Yüksek Yönetim Denetçisi (Ombudsman) Emine Dizdarlı, kamu görevlerinin bağlı bulunduğu tarafsızlık ilkesine işaret ederek, Demokrat Parti Genel Sekreterliği’ne Hande Kayasal yerine kamu görevi yapmayan birini ataması gerektiğini kaydetti.
“Kamu görevlilerinin siyasi müdahalelerden bağımsız ve tarafsız bir şekilde faaliyet gösterdikleri görülmelidir” diyen Dizdarlı aksi halde halkın kamu hizmetine güven duygusunun zarar göreceğini belirtti.
Dizdarlı’nın konuya ilişkin raporunda şu ifadeler yer aldı:
“Kamu görevlileri, görevlerini yürütürken uymaları gereken etik ilkeler yanında yasal zorunlulukları bulunmaktadır. Kamu görevlilerinin bu ilkelere uygun davranış göstermeleri adalet, dürüstlük, saydamlık ve tarafsızlık ilkelerine zarar veren ve toplumda güvensizlik yaratabilecek durumları ortadan kaldırarak kamu yönetimine halkın güvenini sağlamaya faydalı olacaktır.
7/1979 sayılı Kamu Görevlileri Yasası’nın 3’üncü Tefsir maddesi ‘Kamu Görevi’ ve ‘Kamu Görevlisinin’ ne olduğu ve söz konusu sözcüklere nasıl bir anlam verileceği hususuna açıklık getirmektedir. Mezkur yasadaki tefsire göre ‘kamu görevi’ devletin ve diğer kamu kurum ve kuruluşlarının genel yönetim ilkelerine göre yürütmekle yükümlü olduğu kamu hizmetlerinin gerektirdiği ve genel katma bütçelerden veya bunlara bağlı döner sermayelerden aylık (maaş) alınarak yapılan görevleri anlatır. Yine ‘kamu görevlisi’ devletin ve diğer kamu kurum ve kuruluşlarının genel yönetim ilkelerine göre yürütmekle yükümlü olduğu kamu hizmetlerinin gerektirdiği asıl ve sürekli görevleri yerine getiren ve genel ve katma bütçelerle bunlara bağlı döner sermayelerden aylık (maaş) alan sürekli personeli ifade etmektedir.
Kamu görevlileri, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Devleti Anayasası’na bağlı kalmak ve Yasalarını özenle uygulamak zorundadırlar.
7/1979 sayılı Kamu Görevlileri Yasası’nın 36’ncı maddesi tahtında kamu görevlileri, Seçim ve Halkoylaması Yasası kuralları saklı kalmak koşuluyla, siyasal partilere üye olamazlar ve siyasal etkinliklerde bulunmak ve herhangi bir siyasal partinin veya kişinin yararına veya zararını amaçlayan bir davranış veya eylemde bulunmak için görevlerini kötüye kullanamazlar.
Kamu Görevlileri Yasası ‘yöneticilik hizmetleri sınıfının’ tanımını yapmıştır. Söz konusu Yasanın 51’inci maddesine göre, yöneticilik hizmetleri sınıfı, bağlı bulundukları kurumların, genel yönetim ilkelerine göre yönetimden ve kurumun yürütmekte olduğu kamu hizmetleri görevlerinin yasa, tüzük ve yönetmelikler çerçevesinde yerine getirilmesinden en üst düzeyde sorumlu olan, kurumun hizmet politikasını, kalkınma planları, yıllık programlar ve iş programları çerçevesinde uygulayan, hizmet teşkilatı içindeki hizmet birimlerinin eşgüdüm içinde çalışmalarını gözeten, planlayan ve denetleyen, hizmet birimlerini en üst düzeyde yöneten ve yönlendiren yöneticilerle, ilçelerde devletin en yüksek mülki ve yönetsel amiri olarak görev yapan yöneticileri ve özel kalem hizmetlerini yürüten yöneticilerle yardımcı nitelikteki yöneticilik görevlerini yerine getiren yöneticileri kapsamaktadır.
Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyet Resmi Gazete Sayfa 42, Sayı 22, 21 Ocak 2021 tarihli üçlü göreve atama kararnamesinde Turizm ve Çevre Bakanlığı Özel Kalem Müdürü mevkiine Sayın Hande Kayasal’ın 22 Ocak 2021 tarihinden itibaren ileride herhangi bir sebep gösterilmeden görevinden alınması koşulu ile atandığı ve atanma tarihinden itibaren atandığı mevkiin maaşını almasına karar verildiği görülmektedir.
53/1977 sayılı Üst Kademe Yöneticiliği Yapan Kamu Görevlilerinin Atanması Hakkında Yasa’nın 9’uncu maddesi gereğince Müsteşar, Özel Kalem Müdürleri, Kooperatif Şirketler Mukayyidi, Başbakanlık Denetleme Kurulu Başkanı, Başbakanlık Denetleme Kurulu Üyesi ve YÖDAK Genel Sekreteri mevkilerine kamu görevlileri dışından da üçlü kararname ile atama yapılabilir. Bu şekilde kamu görevine atananlar ayni şekilde kamu görevinden çıkarılabilirler.
Kamu Görevlileri Yasası’nın 51’inci maddesinden görüleceği üzere yöneticilik hizmetleri sınıfına kamu görevlileri dışından da atama yapılabilmektedir ve söz konusu yasa maddesine göre devletten aylık maaş alan herkes kamu görevlisi olarak addedilmektedir. Bu bağlamda, Üst Kademe Yöneticiliği yapan kamu görevlilerinin 53/1977 sayılı Yasa’nın 5’inci maddesi uyarınca disiplin ve hizmet şartları bakımından diğer kamu görevlilerinin tabi olduğu mevzuata tabirdirler. Nitekim yöneticilik hizmetleri sınıfının görevleri ve keza yetkisi belli olduğundan bir özel kalemin kamu görevini yürüttüğü süre içerisinde mensup olduğu siyasi partinin genel sekreterliğini yapamayacağı ve/veya genel sekreterliğinden boşalan yere vekâlet edemeyeceği açıktır. Kamu görevlileri, resmi niteliklerinin gerektirdiği saygınlık ve güvene değer olduklarını hizmet içinde ve dışında davranışlarıyla göstermek zorundadırlar. Bu davranış biçimi ilgili yasa hükümlerinin öngördüğü tarafsızlık ilkesine aykırıdır ve bir kamu görevlisinin tarafsızlığına gölge düşürmektedir.
Bu itibarla, Turizm ve Çevre Bakanı Sayın Fikri Ataoğlu bu durumu düzelterek Sayın Hande Kayasal’ın yerine Demokrat Parti Genel Sekreterliğine kamu görevi yapmayan birini ataması gerekir. Kamu görevlilerinin siyasi müdahalelerden bağımsız ve tarafsız bir şekilde faaliyet gösterdikleri görülmelidir. Aksi halde halkın kamu hizmetine güven duygusu zarar görecektir”