3 Mayıs Dünya Basın Özgürlüğü Günü'nde, ‘basın özgürlüğündeki’ tehlike çanları, Uluslararası Sınır Tanımayan Gazeteciler Örgütü'nün 2022 raporuna yansıdı.
Rapora göre Kıbrıs 65’inci, Kuzey Kıbrıs ise 81’inci sırada yer aldı. Türkiye 180 ülke arasında basın özgürlüğünde 149’uncu sırada.
2021 yılındaki raporda, Kıbrıs 26’ıncı, Kuzey Kıbrıs ise 76’ıncı sıradaydı.
Türkiye 149'uncu sırada
Diken’de yer alan habere göre; Sınır Tanımayan Gazeteciler Örgütü’nün (RSF) yayımladığı Dünya Basın Özgürlüğü Endeksi’nde, Türkiye bu yıl 180 ülke arasında 149’uncu sırada yer aldı.
Endekste 2005’te 98’inci sırada yer alan Türkiye gazeteciliğe dönük artan baskıların da etkisiyle 2010’da 138, 2015’te 149, 2020’de 154’üncülüğe gerilemişti.
Türkiye, geçen sene 153’üncü sıradaydı. Geçen seneye göre Türkiye endekste dört sıra yükselse bile Somali, Angola ve Paraguay gibi ülkelerin gerisinde yer alıyor.
Habercilerin keyfi tutuklanması, internet haberciliğine yönelik sansür, eleştirel gazeteciliğe idari yaptırım ve gazetecilere şiddet temel sorunlar arasında gösteriliyor.
Raporda Türkiye’nin dört sıra yükselmesinin gerekçesi olarak medya özgürlüğe yönelik baskıların azalması değil, sivil toplumunun hak aramada aldığı kimi olumlu sonuçlar gösterildi.
Önderoğlu: Yüzlerce gazeteci yargılanıyor
3 Mayıs, Birleşmiş Milletler Genel Kurulu’nun 1993’teki bir kararıyla tüm dünyada Dünya Basın Özgürlüğü Günü olarak kutlanıyor. Türkiye’yse basının demokrasiyi korumaktaki rolünü vurgulayan bu güne, yine gazetecilere yönelik soruşturma, yargılama, gözaltı ve tutuklamaların gölgesinde girdi.
VOA Türkçe'den Hilmi Hacaloğlu'nun sorularını yanıtlayan RSF Türkiye Temsilcisi Erol Önderoğlu, yüzlerce gazetecinin haberleri ya da açıkladığı fikirler yüzünden yargılanması, eleştirel gazetecilere dönük şiddetin artması ve iktidarın RTÜK ve Basın İlan Kurumu üzerinden medyaya finansal yaptırım uygulamasının Türkiye’nin bu endekste çok gerilerde kalmasına yol açtığını söyledi.
Erdoğan’ın yargıya müdahalesi raporda
Endeksin Türkiye’yle ilgili bölümünde TC Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın yargıya müdahalesine özel bir yer ayrıldı. Bazı gazetecilerin, ‘cumhurbaşkanına hakaret’, ‘örgüt üyeliği’ veya ‘örgüt propagandası’ suçlarından yargılandığına dikkat çekildi. Raporda ayrıca “Gazetecilere yönelik tutuklamanın yerini adli kontrol aldı” dendi.
Ayrıca Ses Kocaeli gazetesi sahibi Güngör Arslan’la Bursa Rahmet FM çalışanı Hazım Özsu’nun öldürülmeleriyle gazeteci örgütlerinin geçen temmuzda şiddet uygulanarak gözaltına alınan AFP foto muhabiri Bülent Kılıç’a destek için kitlesel eylem yapması de metinde yer aldı.
Norveç zirvede Kuzey Kore en dipte
Norveç’in ilk sırada yer aldığı Dünya Basın Özgürlüğü Endeksi’nin ilk onunda dokuz Avrupa ülkesi ile birlikte Orta Amerika ülkesi Kosta Rika (8) da bulunuyor. Baltık ülkelerinden Estonya (4) da endeksin zirvesinde.
Avrupa’da sıralama sonuncusu olan Bulgaristan’ın (91) yerini Yunanistan (108) alırken Almanya (16), Fransa (26), İngiltere (24) listenin üst bloğundaki ülkeler arasındaydı.
Raporda, Britanya iki yıllık sürecin ardından Wikileaks kurucusu Julian Assange’ın ABD’ye (42) iadesinin önünü açması da not edildi. RSF, gazeteci olmamakla birlikte gazeteciliğe katkıda bulunduğu gerekçesiyle Assange’ın iadesine -bu tür katkılar adına kötü bir ilk örnek oluşturmaması için karşı çıktığını belirtti.
Ukrayna’ya işgale girişen Rusya, endekste 155’inci sırada yer alırken Çin (175), Myanmar (176),Türkmenistan (177), İran (178), Eritre (179) ve Kuzey Kore (180) son sıralardaki ülkeler oldu.