Sağlık Bakanlığı Müsteşarı Dr. Düriye Deren Oygar, koronavirüste küresel vaka artışına paralel olarak ülkede görülen vaka artışına, “yüksek düzeyde” bulaşıcılığa sahip Omicron varyantının alt türü olan BA.2’nin yol açtığını söyledi.
Oygar, son zamanlarda ülkede Kovid-19 vakalarında gözlemlenen artışla ilgili Türk Ajansı Kıbrıs’a (TAK) açıklamalarda bulunarak, “Dünyada, daha bulaşıcı olan Omicron varyantının BA.2 olarak adlandırılan alt tipine bağlı olarak vakalar arttı. Ülkemizde de vakalardaki artış buna paralellik gösterdi” dedi.
BA.2’nin tespit edilmesi için laboratuvarda özel cihaz olmasını gerektirdiğini belirten Dr. Oygar, BA.2’nin ülkede tespit edilmesi için gerekli altyapı çalışmalarının başlatıldığını ve önümüzdeki haftalarda bu çalışmaların tamamlanmasıyla BA.2’nin tespitinin yapılabileceğini bildirdi.
Oygar, şu an ülkede Omicron’un hâkim varyant olduğunu, vakaların yüzde 96’sının Omicron kaynaklı olduğunu da açıkladı.
Omicron’un alt tipi BA.2’nin daha bulaşıcı olduğunu ancak ağır seyretmediğini belirten Oygar, Kovid-19 önlemlerinin sıkılaştırılmasının gündemde olmadığını söyledi. Oygar, “(Önlemlerde) Ne gevşetmeye ne de sıkılaştırmaya gidilecek, ancak takipte kalmaya devam edeceğiz” dedi.
Oygar, BA.2’ye karşı korunmada aşılanma ve kapalı alanlarda maske takmanın önemine işaret etti. Oygar, Avrupa Birliği (AB) tarafından Kıbrıslı Türkler için gönderilen, 5-11 yaş grubu için özel olarak üretilen 2 bin doz Pfizer- BioNTech aşısı,12 yaş üzeri için 20 bin doz Pfizer- BioNTech aşısı ile Kovid-19 tedavisinde kullanılan 500 adet Molnupiravir ilacının bugün sabah teslim alındığını da açıkladı.
“En önemli silah; Aşı ve kapalı alanlarda maskedir”
Dr. Oygar, “Omicron’un daha hızlı bulaşan BA.2 alt türünden dolayı dünyada birçok ülkede, vakalarda artış gözlemlendi. Ülkemizde ve Güney’de de vakalar artış gösterdi. Ancak bu artışa rağmen hastalık ağır seyretmediği için şu an için hastane yükü artırmıyor. BA.2, çok daha hızlı bulaşıyor ancak ağır geçmiyor. Bilim insanları bu varyantı takip etmektedir” diye konuştu.
Daha bulaşıcı olan BA.2’ye karşı özellikle aşılanma ve kapalı alanlarda maske takma gibi bireysel önlemlerin önemine işaret eden Dr. Oygar, “Kişiler aşı yaptırarak ve kapalı ortamlarda maske takarak kendilerini korumalıdırlar. Elimizde bu iki silah var. Hastalık daha hızlı bulaşıyor ancak daha hafif seyrediyor. Dünya genelinde muhtemelen bu hastalığa karşı bağışıklık daha hızlı artacak” dedi.
“(COVID-19 önlemlerinde) Ne gevşetmeye ne de sıkılaştırmaya gidilecek”
Dr. Oyar, ülkede vaka sayılarında görülen hızlı artış ışığında Kovid-19 tedbirleri kapsamında ülkeye girişlerde uygulanan önlemlerin sıkılaştırılmasını söz konusu olup olmadığına ilişkin bir soruyu yanıtında, “En önemli kriter hastaneye yatış olduğu için Bulaşıcı Hastalılar Üst Komitesi ve Enfeksiyon Kontrol Komitesi ülkeye girişlerde sıkılaştırma düşünmüyor. Gevşetmeye de gidilmeyecek sıkılaştırmaya da gidilmeyecek. Ancak takipteyiz” ifadelerini kullandı.
Sağlık Bakanlığı Müsteşarı Oygar, ülkede Kovid-19 pozitif kişilerin izolasyonunun devam edeceğini de belirtti. Oygar, “Şu an en önemli sorumluluk kişinin kendi sorumluğu olacak. Bireyler, aşı ve kapalı alanlarda maske ile hem kendilerini hem de yaşlı ve bağışıklığı düşük insanları korumalıdır” dedi.
“Vaka sayılarının düşmesini bekliyoruz”
Oygar, cuma günü 842’ye ulaşan Kovid-19 pozitif vaka sayılarının ileriki günlerde düşmesini beklediklerini ifade ederek, havaların ısınmasıyla birlikte insanların kapalı ortamlar yerine dış mekanlarda bulunacak olmasının bunda etkili olmasını beklediklerini söyledi.
“18+ nüfusun yüzde 67’si hatırlatma dozu aşısı oldu”
Oygar, ülke genelinde uygulanan aşılamaya ilişkin güncel verileri de paylaşarak, 12 yaş üstü nüfusun yüzde 91.18’inin en az iki doz Kovid-19 aşı olduğunu; 18 yaş üstü nüfusun ise yüzde 67’sinin hatırlatma dozu olduğunu açıkladı.
“Ölümlü vakalarda yaş ortalaması 77.6, Yüzde 92’sinin kronik hastalığı bulunuyor ve yüzde 86’sı aşsız”
Dr. Deren Oygar, mart ayındaki ölümlü vakalara ilişkin olarak, ölümlü vaka sayılarında yaş ortalamasının 77.6 olduğunu, bu kişilerin yüzde 92’sinin kronik hastalığı bulunduğunu ve yüzde 86’sının ise aşsız olduğunu açıkladı. Oygar, yoğun bakıma yatan hastaların yüzde 76’sının aşısız olduğunu da kaydetti.
“Ülkelere göre 1 milyon nüfusta ölüm oranı sıralamasında 33’üncü sıradayız”
Oygar, ülkede Kovid-19 hastalığından dolayı hayatını kaybedenlerin sayısında gözlemlenen artışa ilişkin, “Ülkede ölümlü vaka sayılarında artış görülüyor, ancak küçük bir ülke olduğumuz için veriler çarpıcı geliyor. Sağlık Bakanlığı’nın verilerine göre 27 Mart itibarıyla, KKTC, ülkelere göre bir milyon nüfusta toplam ölüm oranı sıralamasında (1 milyon nüfusta toplam 564,21 ölüm ile) 33’üncü sırada; vaka sayısında ise 1 milyon nüfusta 214 bin 167 ile 22’nci sırada yer alıyor” dedi.
Enfeksiyon Kontrol Komitesi’nin dün toplanarak ülkede Kovid-19 salgını ve salgına ilişkin konularda değerlendirmelerde bulunduğunu belirten Oygar, Komitede daha cost-benefit (fiyat-kazanç) testlerin ayarlanabileceği, yoğun bakımdaki vakalar, pozitif hasta takibi, hastane dışındaki test takipleri ile genetik laboratuvarı için tedarik edilecek cihazlara ilişkin konuların ele alındığını aktardı.
Oygar, koronavirüs varyantlarının tespit edilmesine imkân tanıyan genetik tanı ve haritalama cihazı (Next Generation Sequencing-NGS) alımı için ihaleye çıkılması yönünde hazırlık yaptıklarını, ancak geçen ay içerisinde Avrupa Birliği’nin bu cihazın hibe programı kapsamında karşılanmasına karar verdiğini açıkladı. Oygar, bu cihazın AB tarafından bu yıl içerisinde tedarik edileceğine dair kendilerine teminat verildiğini de söyledi.
“5-11 yaş grubunun aşılanma oranının artırılması için okullarda aşılama yapılacak”
Oygar, 5-11 yaş grubu çocukların aşılanma oranının artması için Sağlık Bakanlığı ile Milli Eğitim Bakanlığı iş birliğinde okullarda aşılanma kampanyasına kısa sürede başlanacağın da duyurdu.
Oygar, 5-11 yaş aralığı için özel olarak üretilen 2 bin doz Pfizer- BioNTech aşısının AB tarafından tedarik edilmesiyle bu yaş grubunun Kovid-19 aşılanma programının 24 Ocak’ta başladığını hatırlatarak, bugüne kadar bu yaş grubundan bin çocuğun aşılandığını aktardı ve bu grubun aşılanma oranını artırmak için okullarda aşı kampanyasına başlanacağını söyledi. Oygar, okullarda bu yaş grubunun aşılanması için ebeveynlere onay formların dağıtılmakta olduğunu da belirtti.
“Yapılan bilimsel çalışmalarda 5-11 yaş grubu çocuklar arasında aşının ciddi yan etkisi bildirilmemiştir” diyen Oygar, “Ebeveynler gönül rahatlığıyla çocuklarına aşı yaptırabilirler” dedi. Oygar, aşının geçici, ateş, kas ve kol ağrısı gibi etkileri görülebileceğini de hatırlattı.
“BA.2’nin çocuklarda daha ağır seyredeceğine dair çocuk enfeksiyon uzmanları tarafından bazı bildirimler ve çalışmalar olduğuna” işaret eden Oygar, “Çocuklar aşısız kaldığı sürece, yetişkinlerin bağışıklık kazandığı ama çocukların bağışıklık kazanmadığı durumlarda, çocukların bu hastalığı daha ağır geçirme riski artıyor. Uzmanlar bunu söylüyor. O nedenle çocukların aşılanması önemli, aşı korur” dedi.
“Şu ana kadar toplam 9 çocuğa MIS-C Sendromu tanısı kondu”
Oygar, “Dünya verilerine göre, çocuklarda hastaneye yatışlar artmıştır. Tam aşılı çocuklarda ağır vaka gözlemlenmiyor. Aşı çocuklarda ağır Kovid riskini azaltıyor ve Covid geçirdikten 4-6 hafta sonra çocuklarda olası gelişebilen MIS-C (Çocuklarda Çoklu Sistem İnflamatuarı) hastalığından da koruyor” dedi.
Dr. Oygar, şu ana kadar ülkede toplam 9 çocuğa MIS-C sendromu teşhisi konduğunu belirterek, “Her yaştan çocukta görülebiliyor. Bu hastalığın ülkemizdeki yaş ortalaması 10. Tanı konan çocukların en küçüğü 13 aylık, en büyüğü ise 16 yaş” diye konuştu.
Haber: Anıl Işık (TAK)