Piledeki yol konusu ve etkileri

Ödül Muhtaroğlu

Pile’de yaşayan Kıbrıslı Türklerin, kuzeye giriş çıkışını, ihtiyaçlarını karşılamayı kolaylaştırmak için, bizim taraf bir yol projesi hazırladı. Buradaki amaç, Pile’de yaşayan insanlarımızı rahatlatmak içindir.

İngiliz üs bölgesine müdahale etmeyecek şekilde bir proje hazırlandı.Ancak, bu yol güzergahı,  BM’ye göre ara bölge, bize göre ise değildir, Aslında, öğrendiğimize göre, var olan eski bir yol asfaltlanacaktır. Yol projesinin, askeri amaçlı bir proje olmadığı da belirtildi.

Aslında olması gereken, BM ile Kıbrıs Türk tarafının dialog ve istişare içinde, tansiyonu yükseltmeden, varsa başka öneriler bunları da müzakere ederek, zamana oynamadan, bu sorunu çözmek ve gerginliği artırmamak olmalıydı.

Geçtiğimiz Cuma günü, Pile-Yiğitler yol çalışmaları nedeniyle ortaya çıkan gerginlik, bütün ülkede huzursuzluk yarattı.Bahse konu  yol projesi, günün ilk saatlerinden itibaren BM Barış Gücü askerlerince engellenmeye çalışıldı.

Bu sırada, KKTC güvenlik güçlerinin, yol güzergahındaki BM Barış Gücü askerlerini, geriye itmesi sonucu büyük bir gerginlik yaşandı. Daha sonra ise, Barış Gücü askerlerinin bölgeden ayrıldığı ve yol yapım çalışmalarına başlandığı bildirildi.

Bu bağlamda, bizim yetkililer, yol yapım çalışmalarının güvenliğinin polis tarafından sağlanacağını, yolun geçeceği güzergaha, BM personeli ve araçlarının girişine izin verilmeyeceğini açıkladı.

Pile Türk muhtarı da, bölgede geçici uzlaşı sağlandığını, belli bir noktaya kadar, yol yapım çalışmasının süreceğini, belli noktadan sonra, diplomatik görüşme ve istişarelerin yapılacağını vurguladı.

Bütün bu olaylar ve gerginlikler yaşandıktan sonra, diplomatik kriz oluştu ve uluslararası tepkiler peşi sıra gelmeye başladı.

Bu çerçevede, İngiliz Yüksek Komiserliği, Fransız Büyükelçiliği ve Kıbrıs'taki ABD Büyükelçiliği, ( Ayni zamanda BM Güvenlik Konseyi Daimi üyeleri) Kıbrıs Türk tarafının Pile’de başlattığı yol projesi ile ilgili ciddi endişe taşıdıklarını belirterek,  Kıbrıs Türk tarafı personelinin, BM Barış Gücü askerlerine yönelik tepkilerini ve BM araçlarına verdiği zararı kınadı  ve bunun . uluslararası hukuka göre ciddi bir suç teşkil ettiğini belirtti.

Ayrıca, Pile bölgesindeki olaylar nedeniyle, Lefkoşa’daki ABD Büyükelçiliği, ABD vatandaşlarını olayların hafiflediğine dair bir sonraki duyuruya kadar kuzeye seyahat etme planlarını yeniden gözden geçirmeleri için çağrıda bulundu.

Öte yandan, BM Güvenlik Konseyi’ nin bu konuda almak istediği kınama kararının Rusya’nın vetosu ile gerçekleştirilmediği iddia edildi. Böyle bir durum olmuşsa,  önemli, uluslararası stratejik bir gelişmedir.

Bütün bu yaşanılanlardan ve istenmeyen olaylardan sonra, tüm taraflar, birbirlerinin yetki ve sorumluluklarına saygı duyarak, gerilimi daha da tırmandırabilecek her türlü eylemden kaçınmalıdır.

Elbette ki, Pile’de yaşayan Kıbrıslı Türklerin kuzeye gidiş, gelişlerinin kolaylaştırılması şarttır. Bu haklı talep için mutlaka bir düzenleme yapılmalıdır. 

Pile-Yiğitler yolu ile ilgili görüşmelerin, sonuç alınıncaya kadar devam etmesi büyük önem taşımaktadır. Diplomatik sorun yaratacak faaliyetlerden  kaçınılmalı, anlaşmazlıklar görüşülerek giderilmelidir.

Konu ile ilgili inatlaşmalardan, gerginliklerden uzak durulmalı ve sorunu çözmeye yönelik, dengeli politikalar izlenmeli ve tansiyonu yükseltecek davranışlardan uzak durulmalıdır.

Bundan ötürü, yapılan bir eylemin sonuçları mutlaka önceden düşünülmeli, öngörülmeli ve ona göre harekete geçilmelidir.Zira, daha sonra oluşabilecek diplomatik krizin etkileri çok daha ağır olabilir.

Sınır kapılarından yapılan geçişleri zora sokabilecek, gereksiz gerginlikler kimseye fayda sağlamaz.Yaşadığımız bu tür olayların etkileri ve sonuçları beklenenin çok üzerinde olabilir.

Sonuç olarak, sözün özü şudur; Pile’ de yaşayan Kıbrıslı Türklerin sosyal, kültürel ve ekonomik yaşantısını olumsuz etkileyen giriş, çıkışlarla ilgili sorunun çözümü ve insani bir talep olan yeni yol güzergahı çok ivedidir.

BM’ nin de, bu talebi anlayışla karşılayıp, yapıcı davranarak, gerginliklerin oluşmasına fırsat vermeden, diplomatik çağrılara hızlı ve yapıcı cevap vererek, yol sorununun çözümüne yardımcı olması gerekmektedir.