Fehime ALASYA
COVİD- 19 salgınında son günlerde verilere yansıyan vaka artışı, endişeleri de beraberinde getirdi. Sağlıkçılar, bireysel tedbirlerin elden bırakılmaması gerektiğiyle ilgili uyarılarda bulundu, denetimlerin ise ortadan kalkmasını eleştirdi.
Haziranın ilk günlerinde 10’lu rakamlarda olan vaka sayıları birkaç gün içinde 20’ye ulaştı. Son günlerde ise bu yükselişle vaka sayısı 40’lı rakamları aştı.
Vaka artışında özellikle 17-40 yaş aralığı ile çocukların başı çektiğini ifade eden Pandemi Hastanesi Sorumlu Hekimi Erol Uçaner, bireysel tedbirlerin önemine değindi. Vakaların artışına karşın semptomlu vaka ve hastaneye yatışların az olmasını ‘şans’ olarak değerlendirdi.
Vakalar arasında yabancı uyruklu kesiminde artış olduğunu ifade eden bazı Pandemi Hastanesi doktorları, bu konuda ciddi sıkıntılar yaşandığını belirtti. ‘Denetim, duyarlılık ve aşının’ önemine değindi.
Lefke’de 3, yurt dışından gelişlerde görülen vakalarda 2 katı artış
Mayıs ayının ikinci yarısı ve Haziran’ın ilk yarısı arasında yapılan COVID-19 vakalarının karşılaştırmasında özellikle bölgesel bazda bazı noktalarda artış yaşandığını gözler önüne sererken, yurt dışından gelen ve ülkeye girişte tespit edilen vakalarda da ciddi artış yaşandı.
YENİDÜZEN’in Sağlık Bakanlığı verilerinden derlediği geride kalan bir günlük zaman diliminde Lefke’deki Pozitif vakalarda üç katı artış gözlemlendi.
16 Mayıs’tan 16 Haziran’a kadar olan son bir aylık sürede ülke genelinde toplam 802 vaka kayıtlara geçti. Bakanlık tarafından 254 bin 829 test yapıldı. 802 vaka içinde pandemi sürecinin başından beridir vaka sayısında ilk sırada yer alan Lefkoşa yer aldı.
802 vakanın 309’u Lefkoşa’da görüldü. Lefkoşa’yı sırasıyla 209 vaka ile Girne, 76 vaka ile Mağusa, 32 vaka ile Lefke, 12 vaka ile Güzelyurt ve 8 vaka ile İskele takip etti.
Lefkoşa’da bu ayki yoğun vakaların temel nedeni ise özel bir şantiyede çalışan ve bir arada yaşayan 95 işçinin pozitif çıkmasıyla meydana geldi.
Yurt dışından gelen pozitif vakalarda iki katı artış
Söz konusu bir aylık zaman diliminde karantinada pozitifleşen toplam 125 vaka kayıtlara geçerken, 30 da yurt dışından gelen vaka verilere yansıdı.
Bir aylık zaman diliminde özellikle yurt dışından gelen pozitif vakalarda iki katı artış görüldü.
Karantinada pozitife dönen 125 vakanın 61’i 16 Mayıs’tan 31 Mayıs’a kadar geçen zamanda ortaya çıkarken, 64’ü ise 1 Haziran’dan 16 Haziran’a kadar olan sürede görüldü.
Yurt dışından gelen ve ülkeye girişte tespit edilen 30 vakanın ise 10’u Mayıs ayının son 15 gününde görüldü. 20’si ise Haziran ayının geride bıraktığımız 15 gününde.
Bir aylık zaman diliminde bu vakalarda iki katı artış yaşandı.
Lefke’deki vakalarda 3 katı artış
Bölgesel bazda bir aylık süre incelendiği zaman özellikle Lefke bölgesindeki vakalarda üç katı artış görüldü.
Lefke’de 31 Mayıs tarihine kadar olan sürede 8 vaka görülürken, Haziran ayının başından bu yana toplam 24 vaka ortaya çıktı. Bir aylık sürede vaka sayısı 32 olarak kayıtlara geçti.
Haziran ayının ilk günlerinde test sayısı arttı
Mayıs ayının son 15 gününde toplam 123 bin 306 test yapılırken, tespit edilen pozitif vaka sayısı 456 oldu. Bu sayı Haziran ayının ilk 15 gününde ise 131 bin 523 test olarak kayıtlara geçti. Bu testler sonucunda 346 yeni pozitif vakaya rastlandı.
Pandemi Hastanesi Sorumlu Hekimi Erol Uçaner:
“17-40 yaş aralığı ile çocuklar başı çekti, bireysel tedbir şart”
Yüksek sayıdaki vakaların görünmesine karşın semptomlu vaka ve hastaneye yatışların çok az olduğuna değinen Uçaner, bunu bir şans olarak değerlendirdi ve “şansımızı daha fazla zorlamayalım.” yorumunu yaptı.
Yerel vakalarda 17-40 yaş aralığı ile çocukların başı çektiğini anlatan Uçaner, sosyal alanlarda bireysel tedbirlerin önemine bir kez daha değindi.
Hastaneye yatışların düşük olduğu konusunda bilgi paylaşan Uçaner, “Bu dönemden zararsız şekilde geçiyoruz, buna katkı koymalıyız. Bu yılın sonuna dek, kış bitimine kadar bireysel tedbirlere uymalıyız.” şeklinde konuştu.
Vakalardaki düşüşe dayanarak boş vermişliğe girilmemesi gerektiğine değinen Uçaner, “Yerel vakalarda tekli vakalara bile düşmüştük, günde 7 vaka bile gördüğümüz oldu ama yeniden yükseldik.” dedi. Uçaner, bir vaka bile olmasının ülkedeki pandeminin hala sürdüğünü anlamına geldiğine vurgu yaptı.
Maske, mesafe ve hijyen kurallarını anımsatan Uçaner, “Önemli olan her zaman sürecek pandemiyi ekonomi, eğitim ve sağlık alanlarına zarar vermemesini sağlayarak ilerleyebilmektir. Her zaman maske-mesafe ve hijyen kuralına uyalım. Vakaların düşüşü bizi etkilemesin, umursamaz tavır takınmayalım.” dedi.
“Aşılama ve mevsimin avantalarını iyi değerlendirmeliyiz”
Aşılanmanın da önemine değinen Uçaner, iyi bir şekilde yapılacak organize ile nüfusun %70’inin kısa sürede aşılanabileceğine vurgu yaptı. Aşılama ve mevsimin avantalarının iyi değerlendirilmesi gerektiğine değindi. “Bu süreçten göğsümüzü gererek çıkabiliriz ama herkes buna katkı koymalı.” şeklinde konuştu.
SAĞLIKÇILAR UYARDI:
Tabipler Birliği Yönetim Kurulu Üyesi- Göğüs Hastalıkları Uzmanı Dr. Derlen Özgeç:
“Bireysel tedbirleri elden bırakmayalım”
Vakalardaki artışın nedenini tedbiri elden bırakarak sosyalleşmeye bağlayan Tabipler Birliği Yönetim Kurulu Üyesi- Göğüs Hastalıkları Uzmanı Dr. Derlen Özgeç, “Bu hep kapalı kalacağız anlamına gelmiyor ama bireysel tedbirleri de asla elden bırakmamalıyız” dedi.
Son bir ayda öğrenciler arasında ciddi bir bulaş saptandığını da ifade eden Özgeç, toplu yaşam alanları veya toplu etkinliklerin bunu tetiklediğini ifade etti. Yurtlar, inşaat şirketleri gibi yerlerde çok daha fazla denetim yapılması gerektiğine vurgu yaptı.
Ülkedeki aşılanma oranının da hala düşük olduğuna değinen Özgeç, kış aylarına girmeden önce zamanın iyi değerlendirilmesi gerektiğine değindi.
“Hem aşı çeşitliliği arttı hem de süreç hızlandı. Çok hızlı hareket edilmeli. İleri vadeli aşılama planı oluşturulmalı. En azından önümüzdeki kışı daha rahat atlatabilmemiz için bu şart” yorumunu yaptı.
Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Dr. Nesil Bayraktar:
“Denetim şart, duyarlılık yeniden artmalı”
Denetimlerin tamamen ortadan kalktığına değinen Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Dr. Nesil Bayraktar, ortaya çıkan vakaların ciddi sıkıntı yarattığını dile getirdi. Bulaşın önüne geçmek için yeniden duyarlılığın artması gerektiğine vurgu yaptı.
Yabancı uyruklu vakların ve öğrencilerin çoğunlukta olduğuna değinen Bayraktar, temaslı tarama konusunda, kaynak bulmak ve bulaş hızını takip etmekte güçlük yaşandığını anlattı.
Söz konusu vaka artışıyla ilgili, “Ağırlıklı olarak yabancı kesimle baş başayız. Takip yapmak çok zor. Toplu yaşamları ve dini ibadetleri var ve tümü kalabalık” dedi.
Yerel vakalarla ilgili ise artışın ‘korunma ve maske kullanımının neredeyse tamamen bırakılmasıyla ilişkili olduğunu belirtti.
“Şu an mevsim dışında bizi koruyan hiçbir şey yok, bunun avantajı kullanıyoruz. Bu performanssı kış aylarında göstersek çok daha kötü sonuçlar elde ederdik.”diyen Bayraktar, toplumsal ve bireysel duyarlılığın bir an önce yeniden arttırılması gerektiğine değindi. “Denetim mekanizması zaten süreçte sürekli zorunluydu. Şimdi neredeyse hiç yok. Artık inanlar da sıkıldı. Dilerim bir an önce duyarlılığımız yeniden arttırırız.” şeklinde konuştu.