Brüksel’de Höte Galeride sunulan Sümer Erek’in ‘Yaşanmamış Günler’ sergiside gerçekleştirilen ‘Okuma Duvarı’ Performansı büyük bir duygu yoğunluğu içerisinde gerçekleşti. Sürmekte olan ‘Yaşanmamış Günler’ sergisi 18 Mart’ta gerçekleşecek kapanış etkinliğine kadar devam edecek.
Sümer Erek 2016 yılında başlattığı 'AnOther Place' projesi kapsamında gerçekleştirdiği projelerde, yaşam deneyimlerini sanat üretiminin merkezine taşıdığı özgün eserlerle, ana-akım dışında bağımsız bir sanatçı kimliğini koruyarak, sanatsal üretimini sürdürmeye çalışıyor. Geçtiğimiz yıl Aralık 2017’de İstanbul ve Lefkoşa’da gerçekleştirilen ‘Anı Duruşu’ performanslarıyla başlatılan proje bu yıl 'Yaşanmamış Günler' adını verdiği bu çalışmayla Brüksel’de devam ediyor. Erek’in bu çalışması sanat anlayışının ve dünyaya bakışının tipik bir örneği niteliğindedir. Kişiselle toplumsal olanı, yerelle küreseli, kurguyla gerçeği yoğurarak onun yeni bir dünya, yaşanmaya değer bir dünya yaratma özlemini hissedeceğimiz bu sergide Sumer Erek ‘Yaşanmamış Günler’ projesi ile 40 yıl öncesine uzanıyor.
1977 yılında İstanbul’da Devlet Güzel Sanatlar Akademisi'nde öğrenim gördüğü sırada kaçırılıp kurşunlanan iki Kıbrıslı öğrenciden biri kurtulurken, Muharrem Özdemir hayatını kaybeder. Özdemir'in ölümünden önce başlanan ama bitirilemeyen kara kalem portresi ve ölümünden önce çekilen son fotoğrafı ‘Yaşanmamış Günler'e esin kaynağı oluyor. Gerçekte bu trajik olayda hayatta kalan kişi Sümer Erek’tir. Arkadaşının öldürülmesi ve kendisinin mucize kabilinde yaralı olarak kurtulması Erek'in sadece yaşamını değil, sanat pratiğini de kökten değiştirir. Bu sergide, Muharrem Özdemir'in ölümünden önce başladığı ama bitiremediği kara kalem portre çalışmasını Erek 40 yıl sonra tekrar 'bitirmeye' çalışıyor.
İlk kez Brüksel’de Höte Galeri'de sunulan ve daha sonra başka ülkelerde sergilenmesine devam edilecek olan ’Yaşanmamış Günler’ çalışması Sümer Erek’in disipinler arası sanat pratiğininin tipik bir örneğini yansıtıyor. Çizimden fotoğrafa, resimden enstelasyona, videodan performansa kadar çeşitli alanlardan eserlerin sunulduğu bir sergi gerçekleştiriliyor.
Bu sergi Muharrem'in 'yaşamına', daha doğrusu onun yaşanmamış günlerine odaklanıyor. Erek, Muharrem’e yeni bir yaşam sunmaya, onu 'diriltmeye' girişiyor bu sanat çalışmasında. Onun öldürüldüğü 7 Aralık 1977 tarihinden, 8 Aralık 2017’ye kadar, her gün için bir portre üretiyor. Yaşanmamış 40 yıl, 14.600 gün için ürettiği portrelerden oluşturulan 40 kitap sergide video enstelasyonu olarak sunuluyor.
Erek ‘Okuma Duvarı’ adını verdiği performans için, sergiyi yeniden düzenleyerek, 40 kişiden bu proje için alınan yazılardan oluşan, bir duvar yerleştirmesi gerçekleştirdi. Performans sırasında, katılımcılar tarafından okuma duvarındaki yazılar farklı dillerde yüksek sesle okunurken, eş zamanlı olarak, doğaçlama vokalle tüm oluşum kolektif bir ayine dönüşüyor. Galeriyi sarmalayan okuma uğultularına karışan müziksel tınılardan oluşan koromsu sesler, yaratılan bu gizemli atmosfer içinde, herkesteki duygu yoğunluğunu üst noktalara taşınıyor. Yazılar, her bireyin kendi içselliğinde yorumladığı sözcüklerle okuma duvarı arasındaki ilişkisinden çıkartılan sesler, çoğu kez bir haykırışa dönüşen liriksiz ezgiler galeri mekanını sarmalıyor. Sesler, evrenin sonsuzluğuna süzülerek, bütün içinde tekliğe erişen, bireyselden kolektife dönüşen bir deneyime dönüşüyor. ‘Okuma Duvarı’nda, görsellerle, yazılar, sözcüklerle, sözsüz ezgiler tüm beden ve duyumların doğaçlamasında sanatsal bir ritüele dönüşüyor.
Hiçbir birey, kurum ve kuruluştan finansal destek alınmadan, birçok katılımcının emek özverisiyle gerçekleştirilen bu çalışmaya katkı koyan kişiler şunlardır:
OKUMA DUVARI - Performans / Katılımcılar: Aydın Mehmet Ali, Bülent Somay, Boris Saverys, Ellie Srylianou, Emrah Denizhan, Ezgi Keskinsoy, Hakan Dursun, Olgay Han, Göksen Çalışkan, Markos Sofroniou, Mehmet Bal, Nevzat Timur, Sümer Erek, Olcay Bayır YAŞANMAMIŞ GÜNLER - 41. KİTAP için yazı katkısında bulunanlar: Ahmet Özdeş, Aşık Mene, Aycan Saraçoğlu, Aydın Mehmet Ali, Burhan Eraslan, Çağıl Günalp, Cemal Özyiğit, Cenk Mutluyakalı, Cumhur Deliceirmak, Derviş Aygın, Emrah Denizhan, Ertan Ince, Esen Uslu, Esra Aygın, Giorgos Kaskanis, Gür Genç, Hakkı Yücel, Hasan Felek, İzzet İzcan, Jenan Selçuk, Levent Çıraklı, Mehmet Aygın, Merve Aras, Nafia Akdeniz, Namık Koçak, Nazım Beratlı, Newzad Şirnexî, Okan Dağlı, Öntaç Düzgün, Pınar Öğünç, Sami Özuslu, Şenay Özdemir, Simge Çerkezoğlu, Sümer Erek, Tamer Öncül, Tan Morgül, Tufan Erhurman, Ülmen Aygın, Zafer Kodan, Zehra Öztürk Şener, Zerin Öztürk Baykal.YAŞANMAMIŞ GÜNLER projesine Londra, İstanbul, Lefkoşa ve Brüksel’den emekleriyle destek verenler: Alexandra Naoumofski, Derviş Aygın, Deniz Ela Özcan, Esin Yılmazbilek, Emre Özcan, Gül Berna Özcan, Haydar Sehri, Jonathan Liebenau, Leszek Halasa, Levent Yıldızgören, Merve Aras, Metin Şenergüç, Münevver Kahraman, Nafia Akdeniz, Nilgün Aygın, Sami Özuslu, Sibel Ceylan, Simge Çerkezoğlu, Ömür Dalkıran, Zekai Çulculoğlu. ANI DURUŞU - 2017 performanslarına İstanbul ve Lefkoşa’da destek verenler: Açelya İster, Ahmet Zeki Turan, Burcu Cadetaş, Esra Aygın, Esra Meral Demircan, Hakan Özcan, Yüksel Özen, Saadet Alpar
Sümer Erek – YAŞANMAMIŞ GÜNLER – SERGİSİ 23 ŞUBAT – 18 MART 2018
Kapanış etkinliği: 18 Mart 17:00- 20:00 Sergi ziyareti: Çarşamba Pazar arası 11:00 - 18:00
-----------------------------------------------------
Hôte Gallery 203 Rue Haute - Hoogstraat, 1000 Brussels www.hotegallery.com jy78