YENİDÜZEN-ÖZEL HABER
Harup (harnup) hasadı bu yıl üreticinin yüzünü güldürdü.
Geçtiğimiz yıl Binboğa Kooperatifi tarafından gerçek değerinden fiyatlandırılması ile harnup ağacına ilgi gösteren üreticiler, emeğinin karşılığında yüksek rekolte aldı.
Buna karşın piyasada konuşulan yeni harnup taban kilo fiyatlarının, üreticinin rekolte sevincine darbe vurabileceği ifade edildi.
Tatlısu bölgesinde geçtiğimiz yıl 180 ton civarında olan harnup rekoltesinin bu yıl 300 tona ulaşması beklenirken, geçen yıl kilosu 24 TL’den satılan ürünün, bu yılki gerçek değerinin en az 38 TL olduğu belirtildi.
Üreticiler, piyasada harnup fiyatların kilosunun Binboğa tarafından en fazla 30 TL’den satın alınacağının konuşulduğunu kaydetti, “Bu gerçek değer değildir, kabul edilemez, düşükten ücret bulursa üretici ağacına gösterdiği ilgiden vazgeçecek” eleştirisinde bulundu.
Sezonu YENİDÜZEN’e değerlendiren Tatlısu’daki harup üreticileri rekoltenin geçtiğimiz yıla göre yüksek bir seviyede olduğunu söyledi.
Rekoltenin yanı sıra satışları da değerlendiren üreticiler, ürünlerini “tatmin edici” fiyattan ellerinden çıkaramayacakları endişesi taşıdığını sözlerine ekledi.
Daha fazla ihracatın önü açılıyor
Harup ihracatında var olan kota sorununun da aşılmak üzere olduğunu anlatan üreticiler, ürünün daha çok ihraç edilmesiyle üretimin ve ülkedeki üreticilerin de artacağı öngörüsünde bulundu.
ÜRETİCİLER NE SÖYLEDİ?
Tatlısu Harup Üreticileri Birliği Başkanı Ali Çil:
“Rekolte 180 tondan 300 tona çıktı, fiyatlar düşük kalmamalı”
“Bölgede geçen yıl 180 ton civarında olan rekoletini bu yıl 300 ton gibi bir beklentimiz var.
Harup fiyatlarında ise beklenen yükseliş olmayacak. TC piyasasında da sıkıntı var. Ürünün değeri geçen yılki fiyatın aynısı kalabilir veya bir tık üzerine çıkabilir. Ama geçen yılki döviz kurlarına göre bu yılki kurlar aynı mı? Girdilerimize yapılan zamlar aynı mı?
Bu yıl ürünün kilosu 38 TL civarında olması gereken yerde 30 TL civarında seyredecek gibi görülüyor. Bu üreticinin istediği bir fiyat değil, çok düşük kalacak. Geçen yıl 24 TL civarı olan ürün, bu yıl en fazla 30 TL’yi görecek deniyor ama daha düşük de olabilir, bu kabul edilemez. 38 TL’den aşağıya olmamalı.
Rekoltedeki artış yılın verimli geçmesi, üretici tarafından bakımın yapılması rekoltenin artmasına neden oldu. Geçen yıl fiyatlar değer görmüştü, bu yıl fiyatlar kısıtlanıyor. Dünya piyasasında harubun kilosu 80, 100 TL arası. Dış ülkeye ihracat zayıf olduğu ve tek bir firma bu ihracatı yaptığı için fiyatlar ister istemez düşük. Var olan birkaç firma da zaten rekabet içinde değil.”
Kıbrıs Türk Harup Üreticileri Derneği Başkanı Bekir Bolatcan:
“Karpaz’da rekolte düşük, Tatlısu tarafı daha iyi, Mağusa’da orta düzeyde”
“Karpaz’da rekolte düşük, Tatlısu tarafı daha iyi, Mağusa’da beklenti çok yüksekti ama orta düzeyde kaladı. Geçtiğimiz yıl kilosu 23 TL olan Harupta bu yıl beklentimiz 35 TL üzeri. Bunu öngörüyoruz. Yapılan zamlar, dövz artışı, bu fiyatlar geçen yıla göre çok düşük, işçilik, mazot, tüm girdiler çok pahalı.
Birlik olarak ilk kez ada genelinde toplu hareket ediyoruz. Adadaki ihracatta kota sorunumuzu aştık, bunu genişletmek istiyoruz dedik. Pazar payı bulmamız halinde bu kotayı aşabileceğimiz söylendi. Bu ülke üreticisini de çiftçisini de devleti de kalkındıracaktır. O zaman gerçek fiyattan değer bulacak. Üretim artacak, üretici çoğalacak. Devlet üreticiye ihracatta kota sınırı koyduğu zaman rekabet olmuyordu, şimdi serbest piyasa doğru işleyecek, tüccar sayısı da artacak.”
Üretici Bayram Yalçın:
“Umarım ürün gerçek değerinden fiyat bulur”
“Rekolte daha iyi ama fiyatlar henüz net değil. Rekolte 300 tonu da geçecektir. Geçen yıl verim iyi değildi, fiyatı arttı, herkes ağacına bakım yaptı. Ürün değer görünce üretici ilgisi de arttı. Ürünün kilosunun 38 TL’den fiyat bulması gerek. Giderlerimiz de katlanarak arttı. Mazot geçen yıl 8 TL iken bu yıl 30 TL. İşçilik, gübre, her şey ateş pahası... Umarım gerçek değerinden fiyat bulur, üretici hasat yaptı, fiyatları beklemede.”
Üretici Arif Kargı:
“Rekolte bizi üzmedi, fiyatlar net değil”
“Geçen yılki fiyatlar iyiydi, bu yıl nasıl olur diye bekliyoruz. Giderlerimiz çok arttı, geçen yıla göre %300, 400 zamlanan harcamalarımız var. Mazot, işçilik, tümü çok pahalı... Umarız ürünümüz gerçek değerini görür. Rekolte kötü değil, bizi üzmedi.”