Dila ŞİMŞEK
Ülkedeki hayvancılık sektörü her sene daha kötüye gidiyor. YENİDÜZEN’e konuşan sektör temsilcileri, üreticinin geçinemediği için küçülmeye gittiğini, hayvan sayısı azalınca ürünün fiyatının yükseldiğini, üretimin ise düştüğünü anlattı.
Son iki yılda küçükbaş hayvanların 300 Binlerden 220 Binlere düştüğünü kaydeden Hayvan Üreticileri ve Yetiştiricileri Birliği Başkanı Mustafa Naimoğulları, büyükbaş hayvanların ise 70 Binden 55 Bine düştüğünü kaydetti.
Her sene tarım bütçesinin yetersiz olduğuna vurgu yaptığını hatırlatan Naimoğulları, “Kısır döngü içindeyiz, üretici geçinemiyor, satamıyor, mesleği bırakıyor ve üretim düşüyor” dedi.
Ülkedeki süt üretiminin %30 oranında düştüğünü ifade eden Naimoğulları’na, Süt İmalatçılar Birliği Başkanı Mustafa Başlar da katıldı.
Başlar, “Üretimde yapılan hataların bedeli ağır ödeniyor, üretici adeta cezalandırılıyor” şeklinde konuştu.
Akıncılar bölgesinde Hayvan Üreticisi olan İbrahim Çufoğlu ise, genç bir üretici olarak yaşadığı zorlukları aktararak, “Kendi ekonomimiz olmadığı için, döviz karşısında değer kaybeden Türk Lirasını kullanıyoruz, ancak tüm maliyetlerimizi dövizle ödüyoruz. Tanınmış bir ülke olmadığımız için ihracat yapamıyoruz, sadece iç piyasayla yetiniyoruz” dedi.
Öte yandan Kasaplar Birliği As Başkanı Azmi Erkasap, hayvan sayısı az olduğundan üreticinin hayvanlara yüksek fiyat biçtiğini, bu nedenle satılan üründen aldıkları karın azaldığını ifade etti. Erkasap, et fiyatlarının arttığı için yerel halkın güneyden alışveriş yaptığını savundu.
SON 2 YILDA NE DEĞİŞTİ:
Küçükbaş hayvanlar 300 Binlerden 220 Binlere kadar geriledi.
Büyükbaş hayvanlar 70 Binden 55 Bine düştü.
Süt üretimi, yaklaşık %30 geriledi.
Hayvan Üreticileri ve Yetiştiricileri Birliği Başkanı Mustafa Naimoğulları:
“Binlerce hayvan yok oldu, süt üretimi %30 azaldı”
Hayvan Üreticileri ve Yetiştiricileri Birliği Başkanı Mustafa Naimoğulları, son iki yılda hayvan sayısının azaldığını, en büyük düşüşün küçükbaşta yaşandığını kaydetti. Küçükbaş hayvan sayısının 300 Binlerden 220 Bine düştüğünü ifade eden Naimoğulları, büyükbaş hayvanların ise 70 Binden 55 Bine düştüğünü söyledi. Süt üretiminin ise %30 oranında azaldığını belirten Naimoğulları, bunun sebebi olarak üreticilerin işi bırakması veya küçülmeye gitmesini gösterdi. Geçtiğimiz yılın verimli olmasına rağmen üretimde artış yaşanmadığına değinerek, maliyetlerin çok pahalı olduğu için insanların geçimini sağlayamadığını anlattı. Naimoğulları, “%25 elektrik zammının konuşulduğu günlerde, eğer zamlar ve hayat pahalılığı bu şekilde devam ederse insanlar para kazanamaz. Bu sektörden ekmek yiyen insanlar zaten azalmışken, çok daha geriye gideriz” dedi.
Türkiye ve Arap ülkelerine hellim ihracatı yapıldığını kaydeden Naimoğulları, buna rağmen insanların işleyecek süt bulamadığını ifade etti. Tarım bütçesinin yetersiz olduğunu tekrar savunarak, en az 250 Milyon TL’lik bir bütçe beklenirken, ayrılan 180 Milyon TL’nin yeterli olmadığını söyledi.
İmalatçıların daha önce çiğ inek sütünü 2,38’e alırken, hayvancının alacağı rakamın 2,90 TL’ye çıktığını, imalatçının ise 2,58’e aldığını kaydetti.
Süt İmalatçılar Birliği Başkanı Mustafa Başlar:
“Üretim sektörüne yapılan hataların bedeli ağır ödeniyor”
Süt İmalatçılar Birliği Başkanı Mustafa Başlar, üretimdeki politikaların hükümet değil, devlet politikası olması gerektiğini söyleyerek, üretimde yapılan hataların bedelinin ağır ödendiğini kaydetti. Geçmişte hayvan üreticilerinin çok büyük eylemler yaptığını ifade eden Başlar, Tarım Bakanlığı’ndaki eylemden sonraki yıllarda üreticilerin ‘cezalandırıldığını’ ve teşvikin az verildiğini belirtti. Süt üretiminde son yıllarda büyük düşüş yaşandığını dile getiren Başlar, bu yıl ki bütçeyle gerekli önlem alınabileceğini söyledi. Kaçak üretim ve satışlara da dikkat çeken Başlar, ayrıca ‘yanlış hayvan kıyımlarının’ denetlenmesi gerektiğine işaret etti.
Kasaplar Birliği As Başkanı Azmi Erkasap:
“Hayvanlar düşük yapıyor, hastalanıyor, maliyetlerini karşılayamayan üretici küçülmek zorunda kalıyor”
Kasaplar Birliği As Başkanı Azmi Erkasap, Dipkarpaz bölgesindeki hayvan hastalığına da işaret ederek, “Ülkede hayvan sayısı gitgide azalıyor. Hayvanlar düşük yapıyor, hastalanıyor, maliyetlerini karşılayamayan üretici küçülmeye gitmek zorunda kalıyor” dedi.
Et üretiminin ‘zahmetli bir iş’ olduğunu söyleyen Erkasap, birçok insanın mesleği bıraktığını anlattı. Et satışları konusunda güneyle rekabet içinde olduklarını belirten Erkasap, yükselen et fiyatları yüzünden yerel halkın güneyden alışveriş yaptığını savundu. Hayvan sayısı az olduğu için üreticinin yüksek fiyat biçtiğini belirtti.
Hayvan Üreticisi İbrahim Çufoğlu:
“Birçok üretici küçültmeye gitti”
Akıncılar bölgesinde Hayvan Üreticisi İbrahim Çufoğlu, mesleğinde kendi adına çok zor bir sene yaşadığını ifade etti, önceki senelerin kuraklığından dolayı birçok kişinin küçültmeye gittiğini söyledi. Kurak senelerde satılan hayvanların geliriyle, ancak diğer hayvanların yeminin karşılandığını kaydetti.
“Kendi ekonomimiz olmadığı için, döviz karşısında değer kaybeden Türk Lirasını kullanıyoruz, ancak tüm maliyetlerimizi dövizle ödüyoruz. Bu en büyük sorunlarımızdan birisidir. Bir diğer sorun ise, üretimimizi ihraç edemememizdir. Tanınmış bir ülke olmadığımız için sadece iç piyasayla yetiniyoruz. Devletten beklentimiz, üretim sektörünün son halkası olan hayvancılığa desteğini arttırmasıdır. Mazot desteklerini daha sıklıkla vermeleri, tarım arazilerinin eşit dağıtılmasıdır” şeklinde konuştu.
Bunlar olmadıkça hayvan üreticilerinin yerinde sayacağını ve zamanla yok olacağını belirten Çufoğlu, üretmeyen bir toplumun yok olmaya muhtaç olduğunu vurguladı.
Sanayi Odası Başkanı Candan Avunduk: “5 yıl geriye gittik”
Sanayi Odası Başkanı Candan Avunduk, dün YENİDÜZEN’de yayımlanan röportajında özellikle süt üretiminde büyük düşüş yaşandığına işaret etmişti. Avunduk şunları kaydetmişti: “İhracata yüzde 18’lerde düşüşler var. Ağırlıklı olarak süt ürünleri sektöründe üretim düştü. Üretimin düşmesinde de yanlış politika, politikasızlık, zamanında tedbir almama, zamanı geldiği zamanda alınan tedbirlerin de yanlış alınmasıyla üretici üretimden uzaklaştırıldı. Hayvanlar kesildi ve bunun sonunda da hammaddemiz olan çiğ süt az üretildi, az üretildiği için de ihracatı düştü, 2014 yılı rakamlarına döndük. Yani 5 yıl geriye gittik. Biz bu filmi daha önce yine seyretmiştik. Yanlış hatırlamıyorsam 2008 yılında ‘ineğini kesersen 500 TL vereceğiz’ diye bir karar çıkmıştı. İnekler kasaplara verilmişti. Ondan da 3 yıllık süt kaybı olmuştu. Şimdi ondan daha büyük bir kayıp, 5 yıllık bir kayıp oldu. Neden? Çünkü destekleme sistemini yanlış yaptılar. Üretici, üretimden koptu. Bunun sonucunda da tarımsal sanayici ve bizim milli ürünümüz hellimin hem Orta Doğu’da hem Türkiye’de, pazar ve kan kaybetmesine neden oldu. Zaten bilirsiniz rakamlara baktığınız zaman süt ürünleri daima ihracata bir numaraydı. İhracatın yüzde 25’ine denk gelirdi. Düşünün yüzde 25’te böyle bir azalma varsa diğer ürünlerde haliyle azalma var. Maliyetler çok arttı. Dış pazarlarda rekabet gücü düştü. Tarıma ayrılan bütçe kısıldı, kesildi, azaltıldı. Bu sektör desteklerden uzak kaldığı için de kendi ayakları üzerinde duramadı. Politikasızlık, yanlış politika ve hatta bilinçli yanlış politikadan dolayı ülkede tüketilen etin yüzde 40 kaçak, üretilen süt miktarı beş yıl geriye gitti, bir zamanlar koyun, kuzu ihracatı yaparken, şimdi ithalatını yapar hale geldik.”