Yakın Doğu Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Ümran Dal Yılmaz Antalya’da düzenlenen 9. Ulusal Üroloji Hemşireliği Kongresi’nde “Hasta Katılımının Bakıma Etkisi” konulu konferans verdi.
Hemşirelik Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Ümran Dal Yılmaz sunumunda, hasta katılımı yaklaşımının, bireyin sağlık hizmetlerindeki rolünü aktif hale getirerek sağlık hizmetleri ve tedavi sürecinin geliştirilmesini, daha iyi sağlık sonuçları elde edilmesini, sağlık hizmeti maliyetlerininazaltılmasını ve daha etkin sağlık politikalarının belirlenmesini sağladığını anlattı.
Prof. Dr. Yılmaz konuşmasında, Dünya Sağlık Örgütü’nün 1978 yılında yayınlanan Alma Ata Deklarasyonu’nun insanların sağlık hizmetlerinin planlanması ve uygulanmasında bireysel ve toplu olarak katılma hakları olduğunu öne sürdüğünü, bu sayede de hastaların sağlık bakımına katılımının önemli ölçüde geliştiğini belirtti. Sağlık sektöründe yaşanan değişimlerin hasta merkezli hizmet anlayışını ön plana çıkararak, sağlık hizmetlerinde hastaların daha aktif birrol alması gerektiği sonucunu doğurduğuna vurgu yapan Prof. Dr. Yılmaz,gerçek anlamda katılım sağlamış olan hastaların kendi sağlıkları için olumlu tercihler yaptığını ve sistemin bir tedavi sistemi yerine önleme kültürüne doğru ilerlemesini sağladığını kaydetti.
Hasta Bakımında Hemşireler Büyük Rol Taşıyor…
Hastanın bakıma katılımında hemşirenin rolünün büyük olduğunu ifade eden Prof. Dr. Ümran Dal Yılmaz, bazı hemşire liderlerinin konuya ilişkin görüşlerini ise şöyle dile getirdi; “Virgina Henderson ve Hildegard Peplau; Hemşirelik bakımında amacın mümkün olan en kısa sürede bireyin bağımsızlığını kazanmasını sağlamak olduğunu savunmaktadır. Sister CallistaRoy; Bireylerin sağlık-hastalık sürekliliğinde hareket halinde olduğunu ve sorunlarla başa çıkabilmek için adapte olmak zorunda olduğunu belirtmektedir. Marjorie Price; Hastanın bakım ve eğitimde pasif kalmaması, sağlık ekibinin bir parçası olması ve onunla beraber hareket etmesi ve bunun hemşirelik ekibinin liderliğinde uygun bir şekilde yapılması gerektiğini belirtmektedir.”
Hastaya Kendi Bakımında Daha Çok Yer Verilmesi Kabul Gören Bir Görüş…
Prof. Dr. Yılmaz, hemşirelerin bireyselleştirilmiş bakım vermesi ile hastanın kendini güvende hissedeceği,hasta memnuniyetinin artacağı ve hasta bakım sonuçlarının iyileştirilmesine, hastanın bakım katılımına katkı sağlayacağı öngörüldüğünü vurgulayarak hasta merkezli bileşenlerden örnekler verdi.
Prof. Dr. Yılmaz şunları dile getirdi: “Hastaların değerlerini, tercihlerini ve ihtiyaçlarını bilmek ve bunlara saygı göstermek. Bakım kararlarında hizmet sunucular ve hastalar arasındaki ortaklığı teşvik etmek, hasta katılımını teşvik etmek, hasta konforu sağlamak. Hastaların fiziksel ve duygusal rahatlığını sağlamak ve hastalar için savunuculuk, bakım süreçlerinde, hastaların haklarını savunmak. Hasta merkezlilik, yüksek kaliteli bakım ve hasta güvenliğinin temel bileşenidir. Hasta merkezlilik kendi başına bir kalite alanı olarak kabul edilmektedir. Sağlık hizmeti sunumunda hasta merkezlilik; hasta değerlerinin ve tercihlerinin hem kurumsal hem de profesyonel düzeydeki bakımın sağlanmasında merkezde olması gerekiyor. Hastanın kalite iyileştirme girişimlerine dahil edilmesi, iyileştirilmiş bakım kalitesi, daha iyi hasta sonuçları sağlar. Hasta merkezli bakım sağlayan hastanelerde hasta kalış süresinin azalması, yatan hasta maliyetlerinin azalması, istenmeyen olayların azalması, fazla çalışan oranlarının düşmesi, ameliyat maliyetlerinin düşmesi ve malpraktis davalarının azalması gibi finansal faydaları vardır. Bireyin sağlık durumunun bozulması ya da kötüleşmesi durumunda günümüzde çeşitli tedavi edici-iyileştirici hemşirelik bakım yaklaşımları yöntemleri kullanılır. Bu yöntemlerden bazıları hemşireler tarafından uygulanırken bazıları ise hasta hasta ve ailesinin bakıma aktif katılımını gerektirmektedir.
“Hasta ve Hemşireler İyileşme Sürecinin Ortaklarıdır”
Sözlerinin devamında hastalık ya da sağlık sorunu olan bireylerde iyileştirme yaratabilmenin yolunun güven, umut, inanç, insan onuruna saygı, bakımda adil yaklaşım ve bilimsel birikimle yoğrulmuş profesyonel hemşirelik bakım yaklaşımı olduğuna dikkat çeken Prof. Dr. Yılmaz,“Sağlık bakımı alan bireyi bilme, birlikte olma, onun için eylemde bulunma ve onun yaşamını kolaylaştırma iyileştirme açısından önemlidir. İyileştirici bakım süreci sürekli ilişkiye dayanır, hasta ve hemşireler iyileşme sürecinin ortaklarıdır. Hemşireler, hasta bireylerin iyileşme yolculuklarında onların yanında olarak, çeşitli iyileşme yöntem ve tekniklerini kullanarak ya da hastaların kendi ailelerine öğreterek onların iyileşme süreçlerine aktif katılımını sağlar ve hastaların tedavi-iyileşme süreçlerinde fark yaratabilir” şeklinde konuştu.