İstatistik Kurumu 2021’deki enflasyon oranının yüzde 46.09 olduğunu açıkladı, bu rakam son 10 yıldaki rekor oran olarak tarihe geçti.
2021 yılındaki enflasyon oranının aylara göre dağılımı: Ocak: 0.48, Şubat: -0.02, Mart:1.39, Nisan: 1.94, Mayıs: 1.62, Haziran: 3.14, Temmuz: 2.23, Ağustos: 2.54 Eylül: 2.08, Ekim: 3.23, Kasım: 5.52, Aralık: 15.16
Hüseyin ÖZBARIŞCI
Kıbrıs’ın kuzeyinde yıllık enflasyon yüzde 46.09 olarak gerçekleşti. İstatistik Kurumu’nun verilerine göre 2020 yılında enflasyon 15.03’tü. Buna göre bu yıl geçen yıla oranla hayat % 31.06 daha fazla pahalılaştı. Ekonomistler ve bazı sendika başkanları konu hakkında YENİDÜZEN’e konuştu, son dönemde yükselen enflasyonun önümüzdeki süreçte de devam edeceği öngörüsünü paylaştı. Türkiye’de Birgün.net yazarlarından Hayri Kozanoğlu, 4 Ocak 2022 tarihli yazısında Türkiye’deki 2002 yılından beridir görevde olduğu dönemler içerisinde en yüksek enflasyon oranına ulaştığını bu yıl ulaştığını söyledi.
Kozanoğlu’nun yayınladığı aralarında Avrupa, Güney Amerika ve Güney Asya’da yer alan 10 ülkenin enflasyon oranlarına da değindi. Rakamlara göre listede yer almayan Kuzey Kıbrıs, söz konusu listeye eklendiği zaman yüzde 46.09’lık enflasyon oranıyla 2’nci sıraya yerleşiyor. Türkiye ise yüzde 36.08’lik enflasyon oranıyla 3’üncü sıraya geriliyor.
Son 10 yılın en yüksek enflasyon oranı…
İstatistik Kurumu’nun açıkladığı verilere göre Kıbrıs’ın kuzeyinde en yüksek enflasyon oranının 2021 yılında olduğu gözlemleniyor. Verilere göre 2015 yılı itibariyle enflasyon rakamları artış göstermeye başlamış, 2018 yılında da rekor seviyelere ulaştıktan sonra 2019’da düşüşe geçmişti.
İşte son 10 yılın enflasyon rakamları:
- 2012: 3.60
- 2013: 10.22
- 2014: 6.49
- 2015: 7.78
- 2016: 10.19
- 2017: 14.68
- 2018: 29.96
- 2019: 11.66
- 2020: 15.03
- 2021: 46.09
2021’de en yüksek oran Aralık ayında
İstatistik Kurumu verilerine göre 2021 yılının en yüksek enflasyon oranı yüzde 15.16’lık rakamla Aralık ayında yaşandı. Mart 2021 itibariyle rakamın giderek yükselmesi de dikkat çekiyor.
2021 yılındaki enflasyon oranının aylara göre dağılımı şöyle:
Ocak: 0.48, Şubat: -0.02, Mart:1.39, Nisan: 1.94, Mayıs: 1.62, Haziran: 3.14, Temmuz: 2.23, Ağustos: 2.54 Eylül: 2.08, Ekim: 3.23, Kasım: 5.52, Aralık: 15.16
Kozanoğlu: “AKP iktidarı döneminin en yüksek enflasyon oranı”
Birgün.net yazarlarından Hayri Kozanoğlu, 2002 yılından sonra enflasyonun Türkiye’de rekor seviyelere ulaşarak yüzde 36,08’e kadar yükseldiğini yazdı. Kozanoğlu, Türkiye’de enflasyon sorununun ötesinde, insanların yoksulluğa ve giderek açlığa sürüklendiği çok hazin bir manzara olduğunu savundu. Enflasyonun hükümetten kaynaklı olduğunu belirten yazar Hayri Kozanoğlu, “Böylece ocak ayı enflasyonunun çok yüksek çıkması şimdiden garantilendi” dedi.
Kuzey Kıbrıs 2’nci sırada
Birgün.net yazarlarından Kozanoğlu değerlendirmesinde, aralarında Avrupa, Güney Amerika ve Güney Asya’da yer alan 10 ülkenin enflasyon oranlarına da değindi. Listeye göre en üst sırada Arjantin bulunuyor. Rakamlara göre, listede yer almayan Kuzey Kıbrıs, söz konusu listeye eklendiği zaman yüzde 46.09’lık enflasyon oranıyla 2’nci sıraya yerleşiyor. Türkiye ise yüzde 36.08’lik enflasyon oranıyla 3’üncü sıraya geriliyor.
Söz konusu liste şöyle:
Arjantin: 51.02, Kuzey Kıbrıs: 46.09, Türkiye: 36.08, Pakistan: 11.05, Brezilya: 10.07, Rusya: 8.04, Meksika: 7.04, ABD: 6.08, Şili: 6.07, Polonya: 7.08, Peru: 5.07
İlgili kesimler ne dedi?
Ekonomist Yenal Süreç:
“2022’de daha yüksek bir enflasyon görebiliriz”
“Uzun yıllardır bu seviyelere kadar yükselen bir enflasyonla karşılaşmamıştık. Bu rakam burada durmayacak gibi görünüyor. Yani 2022 yılında daha yüksek bir enflasyonla karşılaşabiliriz. Önlem almak artık kaçınılmazdır”
“Açıklanan bu rakam çok yüksek bir enflasyondur. Fiyatların artması halkın alım gücünü iyice aşağıya doğru itiyor. Yaşananlar şüphesiz ki, Türk Lirası’nın istikrarsızlığından dolayı kaynaklanıyor. Ülkemizde özellikle sabit gelirli vatandaşlarımız da bundan olumsuz yönde etkiliyor. Uzun yıllardır bu seviyelere kadar yükselen bir enflasyonla karşılaşmamıştık. Bu rakam burada durmayacak gibi görünüyor. Yani 2022 yılında daha yüksek bir enflasyonla karşılaşabiliriz. Bu noktada önlem almak artık kaçınılmazdır. Türk Lirası’nın durumu hakkında bizim pek yapabileceğimiz bir şey de yok açıkçası. Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası faiz konusunda bir hamle yapmalı. Açık söylemek gerekirse istikrarlı bir politikaya ihtiyaç var. Bu güveni tekrardan geri kazanmalı. Hem Türkiye hükümeti, hem de bizim hükümetimiz orta ve uzun vadeli çalışmalar yürütmeli ve uygulamaya koymalı. Açık söylemek gerekirse şu anda ne Türkiye’de, ne de Kuzey Kıbrıs’ta böyle bir ortam yok.”
KTAMS Başkanı Güven Begihan:
“Hayat Pahalılığı 2 ayda bir, asgari ücretliye de ödenmeli”
“Hayat Pahalılığı her 6 ayda bir değil, her 2 ayda bir ödenmeli, bundan asgari ücretli olan vatandaşlarımız da yararlanmalıdır. Bunu yasal hale koymak hükümetin boynunun borcudur”
“Enflasyonun yüksek seviyelerde olması Türk Lirası kullanmak zorunda olduğumuzdan dolayı kaynaklanıyor. Bunun en büyük nedeni de Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanının sürekli olarak TC Merkez Bankası’nda faiz indirimi yapmasından dolayıdır. Geldiğimiz noktada Türk Lirası döviz karşısında rekor seviyelerde değer kaybetti. Bu ülke yüzde 75-80 ithalata dayalı bir sistem üzerine kurulmuştur. Evlerin kirası ve satışı, okul harçları, market fiyatları, araç satışları ve benzin fiyatları tamamen dövize endeksli ve fiyatlar inanılmaz derecede yükseldi. Ülkemizde otorite boşluğu olmasından dolayı da, bazı kendini bilmez haramilerin döviz kurunu fırsat bilerek fırsatçılık yaptı. Gelinen aşamada kamu görevlileri ve emeklilere her 6 ayda bir ödenen Hayat Pahalılığı’nın Ocak ayında yüzde 37,26 olarak ödenmesi gerekiyor. Hatta Hayat Pahalılığı her 6 ayda bir değil, her 2 ayda bir ödenmeli, bundan asgari ücretli olan vatandaşlarımız da yararlanmalıdır. Bunu yasal hale koymak hükümetin boynunun borcudur. Geçtiğimiz haftalarda toplanan ve asgari ücretin brüt 7 bin, net 6 bin 90 TL olması konusunda karar alan Asgari Ücret Tespit Komisyonu’nun bu rakamları değiştirmemesi gerekiyor. Açıklanan rakam günümüz koşullarında az bile…”
Devrimci Genel İş Sendikası Başkanı ve DEV-İŞ Genel Sekreteri Ömer Naşit:
“İstikrarlı bir para birimine geçmemiz şart”
“Tüm ekonomistler enflasyonun önümüzdeki aylarda daha da yükselebileceğini söylüyor. O yüzden Kıbrıslı Türklerin tek çıkış yolu istikrarlı olan bir para birimine geçmek olacaktır”
“Özellikle Eylül ayı itibariyle Türkiye hükümetinin gösterdiği faiz indirimi döviz kurunu istikrarsız hale getirdi. Biz de ithalata dayalı bir ülke olduğumuzdan dolayı tamamen fiyatlara yansıyor. Biz Kıbrıslı Türkler olarak şu anda her markete gittiğimizde yüksek miktar ödeyerek marketten çıkıyoruz. Tüm ekonomistler enflasyonun önümüzdeki aylarda daha da yükselebileceğini söylüyor. O yüzden Kıbrıslı Türklerin tek çıkış yolu istikrarlı olan bir para birimine geçmek olacaktır. Bunun teknik anlamda gerçekleşebileceğini ekonomistlerimiz ifade ediyor. Bununla ilgili olarak 23 Ocak’ta bunu siyasi iradeye yansıtmak olacaktır. Eğer bu yönde siyasi bir irade sandığa yansırsa bunu kararlılıkla sürdürmek gerekiyor.”