Dünyaya baktığımız zaman kendimizi göremiyoruz.
Yok yok!
“Tanınmamışlık” falan üzerinden değil derdim.
Bu kez “bütçe” yönüyle aynaya bakıyorum.
* * *
“Yol vergisi yola” dedik ya!
Kimileri meselenin bu yönünü özenle görmezden geliyor.
Bir dostum karşı çıktı: “O zaman av tüfekleri için alınan vergi de ava gitmelidir.”
* * *
İlla ki bir yerlerden çarpıtacağız.
Bu oyunu sevdik, bir diğer kirliliği hedef göster, kendini akla, mevcut kurulu düzeni koru!
Peki daha nereye kadar?
* * *
Bütçenin çoğu “maaşlara” diyoruz.
Dünyada neymiş durum, meraklandım.
Ekonomi eğitimi almış, yüzü dünyaya dönük, araştırmacı dostum Mertkan Hamit’i aradım, destek istedim.
Toplam bütçe üzerinden personel giderlerinin oranına baktı.
“1972 den 2017’ye zaman serisi içinde rakamları test ettim” diyor.
Maaş, ek mesai, ikramiye, bonus hepsi içinde…
Manzara dehşet!
* * *
Personel maaşlarının bütçeye oranını şöyle sıraladı:
Almanya % 5,75
Finlandiya % 7,52
İsveç % 9,26
ABD % 9,69
İspanya % 10,25
Kanada % 10,45
Romanya % 15,1
Norveç % 15,76
İngiltere % 15,74
Litvanya % 16,31
Fransa % 18,97
Estonya %18,08
Yunanistan % 22,62
İzlanda % 22,92
Türkiye : % 23,33
Bosna Hersek 27,24
Malta % 31,34
Kıbrıs % 32
Angola % 48,2
Laos % 51,35
* * *
Peki biz?
KKTC % 85!
* * *
Haklısınız bu rakamlar kimilerinin “statükosunu” elliyor, “korunaklı” alanlarını dürtüyor, “konforlarını” sarsıyor.
Öyle de…
Böyle bir “bütçe adaleti” ile yüksek yaşam standartlı bir hayat beklemek fazlaca saflık oluyor.
* * *
Demiyorum ki Finlandiya ya da Norveç olalım.
Ama en azından Laos’a, Angola’ya, Malta’ya yanaşalım!
En azından hem “Norveçli gibi yaşamak” isteyerek, hem de böyle bir “bütçe dengesi”ne sıkı sıkıya sarılmayalım.
Ya da güneye bakalım, en yakınımıza, Kıbrıs’ı görelim, “çözümde ne yapacağız” soralım.
* * *
“Sürdürülemez” mi dediniz?
O bile yetmez.
Lütfen bir başka sözcük önerir misiniz?