Meltem SONAY
Kıbrıs’ın kuzeyinde gencecik bir Opera Sanatçısı, Soprano Laden İnce… Bir zamanlar onun için de birçoğumuz için olduğu gibi, ‘Bir kadın çıkar ve bağırır’ gibiydi opera… Bugün ise bambaşka…
1986 yılında Lefkoşa’da Ayla ve Ünsal İnce çiftinin kızı olarak dünyaya gelen Laden İnce, ilk müzik çalışmalarını da 7 ila 17 yaşları arasında, Zehra Topçuoğlu ile Yıldan Birand’dan aldığı piyano dersleri ile yapmış…
“Sesinin ne zaman farkına vardın” diye sorduğum Laden, “Hep şarkı söylerdim, şarkı söylemeyi çok severdim. Yeni bir şarkı çıktığında ezgisi bir iki dinlemede hemen aklımda kalırdı. Yani müzikal kulağım o zamandan kuvvetliymiş ama ben tabii ki bunu değerlendirecek durumda değildim… Ama ilk şan dersleri aldığım Yıldan Hocam’dan çok etkilendim ve operaya yöneldim” diyor.
“TÜRKÇE POP DİNLERDİM…”
Yurtdışına giden yakınlarına müzik kasetleri sipariş ettiğini de söyleyen Laden’e “Peki ne dinlerdin” diye soruyorum hemen; “Türkçe Pop” diyor.
“16 yaşımdan önce operadan haberim yoktu… Opera nedir diye sorulduğunda çocukluğunda verdiğiniz cevap ‘İşte bir kadın çıkar ve bağırır’dır ya, benim için de öyleydi… Ama içine girdikçe, merak edecek ve araştıracak yaşa geldiğiniz zaman aslında onun öyle olmadığını öğreniyorsunuz” diyor…
Laden İnce… Piyano dersleri ile başladığı müzik çalışmalarında, Türkçe Pop dinlediği günlerden, çok önemli performanslarda yer alarak ‘Olağanüstü Yetenek ve Potansiyel Ödülü’nü almaya da hak kazanmış Profesyonel bir Opera Sanatçısı, Soprano…
Laden İnce en büyük dileğinin ise, dinleyicileri ile içten bir bağ kurmak ve sanatın görevi olarak gördüğü ‘Müzik yolu ile iletişimi’ yerine getirmek olduğunu söylüyor…
“FEN BİLİMLERİ OKUMAK İSTEMEDİM”
GCSE Fen Bilimleri Eğitimi aldığı Kolejden mezun olduktan sonra, geleceğiyle ilgili karar verme aşamasına geldiği zaman başvurularını yapmadığını anlatan Laden İnce, Fen Bilimleri okumak istemediğini belirtti.
“O ana kadar en çok zevk aldığım şeyin piyano, müzik olduğunu anladım. Ailem de çok cesaretlendirdi, destekledi” diyen Laden İnce, piyano dersi aldığı hocası Yıldan Birand’dan ayrıca şan dersleri de almaya başladığını anlattı.
Laden İnce Opera serüvenini şöyle anlatıyor:
“Bir enstrüman çalmaktan ziyade, sahnede olmak, tiyatronun, kostümlerin olması, insanlara bakarak bir mesaj vermek daha çok dikkatimi çekti, bir enstrümana bakarak bir parçayı icra etmek tabii ki müthiş bir şey ama o rolün olması, yani tiyatro artı müziğin olması beni daha çok heyecanlandırdı. Bir günde, bir saatte böyle bir şeye karar vermedim ama yavaş yavaş ne istediğimi fark ederek opera okumaya karar verdim.
HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ ANKARA DEVLET KONSERVATUAVARI İLE BAŞLADI…
2003 yılında Hacettepe Üniversitesi Ankara Devlet Konservatuvarı Opera- Şan Anasanat Dalı’nı kazanan Laden İnce, Şan-Ankara Devlet Opera ve Balesi, Baş Soprano Nilgün Akkerman, Baş Rejisör Gürçil Çeliktaş, Baş Korrepetitör Fügen Yiğitgil, oyunculuk alanında Murat Akar, diksiyonda Dr. Neslihan Değirmencioğlu, armonide Çetin Işıközlü, solfejde Burhan Önder gibi çok değerli isimlerle çalıştı.
Laden İnce, Konservatuavar yıllarında Ankara Devlet Operası sahnesi de olmak üzere sayısız konser ve etkinlikte de yer aldı.
‘OLAĞANÜSTÜ YETENEK VE POTANSİYEL ÖDÜLÜ’
2008 yılında dünyanın en prestijli kraliyet konservatuvarlarından biri olarak kabul edilen Royal Northern College of Music (RNCM), Kraliyet Müzik Koleji’nin üç aşamalı yetenek sınavlarına giren Laden İnce, dünyanın dört bir yanından gelen yüzlerce katılımcı arasında üstün bir performans göstererek bu okulu kazanır.
Laden İnce, bu üstün performansından dolayı Kraliyet Müzik Koleji’nden ‘Olağanüstü Yetenek ve Potansiyel Ödülü’nü de aldı. Resmi kayıtlara göre Laden İnce, Kraliyet Müzik Koleji’ni kazanan ilk Kıbrıslı Türk.
DÖRT KOMPLE OPERA PRODÜKSİYONUNDA GÖREV ALDI…
İnce, Kraliyet Müzik Koleji’nde, Peter Wilson (Tenor, Royal Scotish Opera), Ann Taylor (Mezzo- soprano, Opera North), Sandra Dugdale (Soprano, Royal Opera House, Convent Garden), Thomas Schulze (Berliner Musikhochschule), Alexander Crowe (Royal Academy of Mucis) gibi sanatçıların da öğrencisi oldu.
Kraliyet Müzik Koleji’nde düzenlenen pek çok yarışmada övgüler alan ve burada önemli opera sanatçılarının Masterclassları’na katılan İnce, Kraliyet Müzik Koleji’nde, Die Fledermaus, Katya Kabanova, La Belle Helene ve La Clemenza di Tito gibi dört komple opera prodüksiyonunda seçilerek görev aldı.
Laden İnce, 2010 yılında, henüz ikinci sınıf öğrencisiyken, Kültür Dairesi tarafından solist sanatçı olarak seçilerek, Türkiye’de gerçekleştirilen XIII. Türksoy Opera Günleri’nde de Kuzey Kıbrıs’ı başarı ile temsil etti.
İTALYA’DA SOLİST SOPRANO VE PERFORMANSLAR…
İngiltere’de eğitimi devam ederken Erasmus Öğrenci Değişim Programı’nı kazandığını anlatan Laden İnce, bu çerçevede de bir yıl İtalya’da okudu.
2010-2011 yılında İtalya’daki Verona Konservatuvar’ında Erasmus öğrencisi olan Laden İnce, orada da Maria Noto Sokolinska (Arena di Verona), Paolo Facincani (Arena Di Verona) ve Prof. Luisa Zecchinelli gibi önemli isimlerin öğrencisi olan Laden İnce, buradaki odisyonlarda üstün başarı göstermesi üzerine solist soprano olarak seçilmiş ve pek çok performans yapma fırsatı yakaladı.
İnce ayrıca, ‘Villalncanto 2011’ uluslar arası şan yarışmasında yaklaşık 100 katılımcı arasında yarı finalist oldu. Laden İnce, Verona’da, kentin en görkemli kiliseleri olan Sant’ Anastasia ve San Pietro Apostolo kiliselerinde solist soprano olarak çalıştı.
2012’DE O ARTIK BİR ‘PROFESYONEL OPERA SANATÇISI’…
İtalya’daki eğitimini tamamladıktan sonra Eylül 2011’de İngiltere’ye döndüğünü aktaran Laden İnce, Mart 2012’de Kraliyet Müzik Koleji’nde kanser ile savaş için verdiği ‘Şan ve arp resitali’nin de kendisi için önemine işaret etti.
Haziran 2012’de Kraliyet Müzik Koleji’nden başarı ile mezun olan Laden İnce, böylece ‘Profesyonel Opera Sanatçısı’ unvanını da almaya hak kazandı.
LUGANO KONSERVATUVAR’INDA ‘SAHNE, PERFORMANCE VE YORUMLAMA’ ÜZERİNE YÜKSEK LİSANS…
Kraliyet Müzik Koleji’ndeki eğitimini tamamlayan Laden İnce, 2012- 2013 yılında ise İsviçre’deki Lugano Konservatuvar’ında ‘Sahne, Performance ve Yorumlama’ üzerine yüksek lisans yaptı.
İnce burada da, soprano Monica Trini’yle (Tearto alla Scala, Milano) ileri düzey ‘Bel Canto Tekniği’, yorumlama teknikleri ve ‘Dramatik Koloratuar Soprano’ repertuarı çalıştı. ‘Krambambuli’ isimli özel bir ansamblda solist soprano olarak çalışan İnce, Bern, Chur, Lugano gibi yerler başta olmak üzere, İsviçre’de çok sayıda konserde yer aldı.
KUZEY KIBRIS’TA KONSERLER…
2013 yılı Eylül ayında Bellapais Manastırı’nda ‘Klasikten Etniğe’ adlı Rotary Klüpleri işbirliğiyle diyabet hastaları yararına düzenlenen konserde, tam gönüllü solist sanatçı olarak yer alan Laden İnce, KKTC’nin 30. yıl kutlamaları kapsamında düzenlenen Cumhuriyet Konseri’nin de solist sanatçısıydı.
2014 yılı Mart ayında ise, Bellapais Manastırı’nda Alman Oda Orkestrası Capriccio Fridericiana eşliğinde J.S. Bach’ın en zor ve en virtüöz eserlerinden biri olarak kabul edilen ‘Jauchzet Gott in allen Landen’ adlı kantatını üstün bir performansla seslendiren İnce, birçok yerli ve yabancı yazardan da övgüler aldı.
Capriccio Fridericiana’nın kurucusu ve birinci kemancı olarak yöneticisi olan Hobert Heitz, Laden İnce’den ‘Müthiş bir ses, Bach için ideal soprano’ diye bahsetmişti.
İLK 4’E GİRMEYİ DE BAŞARDI, BAŞROL SÖYLEMEYE HAK KAZANDI…
2014 yazında ileri düzey opera sanatçılarına yönelik atölye çalışmaları ve konserler düzenleyen, dünyanın en iyi opera stüdyolarından da bir olarak bilinen Almanya’daki The Lycric Opera Studio Weimar’a kabul edilen İnce, uluslar arası yüzlerce katılımcı arasında ilk 4’e girmeyi de başararak başrol söylemeye hak kazandı.
Haziran – Temmuz 2014’te Weimar’da Die Iustigen Weiber von Windsor operasında başrol olan Frau Fluth’u canlandıran Laden İnce, kurumun kendi açıklamasına göre dünyada ilk 12’ye girerek Avusturya’daki Mahler Philharmoniker orkestrası yönetimindeki Salzburg Voice Festival’e davet edildi.
“AVUSTURYA’NIN GRAZ KENTİNDE KATILACAĞIM ATÖLYE ÇALIŞMALARI VE PERFORMANSLARA HAZIRLANIYORUM”
Genişletmeye devam ettiği komple opera rolleri arasında Mozart’ın Don Giovanni operasından Zerlina, Cosi Fan Tutte operasından Despine, Die Zauberflöte operasından Pamine, Puccini’nin La Boheme operasından Musetta, Gianni Schicchi operasından Lauretta ve Nicolai’nin Die Iustigen Weiber von Windsor operasından Frau Fluth olduğunu belirten İnce, şu an Avusturya’nın Graz kentinde katılacağı atölye çalışmaları ve performanslara hazırlandığını ifade etti.
Kıbrıs’ı da mümkün olduğunca çalışmalarına, konserlerine dahil etmek istediğini ifade eden İnce, buraya yurtdışından insanların gelmesi ve yüksek seviyede performanslarla konserlerin olmasının kendisi için çok önemli olduğuna işaret ediyor.
HALK İÇİNDE, BİRDEN BİRE PERFORMANS…
Buradan kopmadan ama aldığı eğitimin de hakkını verecek hareketli bir sanat yaşamı isteğini dile getiren Laden İnce, Kuzey Kıbrıs’ta da operayı tanıtma ve sevdirme adına, İtalya’da yaptıkları bir çalışmanın benzerini de burada yapma arzusunu paylaştı.
İtalya’da yarı kapalı bir mağarada insanların dikkatini çekmek için, çok bilinmeyen bir şey değil, klasik dokunuşunda ama halktan herkesin anlayabileceği bir performans yaptıklarını ifade eden İnce, örneğin Lefkoşa Surlariçi’nde, ‘Görmek istemediği manzaraların ortasında’ mütevazı bir kostümle performans yapma istediğini anlattı.
Kesinlikle Kıbrıs’tan kopmak istemediğine de vurgu yapan Laden İnce, burada yaptığı konserlerin de kendisi için büyük anlam taşıdığını belirtti.
“TÜRK SİNEMASI’NI OTURUP İZLEYEN VE AĞLAYAN BİRİ, OPERAYI DA İZLEYEBİLİR…”
“Türk Sineması’nı oturup izleyen ve ağlayan biri, operayı da izleyebilir. Bu kadar basittir aslında, tek ihtiyacımız olan dışarıda yapıldığı gibi girişte verilen kitapcığın tercüme edilip bize verilmesi… Ve birazcık daha fazla okumamız lazım” diyen Laden İnce, konuyu bildiğimiz zaman, anlaşılmayacak hiçbir şey olmadığını ve her şeyin de insan duyguları üzerine olduğunun altını çiziyor.