Beste Çağla Özata
Uzm. Psikolojik Danışman
bestecaglaozata@gmail.com
Günümüzde sosyal medya hayatımızın parçası değil, ta kendisi olmuştur. Farkında olmadan modern köleler haline gelmekteyiz. Neden mi? Sosyal medyayı (Facebook, İnstagram, Twitter, Youtube vb.) uzun süre kullanmadığımızda rahatsızlık ve eksiklik hissetmeye başlamışsak tehlike altındayız demektir.
BUNLARI YAPIYORSAK BAĞIMLIYIZ
Tehlikelerin en başında gerçek hayattan uzaklaşma ve sanal platformda devleşmeye başlamaktır. Gerçek hayatta söyleyemediğimiz şeyleri sanal ortamda rahatlıkla dile getirebilir hatta klavye kahramanı bile olabiliyorsak… Sosyal ortamda paylaşımlarımıza aldığımız beğenilerle rahatlıyor, onaylanmak ve beğenilmek kendimize olan güvenimizi artırıyorsa... Arkadaşlarınızla gerçek iletişime geçeceğimiz zamanlarda bile elimizden telefonlar düşmüyorsa, yaptığımız ve yaşadığımız her şeyi saati saatine internette paylaşmadığımız durumlarda, kendimizi eksik hissediyorsak, kısa bir süre bile girmemiş ve “aman ne kaçırdık” diye girip bakmaya başlamışsak... Kendimizi sosyal medyadaki arkadaşlarımızla kıyaslayarak mutsuz olmaya başlamışsak… Tuvalette bile sosyal medyaya bakıyorsak… Evet artık çoğumuz bağımlıyız demektir!!!
İsterseniz sosyal medya bağımlılığımızın belirtilerini maddeler altında toplayalım...
• Sabah kalktığımızda ilk aklımıza gelen şey sosyal medya bakmak ise,
• Sosyal medya sayfasını sürekli yeniliyor ve güncelliyorsak,
• Giysilerinizden, makyajınıza, günlük rutininize kadar her şeyi paylaşmadan duramıyorsak,
• Canınız sıkkın olduğunda ilk aklınıza gelen seçenek sosyal medya ise,
• Kişisel sorunları sosyal medya aracılığı ile halletmeye çalışıyorsak,
• Bilgiye ulaşmak ve bağlantılar için ana noktanız haline gelmiş ise,
• İnternetiniz olmadığında endişeleniyorsak…
BAĞIMLILIĞIN BEDELLERİ
Bu maddelerin çoğu sizde var ise sosyal medya bağımlısısınız diyebiliriz. Bu bağımlılığın bedelleri çok ağır olabilmektedir. Kişiler arası iletişimde sorunlar, aile sorunları (boşanma, aldatma, iletişimsizlik), kişilerin sorumluluklarını yerine getirememesi, iş yeri ve okulda beklenen performansı sergileyememe, dikkat bozukluğu, uyku sorunları, kişilik sorunları, depresyon, sağlık sorunları gibi birçok sorunu da beraberinde getirmektedir.
Tabii aklımızda hemen “sosyal medyayı hiç kullanmayalım mı?”, “Hep kötülüğü mü var?” gibi sorular gelebilir... Hayır! Sosyal medyayı bağımlı hale gelmeden kullanmamızın faydaları da vardır. İsterseniz biraz da bunlara değinelim... Sosyal medya uzun süre görmediğimiz ya da yüz yüze iletişime geçemediğiniz kişilerle kolaylıkla iletişim sağlayabilmemizde önemli bir araçtır. Öte yandan, amacına uygun kullanıldığında sosyal medya bireylerin sosyalleşmesinde olumlu etki sağlamaktadır. Bilinçli kullanım, bireyin kendisini ifade edebilme yeteneğini geliştirebilmektedir. Kişiler, arkadaşlarıyla ve yakınlarıyla sürekli iletişim halinde oldukları ve bilgi paylaştıkları, bundan dolayı da yalnızlık duygusundan uzaklaştıkları görülmektedir. Kurum tanıtımı ve reklamlar için iyi bir platform olduğu bilinmektedir.
‘AMAÇ’ DEĞİL ‘ARAÇ’ OLMAK
Ancak, sosyal medyayı, ‘araç’ değil de ‘amaç’ olarak kullandığımız zaman bizleri modern köleler haline getirebileceğini unutmamamız gerekmektedir. Peki, sosyal medya bağımlılığımız gerçekleşmiş ve onu kullanımımız gerçek amacının dışına çıkmış ise, kendimize yardımcı olma hususunda neler yapabiliriz? Genelde internet bağımlılığının tedavisi gibi bir süreç izlenmektedir. Günlük internet kullanım saatlerini değiştirilebilir (genelde önerilen iki saat kullanımdır), sosyal medya hesaplarımıza her gün girmemeye çalışılabilir, sürekli yorum yapmak, resim paylaşmak gibi alışkanlıklarımızdan vazgeçilmeye çalışabilir, telefonda hatırlatmalarla internetin kapatılması sağlanabilir, haftalık sosyal medya kullanımı çizelgeleri yapılabilir ve belirlenen kotaları aşmamaya çalışabiliriz. Aynı zamanda sosyal medyanın bizlere sağlayabilecekleri zararları ve faydaları değerlendirerek de kendimize yardımcı olmaya çalışabiliriz. Fakat bu girişimler denenmiş ve herhangi bir başarı sağlanamamış ise, uzman bir kişiden yardım almamız yararlı olacaktır.
Bir sonraki yazıda görüşmek dileğiyle…