katılmamıştır. Yani sistem bunun tam tersi olmalı ve öğretmenin yanında yöneticiler de bu konuda yeniden – yetiştirilmelidirler…