Sanatçı ve Yazarlar Birliği 24 yaşında

Tamer Öncül

Sanat ortamımıza 24 yıldır ciddi katkılar sağlayan Sanatçı ve Yazarlar Birliği,  14 Mayıs 2013 Salı akşamı Saat 19.30’da, 1984 Restoran’ta 13. Olağan Genel Kurulunu gerçekleştiriyor…
Kuruluşundan bu yana SİVİL yapısını koruyan; sanat ortamına yaptığı katkıların yanı sıra; toplumsal olaylarda da yerini almaktan geri durmayan bu Birlik hakkında geçmişte yalan yanlış çok şeyler yazıldı; benzer çarpıtmaların hala daha yapıldığını üzülerek görüyorum… Bu yüzden dört yıl önce yazdığım “kısa tarihçe”yi özetleyerek yeniden hatırlatmak istedim…

1989 Ekim sonunda, İstanbul’dan Kıbrıs’a kesin dönüş yaptığımda, askere girene kadarki bir aylık süremi adadaki sanat ortamını tanımaya; anlamaya ayırmıştım…
1984 Eylül’ünden, o tarihe kadar; beş yıl boyunca Kıbrıs’a hiç gelememiştim… Fikret Demirağ’la mektuplaşmamız ve arada geldiği İstanbul’daki görüşmelerimiz dışında ne olup bittiğinden fazla haberdar değildim( o günlerde ne internet vardı; ne de şimdiki gibi yaygın telefon hizmetleri).
Hemen hemen her gecemi bir sanatçı dosta ayırarak uzun sohbetler yapıyor; yıllarca örgütsüz kalan sanatçıları bir araya nasıl getirebileceğimizi konuşuyorduk…
Kıbrıs’ta yaşayan sanatçı arkadaşların çoğu, peş peşe kurulup dağılan sanatçı/yazar örgütlenmesi deneyimlerinden umutsuzluğa düşmüş; benim bu “umutlu/heyecanlı” halime anlam veremeyerek gönüllü olmamışlardı başlangıçta…
Sonunda, Lefkoşa Belediye Tiyatrosu salonunda Nilgün’ün(Güney) yardımıyla bir  “kuruluş toplantısı” düzenledik… O toplantıya katılan otuza yakın sanatçı arkadaşımızdan böyle bir birlik kurulması ve  “Dernek Kurucusu” olmayı kabul edenlerin sayısı 15’i bulmamıştı (yasaya göre, dernek kurmak için  gerekli sayı on beşin üstünde olmalıdır).
İmdadımıza lokallerinde toplandığımız Has Der’liler yetişmiş ve 19 kişilik (sırasıyla, Tamer Öncül, Haşmet Gürkan, Neşe Yaşın, İlkay Adalı, Nilgün Kozal, Ahmet An, Harid Fedai, Zekai Altan, Kutlu Adalı, Neriman Cahit, Mehmetali Serak, Mustafa Gökçeoğlu, Özden Selenge, Kani Kanol, Engin Anıl, Feriha Altıok, Hasan Bulunç, Hizber Hikmetağalar, ve Münevver Özgerek) “Kurucular Listesi ” ile hazırladığımız tüzük Kaymakamlığa sunulmuştu…
Bu gelişmelerin hemen ardından, ancak 15 günde bir hafta sonları dışarı çıkabileceğim Gülseren Kampındaki sürgünlüğüme başladığım için, 17 Mayıs 1990’da gerçekleştirilen ilk genel kurula kadarki çalışmalardan uzak kalmıştım..  İlk başkanımız kuruluş çalışmalarında “toparlayıcı rol üstlenen” Rahmetli Haşmet Gürkan olmuştu…  Yönetim Kurulu ise Ahmet An (yazman), Tamer Öncül (sayman), Nilgün Kozal ve İlkay Adalı üye; Mehmetali Serak ve Neşe Yaşın da yedek üyeliklere seçilmişti. 9 Mayıs 1991’deki II. Olağan Genel Kurul’da ise Yönetim Kurulu şu isimlerden oluşmuştu: Haşmet M.Gürkan, Nilgün Kozal, Feriha Altıok, Neriman Cahit ve Tamer Öncül  (ayrıntılar için. Bknz K.T. Sanatçı Ve Yazarlar Birliği Yıllık Bülteni, Sayı 1, 1992 Mayıs, sayfa 1)…
Rum Yazarlar Birliği ile kalıcı temaslar kurma ve 20 yıldır ortak etkinliklere imza atma; iki toplumlu sanatçı örgütü (ARTİST And ARTİST) KURMA; Tüyap Kitap Fuarlarında “Kıbrıs Türk Kitapları Standı’nın açılması ve sürekli katılımın başlatılması; Kültür Dairesi bünyesinde “Kültür sanat Danışma Kurulu’nun kurulması; 21 Mart Dünya Şiir Günü’nün Uluslar arası etkinliklerle kutlanması; İngilizce, Rumca ve Almanca “Kıbrıs Türk Şiiri Seçkileri”nin yayınlanması; Başkanın her dönem değişmesi ve benzeri pek çok İLK’e imza atan Birlik, 1997’de “Aydın tavrı ve Etik duruş” konusundaki farklılıkların getirdiği kimi ayrılmalar ve ardından Arabahmet’teki lokalin dönemin Lefkoşa Belediye başkanı tarafından “Mahkeme Kararıyla” Birlik’in elinden alınmasıyla kısa bir dönem dağınıklık yaşamış; ama yeniden toparlanıp çalışmalarını sürdürmüştür…
16 yıldır, tüm girişimlerine karşın bir Lokal bulamamış olan Birlik, şimdi yeni bir döneme hazırlanıyor…
Bu süreçte emeği geçen tüm sanatçı dostları kutlar; yitirdiğimiz  (başkanlarımız) Haşmat M. Gürkan ve Fikret Demirağ’ı,(kurucu üyelerimizden) Kutlu Adalı ve Hizber Hikmetağalar’ı, (Almanya temsilcimiz) Nevzat Yalçın’ı bir kez daha saygıyla anarım…