Sekiz küçük tabut yan yana…

Sevgül Uludağ

Ayvasıl’da öldürülüp bir toplu mezara gömülen ve daha sonra Tekke Bahçesi’ne defnedilen Ayvasıllı sekiz Kıbrıslıtürk’ün cenaze töreninden notlar…

 

22 Ocak 2018 Pazartesi günü 8 Ayvasıllı Kıbrıslıtürk'ü, Tekke Bahçesi Şehitliği'nde toprağa verdik... 9 Ayvasıllı Kıbrıslıtürk, 24 Aralık 1963'te bazı Kıbrıslırumlar tarafından öldürülerek Ayvasıl Kıbrıslıtürk mezarlığı dışında bir toplu mezara gömülmüştü... 13 Ocak 1964'te bu toplu mezarlar açılarak 21 Kıbrıslıtürk'ün naaşı Kıbrıslıtürk yetkililer tarafından buradan çıkarılarak Tekke Bahçesi'ne defnedilmişlerdi - bunlar Ayvasıl'da öldürülen Kıbrıslıtürkler ile Lefkoşa'nın çeşitli yerlerinde öldürülerek Lefkoşa Genel Hastanesi morguna konan, bir liste yapılarak Kıbrıslıtürk makamlara bildirilen ancak naaşlar aranmayınca Ayvasıl'daki toplu mezarlara gömülen "kayıp" Kıbrıslıtürkler'di... 11 yıl önce Tekke Bahçesi'nde bazı "kayıp" Kıbrıslıtürkler'in gömülü olduğunu ortaya çıkarmış ve yayınlarımızla Tekke Bahçesi'ndeki Ayvasıl'dan getirilmiş ve gömü yapılmış mezarların açılmasını ısrarla talep etmiştik... Epeyi bir mücadele ardından 2016'da bu mezarlar Kayıplar Komitesi tarafından kazıldı ve Ayvasıllı Kıbrıslıtürkler'in yanısıra, bazı "kayıp" Kıbrıslıtürkler'in de buraya gömülmüş olduğu ortaya çıktı... Mezar taşlarının çoğunun yanlış olduğu, bazılarının bir değil iki mezara sahip olduğu da ortaya çıktı...

Cenaze töreninde hüzün vardı - ailelerin acısını paylaşıyoruz... Ayvasıl'da öldürülmüş olan 10 yaşlarındaki Ayşeciğin DNA testleri henüz sonuçlanmadığı için onu defnedemedik...

Önce Küçük Kaymaklı camisindeki cenaze namazına katıldık, ardından Tekke Bahçesi’ne, bulundukları mezarlara onları defnetmek üzere Kaymaklı’dan ayrılıp surlariçine gittik…

Sekiz Ayvasıllı Kıbrıslıtürk'ün cenaze törenine hiçbir devlet yetkilisi katılmadı, ya da katılan olduysa biz göremedik... Ailesinden beş kişi öldürülmüş olduğu halde "şehit ailesi" sayılmayan Mehmet Alganer de oradaydı... Başka "şehit ailelerine" tanınmış hakların hiçbiri onlara tanınmamıştı... Sevgili eşi Cemaliye Alganer rahatsız olduğu için cenaze törenine katılamamıştı... Mehmet Alganer’in sevgili evlatlarıyla da tanıştık, ayaküstü sohbet ettik…  

Ayşe Hasan Buba'nın kızı Hatice Margili Hanım'la da tanıştık - annesini ve iki kardeşini defnetmeye gelmişti... Kızkardeşi Faika rahatsız olduğu için cenaze törenine gelememişti… Bana o günü anlattı, Ayvasıl’dan kaçışlarını, Ayşe Hasan Buba’nın köyde kalmakta ısrar edişini, Ayşeciği de yanına aldığını ve oğlularını beklemek için köyde kalmakta ısrar edişini… Soluk soluğa anlattı bunları, başka bir gün oturup konuşmak üzere onu ziyarete gitmek istiyorum… Sevgili anneciğini anlatsın bana, Ayşeciği, köylerini, ondan sonra neler yaşadıklarını…

Bayram Hasan'ın evlatlarıyla ve torunlarıyla da tanıştık... İbrahim Kahya’yla ayaküstü sohbet ettik… O, Bayram Hasan’ın en küçük oğluydu… Bayram Hasan, oğlunu aramak üzere Denya’dan Ayvasıl’a gittiğinde, bazı Kıbrıslırumlar tarafından yakalanıp öldürülmüştü… Ayvasıl’da öldürülen dokuz Kıbrıslıtürk, bir toplu mezara gömülmüştü… Küçük Ayşe İbrahim, Hüseyin Cemal, Mustafa İsmail, İsmail Mustafa, Mehmet Ali Ömer, Mehmet Hasan, Ömer Hasan, Bayram Hasan ve Ayşe Hasan Buba…

Nurten Güneşel'le de tanıştık - babası Aretyulu “kayıp” Kemal Hüseyin'in gömü yerini, bir Kıbrıslırum okurumuzla birlikte Tseri'de, Kayıplar Komitesi'ne yıllar önce biz göstermiştik ve bu kuyuda yapılan kazılarda Nurten hanımın babasından ve Naim Hüseyin ile Salih Mehmet'ten geride kalanlar bulunmuştu. Cenaze törenlerine de katılmıştık… Nurten hanım babasını kaybettiğinde henüz ikibuçuk yaşındaydı, bugün de kaynını defnetmek için cenaze törenindeydi... Elinde nergisler vardı, demet demet nergisler… Bunları defnettiğimiz Ayvasıllı Kıbrıslıtürkler’in mezarlarına koydu… Ölümün kol gezdiği mezarlığa bir nergis kokusu yayıldı: Bu Nurten hanımın içinin güzelliğiydi… Nergis mevsiminde koparılıp alınmıştı Ayvasıllı Kıbrıslıtürkler hayattan -

1963'te Ayvasıl'da öğretmenlik yapmakta olan Emirali Özkılıç da törene katılarak Ayvasıllı Ayşe Hasan Buba'nın defnedilmesine yardım etti...

Tümünün acısını paylaşıyoruz... Ayvasıllı Kıbrıslıtürkler nurlar içinde yatsın... Bir daha böyle korkunç katliamlar olmasın diye uğraşmaya devam edeceğiz...