Dr. Mehmet İNAN
Genel Cerrahi Uzmanı
Gastroözofageal reflü hastalığı veya diğer adıyla asit reflüsü mide içindeki sıvının özofagus (yemek borusu) içine geri kaçmasıdır. Bu geriye kaçan sıvı hastaların bir kısmında yemek borusuna zarar verebilmektedir.
Hastalarımızın en sık dile getirdiği şikayet mide yanmasıdır. Bunun yanı sıra göğüste yanma ve ekşime, ağza gelen acı bir tat, ağız kokusu, geğirme ve boğulma hissi, göğüste takılma ve sıkışma hissiyle birlikte kalbe baskı ve çarpıntı hissedilebilmektedir.
Derin nefes almada güçlük çekilebilmektedir. İleri aşamalarda ise kronik farenjit, kronik sinüzit, alerjik astım ve diş çürüklerine gidilen bir süreç yaşanabilmektedir.
Reflü kronik bir durumdur ve bir defa başladığında genelde hayat boyu devam eder. Normal insanlarda da reflü olabilmesine rağmen hastalarda bu reflünün süresi daha uzundur.
Reflü hastalığının besinlerle ilişkisi vardır. Sigara, alkol, yağlı yiyecekler, obezite, fazla miktarda yemek tüketimi, düzensiz uyku, kaygı, gerilim ve stres gibi faktörler reflüyü artırmaktadır.
Reflü hastalığı ile beslenme arasındaki ilişki önemlidir. Bu tür hastalıktan muzdarip bireylerde bazı yiyecek türlerinin özellikle reflüyü artıcı bir rol oynadığı bilinmektedir.
------------
------------
Reflü hastalarında şikâyetleri
artırıcı yiyecek ve içecekler şunlardır
• Kafeinli veya kafeinsiz kahve veya çay, alkol, özellikle de mayalı içecekler (bira ve şarap).
• Alkol mide boşalımını geciktirmekte, mide içi basıncının uzun süre yüksek kalmasına neden olmaktadır.
• Aynı zamanda alt ösafagus sfinkterinin (kapatıcı kasının) basıncını düşürerek reflü oluşumunu kolaylaştırmaktadır.
• Portakal, greyfurt, domates suyu, limonata ve limon gibi asidik içecekler.
• Kızarmış patates, soğan ve pişmeden tüketilen sebzelerin bir kısmı, içli köfte, tavuk nugget, kıyma, ekşi kremalar, peynirli makarna, soslu spagetti, yağ, sirke ve kremalı salatalar. Mayalı yiyecekler (sandviç ve hamburger ekmeği gibi), sucuk, salam, sosis, nane, susamlı yiyecekler.
• Şerbetli tatlılar, dondurma, browni, yağlı kurabiyeler, çikolata ve patlamış mısır gibi yiyecekler.
------------
------------
Reflü Hastalığı olanlarda tavsiye edilen yiyecek ve içecekler
• Meyvelerden taze veya konserve elma ve muz
• Sebzelerden haşlanmış patates, havuç, brokoli, yeşil fasulye, bezelye ve lahana.
• Etlerden ekstra kıyılmış yağsız kıyma, derisiz tavukgöğsü, yumurta beyazı ızgara balık.
• Keçi peyniri, yağsız krem peynir, kepek, beyaz ve mısır ekmeği, pilav
• Zeytinyağlı salata
• Elma suyu ve Mineral soda
Genel olarak reflü hastalarında şikayetleri artıran ve azaltan yiyecek ve içecekler yukarıda sıralanmış olmasına rağmen bu tablo mutlak değildir. Bazı kişilerde yararlı sayılan bir besin şikayetleri artırdığı gibi bunun tam tersi durumlarda söz konusudur. Yani yenmesi önerilmeyen bir besinle hastaların hiçbir şikayeti olmayabilir. Hastalar hangi yiyeceklerle daha rahat olduklarına dikkat ederek kendilerine uygun bir diyet oluşturmaları mümkündür.