‘Su parası’nda standart yok

Belediyelerde su ücretleri, belediyenin suyu temin ettiği fiyata, kent nüfusuna ve maliyete göre değişiyor.

Su ücretlerine ilişkin yasal bir düzenleme olmadığı için belediyeler tüketiciye sundukları hizmetin bedelini “diledikleri” gibi belirleyebiliyor.

Başkanlar ne dedi?

Dila ŞİMŞEK

Belediyelerde su ücretlerine yönelik bir standart yok. Yurttaşların su faturalarına yansıyan rakamlar belediyenin suyu temin ettiği fiyata, nüfusuna ve maliyetlerine göre değişiyor. Su ücretlerine ilişkin yasal bir düzenleme olmadığı için belediyeler tüketiciye sundukları hizmetin bedelini de istedikleri gibi belirleyebiliyor.

YENİDÜZEN’e konuşan Belediyeler Birliği Başkanı ve Güzelyurt Belediyesi Başkanı Mahmut Özçınar, “Belediyelerin en az ve en fazla hangi ücrete suyu ücretlendirebileceği gibi bir çalışma yapılmalı, belediyenin maliyetleri de göze alınarak fiyatlar belirlenmeli” diyor.

Mağusa Belediyesi’nin, su ücretlerine 2 TL’lik zam yapması üzerine fikrini belirten Belediyeler Birliği Başkanı Özçınar, artışın maliyetlere göre yapıldığı, beldeden beldeye maliyetlerin, nüfusun değişiklik göstermesi sebebiyle su ücretinin de değişebileceğini kaydetti.

Belediye Başkanları, su hatlarının çok eski olmasının da masraf oluşturduğunu söyleyerek, “Boru patlayabiliyor, kaçak su alımı da mali kayıp yaşatıyor. Çoğu belediyenin şebekeleri 20-30 senelik…” dedi.

Suyu 2,30 TL’ye aldıklarını kaydeden Belediye Başkanları, çeşitli maliyet sebepleri ile suyu halka 4 ile 6,5 TL arasında veriyor…

Yer altı su dağıtım borularının eski olmasının ‘kaçak su kullanımına’ önayak olduğunu vurgulayan başkanlar, çok az sayıda belediyenin yeni sisteme sahip olduğunu söyledi.

Belediyeler Birliği - Güzelyurt Belediyesi Başkanı Özçınar:

 “Fiyat belirlenmeli ve o fiyattan düşük veya yüksek bir ücrete su satılmamalı”

Güzelyurt Belediye Başkanı ve Belediyeler Birliği Başkanı Mahmut Özçınar, “Mağusa’da yapılan zam normaldir çünkü denizden arıtılarak alınan suyu maliyetinin altında satamaz. Aslında her belediyenin masrafları, suyu nasıl temin ettiği ve yaptığı harcamalar göze alınarak bir ortalama fiyat belirlenmeli ve o fiyattan düşük veya yüksek bir ücrete su satılmamalı” şeklinde konuştu.

Kanalizasyon giderlerinin de maliyet yarattığını hatırlatan Özçınar, belediyelerin çoğunun mali sıkıntılar yaşadığını ve suyu temin ettiği fiyattan düşüğe halka veremeyeceğini vurguladı.

“Durum belediyenin kaldıramayacağı bir hal aldı”

Mağusa Belediyesi, su ücretlerine 2 TL’lik zam yapmış, önceden 4,50 TL olan su ücreti, gelen zamla 6,50 TL’ye yükselmişti. Belediyede mali işlerden sorumlu müdür muavini Eral Ersuner, YENİDÜZEN’e konuşarak, “Belediyenin mali sıkıntıya düşmesi sebeplerinden biri de su ücretleriydi. 6 TL’ye aldığımız suyu, 4,50 TL’ye veriyorduk” iddiasında bulunmuştu.
Gazimağusa Belediye Meclis Üyesi Hüseyin Manik ise “Belediyenin şu anki gerçek su maliyeti 3.85 TL’dir” diyerek, farklı bir maliyet açıklamıştı.
 

Dipkarpaz Belediyesi Başkanı Çoşkun:

“Suyu iki ay önce 4 TL’ye veriyorduk, şimdi ise 5 TL oldu”

Dipkarpaz Belediye Başkanı Suphi Coşkun, bölge halkının büyük ilçeler kadar kalabalık olmadığına, ancak beldenin alanının oldukça geniş olduğunu belirtti. Bu sebeple, su hatlarının planlanmasında, yani dağıtımda mali sıkıntıların çıktığını kaydetti. Coşkun sözlerine şöyle devam etti: “Biz suyu 2 ay önce 4 TL’ye veriyorduk, şimdi ise 5 TL oldu. Nüfusumuz az olabilir ancak dağıtım alanımız 173 Bin metrekaredir. Belediye olarak, turizmden, trafikten veya vergiden kazanamıyoruz. Su ve çöp ücretleriyle geçiniyoruz. Eğer elimizde daha fazla gelir olsaydı çok daha uygun fiyata halka hizmet verebilirdik. Biz suyu 2,30 TL’ye alıyoruz. Kıbrıslı Rumlardan kalan bir eski depo var ve orada bir sorun yaşandığında suyun %65-70’ini kaybediyoruz, bu da büyük bir kayba neden oluyor. Yönetime geldiğimde, belediyede toplu iş sözleşmesi bile yoktu…”

Akıncılar Belediyesi Başkanı Barbaros:

 “Türkiye’den gelen suyu kullanmaya başladık, fiyat 75 kuruştan 4,5 TL’ye arttı”

Akıncılar Belediye Başkanı Hasan Barbaros, suyu önceden güneyden temin ettiklerini ve bu yüzden sadece 75 kuruşluk bir dağıtım ücreti aldıklarını kaydetti. Ancak sonradan suyun az gelmeye başlaması sebebiyle, bölge bölge verdiklerini aktardı. Bu nedenle Ağustos ayı itibariyle Türkiye’den gelen suyu kullanmaya başladıklarını dile getiren Barbaros, ilanlarla bunun halka duyurulduğunu ifade etti. Barbaros, “Suyu halka 4,5 TL’ye, hayvancılara ise 4 TL’ye vermeye başladık. Bu ay sonu ilk faturalar gelecek” dedi.

Tatlısu Belediyesi Başkanı Orçan:

“Suda kademeli sistemi kullanıyoruz”

Tatlısu Belediye Başkanı Hayri Orçan, bölgedeki suyun ‘kademeli’ sistemle dağıtıldığını belirtti. “On tona kadar olan suyu 3,20 TL’ye, on ton ile yirmi ton arasını 4 TL’ye, yirmi ile otuz arasını ise 5 TL’ye halka veriyoruz. Biz suyu 3,20 TL’ye alıyoruz” şeklinde konuştu. Tatlısu’nun boru hatlarının değiştirildiğini ve yeni olduğunu kaydeden Orçan, diğer belediyelerdeki şebekelerin de bir an önce yenilenmesi gerektiğini, eski hatların maliyeti arttırdığını vurguladı.

İnönü Belediyesi Başkanı Öncü:

“Birçok şey maliyetimizin artmasına neden oluyor”

İnönü Belediye Başkanı Ali Öncü, belediye olarak su zammını yılbaşında yaptıklarını, 4 TL olan su ücretinin 5 TL’ye yükseltildiğini açıkladı.
Öncü şunları söyledi:
“Suyu 2,30 liraya alıyoruz. Üreticilere ise 3,5 TL’ye veriyoruz. Yer altı hatlarımız 30 senelik, bu sebeple de kaçak su kullanımı, boruların patlaması gibi birçok şey maliyetimizin artmasına neden oluyor. Belediyelerin idari ve fiziki giderleri gerçekten çok yüksek…”

Alsancak Belediyesi Başkanı Ataser:

“Fiyatlandırmalarda kısıtlama olması gerekir”

Alsancak Belediye Başkanı Fırat Ataser, 2,30 TL’ye aldıkları suyu 5 TL’ye halka dağıttıklarını söyledi. “Önceden 4,5 TL’ydi, uzun süredir personel almadık ve hayat pahalılığı artışından dolayı su ücretini arttırmak zorunda kaldık. Alınan boru, vana gibi malzemeler de maliyet yaratarak genel bütçeyi etkiliyor. Belediyelerin suda yaşadığı en büyük sorun, yer altı hatlarının eski olmasından kaynaklanan sıkıntılardır. Hatlarımız 20 yıllık, TC’den gelen su ile birlikte fiyatta da yükseliş oldu. Kaynaklarımızdan aktararak bütçemizi dengelemeye çalışıyoruz ve belediyenin sürdürülebilir olması için iyi bir muhasebe yapması gerekiyor. Belediye olarak, çöpten sağlığa hiçbir alanda fiyat artışı yapmadık. Aslında borulardaki patlamalar ve malzeme giderleri de hesaplanarak maliyet belirlenmelidir. Önceden belediyeler bir katkı alırdı ancak bunu da alamadığımız için yatırımlardan kısmak zorunda kaldık. Bir belediye, yol, okul, park, halkın tüm hizmetini karşılayıp, bunun yanında da gelir yaratabilmeli, ancak maalesef böyle bir durum söz konusu değil. Belediyeler bir memleketi zenginleştiren en önemli unsurlardır. Ancak, fiyatlandırmalarda kısıtlama olması gerekir. Tüm belediyeleri denetleyen, kârını ve zararını gözetleyen denetimciler olmalı.”