Serap ŞAHİN
İskele’de Hüseyin Mavideniz cinayeti ile yeniden gündeme gelen, “Özel Güvenlik Hizmetleri Yasası” uygulama konusunda sınıfta kaldı.
2017 yılında yürürlüğe giren yasada eğitimler başlasa da uygulama konusunda ciddi boşluk olduğu ifade edildi.
Konuyla ilgili YENİDÜZEN’e konuşan İçişleri Eski Bakanı Ayşegül Baybars ve CTP Milletvekili Ürün Solyalı, söz konusu yasanın içeriğinde sıkıntı olmadığını, esas sorunun uygulamada olduğuna vurgu yaptı.
İçişleri Eski Bakanı Ayşegül Baybars, yasanın kendi içinde kategorilere ayrılmadığını, tüzüğün hazırlanıp Meclis’e sunulmasının üzerinden yıllar geçmesine rağmen sertifikaların verilmediğine dikkat çekti.
Öte yandan CTP Milletvekili Ürün Solyalı, denetim sorumluluğunun Bakanlık ve Polis Genel Müdürlüğü’nde olduğuna işaret ederek denetimlerin sıkışlaştırılması gerektiğini vurguladı.
İçişleri Eski Bakanı Ayşegül Baybars:
“Yasa kategorilere ayrılmadı”
İçişleri Eski Bakanı Ayşegül Baybars, “Özel Güvenlik Hizmetleri Yasası”nın 2017 yılında yürürlüğe girdikten sonra 2018 yılında uygulamaya geçebilmesi, eğitimlerinin verilebilmesi ve özel güvenlik elemanı başvurularının da yapılabilmesi için yasaya göre tüm tüzükleri hazırlayıp Bakanlar Kurulu’ndan geçirdiklerini vurguladı.
Yasada banka özel güvenliği veya bar disko gibi bölüm kategorilerine ayrılmadığını işaret eden Baybars, bunun söz konusu yasada bir eksiklik olduğuna dikkat çekti.
Yasa içerisinde özel güvenlik görevlilerinin taşıması gereken görev ve yükümlülüklerin yer aldığına vurgu yapan Ayşegül Baybars, “Verilecek eğitimle birlikte sertifikalandırılmaları da aslında tüzükte verilen eğitim programıyla mümkün olacaktı” şeklinde konuştu.
Yasanın üzerinden 6,5 yıl geçmesine rağmen sertifikalar verilmedi
Ayşegül Baybars, söz konusu yasanın şu anda tüm ihtiyaçları karşılayacak düzeyde olduğunun altını çizerek, “İskele’de yaşanan cinayet vakasında olaya özel güvenlik görevlilerinin karışması bize şunu gösteriyor ki yasayı uygulamada özel güvenlik elemanı olarak işe alınacak insanların başvurularını yapıp sertifikalandırılması hala tamamlanmış değil. Yasanın yürürlüğe girmesinin üzerinden 6,5 yıl geçmesine rağmen sertifikalar verilemiyor” ifadelerine yer verdi.
“Yasanın uygulanmasında boşluk var”
Baybars, geçmiş dönemde polis tarafından eğitimler verilmeye başlandığını ancak tam uygulamaya konmadığını ve uygulamada boşluk oluştuğuna dikkat çekti.
Şu anda çalışan özel güvenlik görevlilerin yasaya aykırı çalıştığına işaret eden Baybars, sözlerine şöyle devam etti: Yasaya göre, bir özel güvenlik elemanının uyuşturucu madde kullanımından ceza almamış olması gerekiyor. Ama görüyoruz ki bu gibi kurumlara izinlendirme yapılmadığı için herkes kendi keyfince yapıyor.”
“Zorlayıcı bir yaptırım gücü uygulayacak mekanizma yok”
“Özel Güvenlik Hizmetleri Yasası”nın tadilatını hazırlayıp meclise sunulmasına rağmen meclisten geçmediğine dikkat çeken Baybars, “Bu tadilat belki bu boşlukları doldurabilirdi” dedi.
En büyük eksikliklerden birinin de İç İşleri Bakanlığı’nın, Özel Güvenlik elemanı çalıştıran kurumlara veya özel güvenlik şirketlerine zorlayıcı bir yaptırım gücü uygulayacak bir mekanizma yaratmadığından kaynaklandığını vurguladı.
İzinlendirmelerin tamamlanmadığına işaret eden Baybars, “Aslında en büyük sıkıntı yasağın kendi içeriğinden ziyade, İç İşleri Bakanlığı’nın bu yasayı fiilen uygulamaya koymaması” şeklinde konuştu.
En büyük yük Polis Genel Müdürlüğü ile İç İşleri Bakanlığı’nda
Söz konusu tüzüklerin yasaya uygulanabilirlini sağlayacak şekilde hazır olduğunu belirten Baybars,
“Polisin, polis okulunda eğitim verebilmesi için, hazırlamasını ve eğitmen olarak görevlendirme yapmasını bekledik. Şu anda aslında en büyük yük Polis Genel Müdürlüğü ile İç İşleri Bakanlığı’nın üzerindedir” ifadelerine yer verdi.
Özel güvenlik görevlilerininin yasaya bağlı, kriterleri doğru uygulanan bir hale getirilmesi gerektiğine dikkat çeken Baybars, “Şu anda büyük boşluk o görünüyor” dedi.
“Eğitimler verilmediği için özel güvenlik elemanları yeterli değil”
İskele’de yaşanan cinayete işaret eden Baybars, özel güvenlik görevlilerinin herhangi bir olayda ne oranda müdahale edebileceğinin yasada belli olduğunu vurgulayarak “ Ama o eğitimler verilmediği ve sertifikalandırılmadığı için hem psikolojik hem fiziksel olarak, özel güvenlik elemanlarının yeterli olmadığını anlıyoruz” dedi.
“PGM ‘de başladığı işin denetlemesini neticelendirmedi”
Özel güvenlik şirketlerinin sertifikalandırılmaya gidildiğine dair herhangi bir resmi belge olmadığına dikkat çeken Baybars, “Sadece havalimanında özel güvenlik elemanlarının bulundurulmasıyla ilgili olarak çalışmaları tamamladılar. Onunla ilgili de yasada ayrı bir madde var. Biz kendi dönemimizde bütün özel güvenlik çalıştıran kişilere gazeteye ilan yoluyla bir çağrı yapmıştık. Gelip bu izinlerini tamamlandırmalarını talep etmiştik. Ama görüyoruz ki bu süre içerisinde bunlar tamamlandırılmadı. PGM de başladığı işin denetlemesini neticelendirmedi. Şu anda aslında ülkedeki her alanda olan en temel sorun olan denetleme görevi bunun gibi hassas ve insan hayatını ilgilendiren bir meselede de eksik bırakıldı” şeklinde konuştu.
CTP Milletvekili Ürün Solyalı
“Esas mesele özel güvenlik hizmeti verecek kişileri özenle seçmek”
CTP Milletvekili Ürün Solyalı İskele’de yaşanan olayın kabul edilemez olduğuna vurgu yaparak, söz konusu yasanın İçişleri Bakanlığı denetiminde olduğunu ve özel güvenlik şirketlerinin kuruluş şartlarından, özel güvenlik olarak istihdam edilecek kişilerin niteliklerine kadar önemli hususları içinde barındırdığını belirtti.
İlgili yasada özel güvenlik olabilecek kişilerin fiziksel özelliklerinin yanında temel eğitim, teorik ve pratik eğitimden oluşmak üzere 120 ders saati öngörüldüğünü ve 60 saatten az olmamak üzere yenileme eğitimleri düzenlenmesini öngördüğüne dikkat çeken Solyalı, “Bu süreler, komisyon tarafından gerekli görülmesi halinde arttırılabileceği vurgulanıyor. Eğitimlerin Polis Genel Müdürlüğü tarafından verildiği gibi bir de sınava tabi tutuluyor. Yasa, özel güvenlik görevlisinin görev ve yetkilerini de makul olarak düzenlemiş aslında” dedi.
Denetim sorumluluğunun Bakanlık ve Polis Genel Müdürlüğü’nde olduğuna işaret eden Sayıl, “Genel olarak yasaya baktığımızda önemli çerçeveleri çizmekte, kriter ve nitelikleri barındırmaktadır. Esas mesele özel güvenlik hizmeti verecek kişileri özenle seçmek, eğitim sürecinde iyi değerlendirmek ve belirli zaman dilimlerinde de hem psikolojik hem de konuya özel eğitsel faaliyetler ile donatmak önemlidir” dedi.
Solyalı, Bakanlık ve P.G. M’nin bu konularda yasanın öngördüğü eğitimleri açmış olmalı ve açılmışsa bu eğitimleri almamış, güncellemeleri yapmamış kişileri istihdam eden şirketleri tespit edebilmek adına da denetimlerini sıklaştırmak zorunda olduğuna vurgu yaptı.
Özel güvenlik görevlilerinin görev ve sorumluluklarına sıkı sıkıya bağlı kalmaları ile ilgili takip sisteminin kurumsallaşması gerektiğine dikkat çeken Solyalı, “Dünyada özel güvenlik alanı uzmanlaşmada gerektiren ve özel güvenliğin hizmet verdiği her alana göre eğitiminin, pratiğinin yetki ve sorumluluklarının farklılaşabildiği alanlar da yaratılıyor. Bunu da gündeme almak önemlidir” ifadelerine yer verdi.
“Denetimler sıkılaştırılmalı”
Denetimlerin sıkılaştırılıp çeşitlendirilmesi gerektiğine dikkat çeken Solyalı, “ Eğitimini almamış kişilerin tespiti gibi, psikolojik olarak bu işi yürütmekte ehliyetli olmayan kişilerin tespiti de önemli. Denetime ek olarak eğitimlerin de sürekliliği ve çeşitliliği kurgulanmak zorunda” dedi.
Denetimlerin uygun şekilde ve zamanlarda yapılıp yapılmadığının önemini vurgulayan Solyalı, “İstihdam edilenlerin niteliklere uygun olup olmadığı denetime tabidir ve en önemli hususlardandır” dedi.