“‘Suçluların iadesi’ iki ülke arasında yasal temelli işbirliğini içerir, örneğin iki AB üyesi arasında. Bu tarz bir konsept Kıbrıs’ın durumunda geçerli değildir ve geçerli olamaz”
“Bu prosedür (suçluların iadesi) ancak Kıbrıs sorununa çözüm bulununca mümkün olur, daha önce değil. Çözüm olana kadar, Suç ve Suçlara İlişkin Konular Teknik Komitesi’nin işlevi düşük seviyede bilgi alışverişi yapmaktır”
“Komitenin çalışmaları gösteriyor ki istek olduğunda, bir yol vardır. Birlikte çalışıp çocuklarımıza ve torunlarımıza daha iyi bir gelecek, barışçı ve müreffeh bir gelecek kurmak biz Kıbrıslılara bağlıdır”
Ödül AŞIK ÜLKER
Suç ve Suçlara İlişkin Konular Teknik Komitesi Kıbrıslı Rum Ekip Başkanı Prof. Andreas Kapardis, suçluların iadesinin ancak çözümden sonra mümkün olabileceğini söyledi.
Prof. Kapardis: “‘Suçluların iadesi’ iki ülke arasında yasal temelli işbirliğini içerir, örneğin iki AB üyesi arasında. Bu tarz bir konsept Kıbrıs’ın durumunda geçerli değildir ve geçerli olamaz” dedi.
Yenidüzen’in sorularını yazılı olarak cevaplayan Prof. Kapardis, “Bu prosedür (suçluların iadesi) ancak Kıbrıs sorununa çözüm bulununca mümkün olur, daha önce değil. Çözüm olana kadar, Suç ve Suçlara İlişkin Konular Teknik Komitesi’nin işlevi düşük seviyede bilgi alışverişi yapmaktır” diye konuştu.
Soru: Suç ve Suça İlişkin Konular Teknik Komitesi’nin ne amaçla kurulduğu ve nasıl çalıştığına dair bilgi verir misiniz?
Prof. Kapardis: Suç ve Suça İlişkin Konular Teknik Komitesi Nisan 2008’de iki toplum lideri tarafından kuruldu. O zamandan beri düzenli olarak toplantılar yapmaktadır. İki toplumun günlük yaşamına yardımcı olacak ve birbirine yakınlaştıracak güven yaratıcı önlemler üzerinde tartışmalar yapıyor.
Soru: Teknik komiteler Kıbrıs sorununun çözümüne nasıl yardımcı olabilir?
Prof. Kapardis: Teknik Komiteler Kıbrıs sorununun çözümüne odaklanmaz. O, iki müzakerecinin ve çalışma gruplarının fonksiyonudur. Ancak, teknik komiteler güven artırıcı önlemler geliştirerek barış görüşmelerini destekleyen bir iklim geliştirebilir.
Bilgi değişimi...
Soru: Kıbrıs Rum ve Türk polisi arasındaki işbirliğini nasıl değerlendiriyorsunuz ve komitenin bu işbirliğindeki rolü nedir? İşbirliğindeki zorluklar nedir ve bunların üstesinden gelmek için ne yapılabilir?
Prof. Kapardis: İki toplumdaki kolluk güçleri birbirleriyle bir çözümde anlaşıldıktan sonraki gün işbirliği yapabilirler. Bu bağlamda geçiş dönemi için hazırlıklara ciddiyetle dikkat edilmelidir. BM’nin tam desteğiyle, Suç ve Suça İlişkin Konular Teknik Komitesi 2009 yılında Ortak Temas Odası oluşturmuş ve herhangi bir yasal yetkisi olmayan, kişisel kapasiteleri ile iki Kıbrıslı Rum ve iki Kıbrıslı Türkü oraya atamıştır. Onların görevi, BM’nin desteğiyle bilgi değişimi yapmaktır. Suç ve Suça İlişkin Konular Teknik Komitesi’nin varlığı ve görevi Kıbrıslı Rumlar ve Kıbrıslı Türklerin bu güzel adada hepimizin iyiliği için kararlaştırılmış hedeflere birlikte ulaşabilecekleri yönünde mesaj vermektir.
“Suçluların iadesi iki ülke arasında yasal temelli işbirliğini içerir”
Soru: Zaman zaman suçluların iadesi konusunda sıkıntılar olduğu da basına yansımaktadır, Suç ve Suçlara İlişkin Konular Teknik Komitesi Kıbrıslı Türk Ekip Başkanı Hakkı Önen bu konuda bir mekanizma kurulacağını söyledi. Bu mekanizma nasıl çalışacak?
Prof. Kapardis: “Suçluların iadesi” iki ülke arasında yasal temelli işbirliğini içerir, örneğin iki AB üyesi arasında. Bu tarz bir konsept Kıbrıs’ın durumunda geçerli değildir ve geçerli olamaz. Korkarım Sayın Hakkı Önen’in konuyla ilgili yorumunda tam olarak ne demek istediği konusunda emin değilim. Bu tür bir tartışma teknik komitenin görev tanımının ötesindedir. Ancak, Yeşil Hat üzerinden (yasadışı) hareket eden belirli kişiler hakkında bilgi alışverişinde bulunmak komitenin görevleri arasındadır.
Soru: “Suçlunun iadesi” olarak kullandığım terim yanlış olabilir, ben suçlunun, serbest kalmaması için, suçu işlediği tarafa iade edilmesini kastettmiştim. Sayın Önen suçluların iadesi konusunda bir çalışma yapacaklarını, suçluların iadesine yönelik sistemi oluşturmayı düşündüklerini söylemişti. Sayın Önen, bunın teorik bir çalışma olacağını ve pratiğe nasıl yansıyacağını bilmediğini de ifade ederek, federal bünye oluştuğunda “o taraf, bu taraf” diye bir şey kalmayacağının da altını çizmişti. Kendisi ayrıca cezaevinden kaçarak Kıbrıs’ın kuzeyine gelen Kıbrıslı bir Rum’un Barış Gücü vasıtası ile Güney’e iade edildiğini de söylemişti. Yani geçmişte bu tür iade yapılmıştı. Suçluların kaçmasını cezadan/yargılanmaktan kaçmasını ve serbestçe dolaşmalarını veya kendi ülkelerine iadelerini önleyecek ne tür bir mekanizma kurulabilir?
Prof. Kapardis: Kullandığınız “suçlunun iadesi” terminolojisi doğrudur. Bu tam da sizin sorunuzda anlattığınız süreci anlatır ve ben bir önceki cevabımdaki söylediklerimi tekrarlıyorum, bu prosedür ancak Kıbrıs sorununa çözüm bulununca mümkün olur, daha önce değil. Çözüm olana kadar, Suç ve Suçlara İlişkin Konular Teknik Komitesi’nin işlevi düşük seviyede bilgi alışverişi yapmaktır. Evet, Sayın Önen’e katılıyorum, BM geçmişte hapishaneden kaçan Kıbrıslı bir Rum’u geri vermiştir.
Soru: Biliyoruz ki, kara para aklama konusunda ilk defa iki toplumlu bir işbirliği yapılmış ve bu Kıbrıs’ın uluslararası alanda güvenli ülke olmasını sağlamıştı. Uyuşturucu ve insan kaçakçılığı da büyük sorunlar. Bu konularda komite tarafından ne gibi çalışmalar yapıldı ve yapılması planlanıyor?
Prof. Kapardis: Suç ve Suçlara İlişkin Konular Teknik Komitesi’nin 2008 yılında para aklama konusunda bir seminer düzenlediği konusuna katılıyorum. Ancak, Kıbrıs Cumhuriyeti o dönemde herhangi uluslararası bir kara listede değildi, aslında 1999’dan beri kara listede değildir. Belki o seminer, Kıbrıs’ın kuzeyindeki bankacılık porosedürünün gelişmesine yardımcı olmuştı. Komite ayrıca çocuk suçlular, aile içi şiddet konularında iki toplumlu seminerler düzenledi. Trafik kazalarını azaltmak için yol güvenliği konusunda hem Rum hem de Türk kontrol noktalarında kampanya yapılmıştı. Ek olarak, Ortak Temas Odası üyeleri insancıl konularda da yardımcı oldu.
***
Federal polis... ‘Modern federal polis gereklidir’
Soru: Geçtiğimiz günlerde federal ülkelerdeki polis yapılanması konusunda da bir seminer yaptınız. Federal ülkelerdeki polisin zorlukları ve faydaları hakkında bilgi verir misiniz? Polis otoriteleri çözümden sonra ne tür bir işbirliği yapacak?
Prof. Kapardis: Federal düzeyde polislik narkotik, yolsuzluk, kaçakçılık, organize suç, siber suçlar gibi ciddi suçlarla mücadele demektir. Bunun faydaları federasyonda tüm ülke tarafından hissedilir. Zorluklardan bazıları daha ciddi suçlarla uğraşmaktır. Federal polis, ortak amaçlara ulaşmada kurucu devletlerin polis servisleriyle iyi ve etkili işbirliğine sahip olmanın avantajlarından yararlanabilir. Çözüm durumunda, ulusal güvenliği korumaktan sorumlu, kurucu devletlerin ve yabancı devletlerin kolluk güçleriyle yakın işbirliği olan etkili ve verimli, modern federal polis gereklidir.
Soru: Son olarak ne eklemek istersiniz?
Prof. Kapardis: Komitenin çalışmaları gösteriyor ki istek olduğunda, bir yol vardır. Birlikte çalışıp çocuklarımıza ve torunlarımıza daha iyi bir gelecek, barışçı ve müreffeh bir gelecek kurmak biz Kıbrıslılara bağlıdır.