Slovakya Büyükelçisiyle birlikte Kıbrıslıtürk ve Kıbrıslırum siyasi parti temsilcileri, Oroklini ve Galatya’da toplu mezarları ziyaret etti…
Slovakya Büyükelçisi’yle birlikte bazı Kıbrıslıtürk ve Kıbrıslırum siyasi parti temsilcilerinden oluşan heyet ilk kez Kıbrıs’ın güneyinde ve kuzeyinde “kayıplar”ın bulunduğu toplu mezarları birlikte ziyaret etti.
Heyet önce 11 Kıbrıslıtürk “kayıp” şahsın kalıntılarının bulunduğu Pile yakınlarındaki Oroklini köyündeki kuyunun olduğu yeri, ardından ise Mehmetçik(Galatya) gölünde 17 Kıbrıslırum “kayıp” şahsın kalıntılarının bulunduğu toplu mezarları ziyaret etti.
İki gömü yerine ziyaretler, İki Toplumlu Kayıp Yakınları ve Savaş Kurbanları “Birlikte Başarabiliriz” isimli sivil toplum örgütü ile Güney Kıbrıs ile Kuzey Kıbrıs’tan siyasi partiler için ara bölgede toplantılar düzenleyen Slovakya Büyükelçiliği işbirliğinde düzenlendi.
SKODA
Slovak Büyükelçi Jan Skoda, toplantılara katılan Kıbrıslıtürk ve Kıbrıslırum siyasi partilerin mutabık kaldığı ortak açıklamayı her iki ziyarette de okudu.
Açıklamada, iki toplumlu Kayıp Şahıslar Komitesi’nin 1963, 1964 ve 1974 olaylarında, sivil veya askeri kayıp olarak listelenenlerin bulunması ve kimliklerinin tespit edilmesi çalışmalarını; kayıp yakınlarının acılarına merhem olmak adına destekledikleri kaydedildi.
Açıklamada, kayıp arama çalışmalarına yardımcı olabilmek adına, gömü yerleriyle ilgili bilgisi olanlara bu bilgileri Komite ile paylaşma çağrısında bulunuldu.
Açıklamada, Kıbrıslıtürk ve Kıbrıslırum siyasi partilerin, kayıplarla ilgili her iki tarafta, kayıpların anısına resmi bir adım atılması gerektiği zamanının geldiği kanaatinde olduğu belirtildi ve bu çerçevede, Kıbrıs olaylarında hayatını kaybeden Kıbrıslıtürkler ve Kıbrıslırumlar için ortak bir anıt ve kayıpların anılması için bir gün belirlenmesi çağrısında bulunduğu kaydedildi.
ULUDAĞ
Sivil toplum örgütü adına Oroklini’de konuşma yapan araştırmacı gazeteci Sevgül Uludağ, Oroklini’de kuyuya öldürülerek gömülen 11 Kıbrıslı Türk’ün 14 Mayıs 1964 tarihinde Larnaka’dan çalıştıkları Dikelya üssüne otobüsle giderken kaçırılarak öldürüldüğünü, bu olaydan 2 gün önce de Mağusa’da iki Yunanlı ile dönemin Lefkoşa Kıbrıslırum polis müdürünün oğlunun öldürülmesi olayının gerçekleştiğini anlattı.
Uludağ, Mağusa’daki hadise üzerine Oroklini’de kuyuya atılanlar da dahil toplamda 30-40 Kıbrıslı Türk’ün “intikam” gerekçesiyle bu dönemde “kayıp” edilmiş olduğunu hatırlattı…
Oroklini’deki kuyunun bulunmasının o dönem Kayıplar Komitesi’nde Kıbrıslırum Üye Yardımcısı olarak görev yapan Ksenofon Kallis’in önemli rol oynadığını hatırlatan Uludağ, “kayıplar”dan geride kalanların Kayıplar Komitesi tarafından 2006’da kuyuda yapılan kazılarda çıkarıldığını ve 2009’da defnedildiğini belirtti. Uludağ, bazı Kıbrıslıtürk ve Kıbrıslırum kadınların Sınırı Aşan Eller Hareketi altında kuyunun olduğu yere 2009 yılında ilk zeytin ağacı diktiğini, 2010, 2011, 2012 yıllarında da “kayıp” yakınlarının bölgeye zeytin ağacı dikmesi için yardımcı olduklarını kaydetti.
Uludağ, Oroklini köyünden Yeni Kuşak isimli sivil toplum hareketinden Eleni Michael’in süreç içerisinde bu zeytin ağaççıklarının yaşatılıp kök salmaları için yardımcı olduğunu ve “kayıp” yakınlarının köyü ziyaretlerinde ağırlanması ve çok iyi karşılanmasında insani bir rol oynadığını belirtti.
Eleni Mihail’e, kuyuda kalıntıları bulunan “kayıplar”dan Kamil Dimililer’in oğlu Celal Dimililer tarafından insani yardımları için plaket verildi.
Heyet çiçeklerini “kayıp” yakınlarının kuyu üzerine dikmiş olduğu zeytin ağaçları çevresine bırakarak buraya gömülmüş olan Kıbrıslıtürk “kayıplar”ı saygıyla andı.
GALATYA GÖLÜ
Oroklini’den sonra Galatya gölüne giden siyasi parti temsilcileri, “kayıp” yakınları ve Slovakya Büyükelçiliği yetkililerine burada bilgi veren YENİDÜZEN gazetesinden araştırmacı gazeteci Sevgül Uludağ, göldeki iki toplu mezarın kazılabilmesi için yaklaşık 12 yıl boyunca yoğun çaba harcamış olduklarını hatırlattı.
Sevgül Uludağ, Galatya gölünde birinde 11, birinde de 6 Kıbrıslırum’a ait kalıntıların olduğu iki toplu mezar bulunduğunu, bunların Mehmetçik’te (Galatya) savaş esiri olarak tutulan Kıbrıslırumlara ait olduğunu, Kayıplar Komitesi’nin kazılarında bu “kayıplar”dan geride kalanların bulunduğunu ve defnedilmek üzere ailelerine teslim edildiklerini anlattı. Uludağ, gölde başka “kayıplar”ın bulunup bulunmadığını bilmediklerini anlattı.
Göldeki toplu mezarlarda kazılar sırasında kalıntıları bulunan “kayıplar” arasında kardeşi ve babası da bulunan Komikebirli Christina Pavlu Solomi Patça, Galatya’daki kayıpların bulunması için Selda Şafak ve ailesinin çok katkısı olduğunu belirterek kendisine insani yardımları nedeniyle teşekkür plaketi takdim etti. Heyet çiçeklerini göl kenarına bırakarak buraya gömülmüş olan Kıbrıslırum “kayıplar”ı saygıyla andı.
SARIÇİZMELİ
Galatya gölünde heyete hitap eden Mehmetçik Belediye Başkanı Cemil Sarıçizmeli, toplumlar arası çatışmalarda “kayıp” olarak listelenen Kıbrıslıtürk ve Kıbrıslırumlar’ın bulunup kimliklerinin tespit edilmesi çalışmalarının çok anlamlı olduğunu, bu çalışmalarının “kayıp” yakınlarına kısmen bir rahatlama getirdiğine inandığını söyledi.
Benzer çatışmaların bir daha ne adada ne de başka bir yerde yaşandığını görmek istemediğini kaydeden Sarıçizmeli, Kıbrıs sorununa da bir çözüm bulunması temennisinde bulundu.
Ziyarete, Slovak Büyükelçisi Jan Skoda, Kuzey Kıbrıs’tan Cumhuriyetçi Türk Partisi, Toplumcu Demokrasi Partisi, Birleşik Kıbrıs Partisi, Yeni Kıbrıs Partisi; Güney Kıbrıs’tan Emekçi Halkın İlerici Partisi(AKEL), DİSİ, Sosyal Demokratlar Hareketi (EDEK) katıldı. Ziyarete İki Toplumlu Kayıp Yakınları ve Savaş Kurbanları örgütü Birlikte Başarabiliriz’den Kıbrıslıtürk ve Kıbrıslırum “kayıp” yakınları da katıldı.
(Haber: İbrahim Diran-TAK/YENİDÜZEN - Fotoğraf: Erol Uysal)