Dila ŞİMŞEK
Süt ve süt ürünleri üreticileri, sektörün en büyük sorununun yurt dışı pazarına erişim olduğunu söyledi.
Üreticiler Avrupa’ya ihracat yapmak istiyor.
Yıl içinde sürekli değişen süt ücretlerinden yakınan üreticiler, “Değişen fiyatları piyasaya yansıtmakta zorlanıyoruz” diyor. Orta doğu ve Türkiye’ye ihracat yaptıklarını söyleyen üreticiler, Avrupa’ya da satış yapmak istediklerini, bunu sağlayamadıklarını kaydetti. Üreticiler, Türkiye’ye olan ihracatın geçtiğimiz bir yılda oldukça düştüğünü, orada yaşanan ekonomik kriz sebebiyle pazarın gitgide daraldığını da ekledi.
Hellimin dış piyasada büyük bir talebi olduğuna işaret eden üreticiler, “Kültürümüz ve yöresel yiyeceklerimizden biri olan hellime dış ülkelerden oldukça büyük ilgi varken, maalesef Avrupa’ya ihracat yapamıyoruz” şeklinde konuştu. Üreticiler, hellim ihracatı ile sektörün oldukça kalkınabileceğini ve ekonomiye katkı sağlayabileceğini dile getirdi. Güneydeki üreticilerin ‘tanınmış’ olmaları sebebiyle dış ülkelere çok iyi ihracat yaptığını söyleyen üreticiler, gözlerini son zamanlarda gündeme gelen yeşil hat tüzüğüne çevirmiş durumda. “Yeşil hat tüzüğü ile düzenlemeler yapılacağı, denetlenen ve kontrolden olumlu sonuç olan firmaların Avrupa’ya mal satabileceği konuşuluyor” diyen üreticiler, bunu uygulamaya geçirmeyi talep etti.
“Devlet katkısı çok önemli”
Üreticiler, devletin hem maddi, hem de maddiyattan ziyade yapacağı uygulamalarla yerli üreticiye destek çıkması gerektiğine değindi. “Günümüz koşulları ile yabancı firmalarla rekabet etmemiz mümkün değil” diyen üreticiler, devletin yapacağı uygulamalar ve yerli üretici için esneteceği protokoller ile kendilerine çok büyük bir katkı sağlayabileceğini vurguladı.
“Bizler yerli üreticiler olarak ihraç yapamadığımız anda, yabancı üreticiler bu talep için hellim üretimine başlayacaktır ve rekabetimiz daha da kısıtlanacaktır.”
Kıbrıs Türk Süt Üreticileri Kooperatifi Başkanı Ahmet Anıt
Üreticiler ne dedi?
Kıbrıs Türk Süt Üreticileri Kooperatifi Başkanı Ahmet Anıt:
“Avrupa’ya da satış yapmak istiyoruz”
“Piyasada şu anda süt ve süt ürünleri üreticileri için en büyük sorunlardan birisi yurt dışına istediğimiz ihracatı yapamamamız. Hellim, hem kültürümüz, hem de adamızın en önemli yöresel yiyeceklerinden birisi, hem de dünyada talep edilen bir üründür. Ancak buna rağmen, ihraç satışı Avrupa ülkelerine yapamıyoruz. Hellimi sadece orta doğu ülkelerine ihraç edebiliyoruz. Hellim dünyada birçok farklı ülkede, hem lezzeti hem de farklı şekillerde yenebilme tarzı ile oldukça ilgi gören bir yiyecektir. Bizler yerli üreticiler olarak ihraç yapamadığımız anda, yabancı üreticiler bu talep için hellim üretimine başlayacaktır ve rekabetimiz daha da kısıtlanacaktır. Üreticiler olarak ürettiğimiz yerli ürünü, dış pazarda da geniş bir yelpaze ile satabilmek istiyoruz.”
“Süt ve süt üreticileri olarak yaşadığımız başlıca sorun, yılda birkaç defa süt fiyatlarının değiştirilmesidir. Fiyat her değiştiğinde bizlerin de buna göre iç piyasaya ve ihracata bu yeni fiyatı bir şekilde adapte etmemiz gerekiyor.”
Gülgün Süt Ürünleri İhracat Sorumlusu Ali Bayraktar
Gülgün Süt Ürünleri İhracat Sorumlusu Ali Bayraktar:
“Süt fiyatı bir yılda defalarca kez değişiyor”
“Süt ve süt üreticileri olarak yaşadığımız başlıca sorun, yılda birkaç defa süt fiyatlarının değiştirilmesidir. Fiyat her değiştiğinde bizlerin de buna göre iç piyasaya ve ihracata bu yeni fiyatı bir şekilde adapte etmemiz gerekiyor. En azından yılda bir fiyatın istikrarla devam etmesi çok daha iyi olacaktır. Bunun yanı sıra, bizim ihraç ettiğimiz ürün hellim olduğu için, küçükbaş hayvan sütünün yeterli olmaması, uzun vadede sektöre ciddi zararlar verebilir. Devletin hayvan üreticilerine gereken katkıyı sağlayarak küçükbaş hayvan yetiştirilmesine destek vermesi gerekir. Avrupa Birliği ile yapılması gereken çalışmaların geciktirilmesi ise, Avrupa’ya olan ihracatımızı engellemektedir. Eğer Avrupa’ya da satış yapabilsek, sektörümüz çok daha hızlı ve iyi gelişebilir. Ancak gereken iletişimin kurulmaması üreticilerin sadece orta doğu ülkelerine satış yapmamıza imkan sağlıyor. Aynı şey, dondurma için de geçerlidir. Eğer sektörümüzü geliştirebilirsek, dondurma üretimi için de süt sağlayabilir, rekabet ortamı yaratabiliriz. Ancak günümüz koşulları ile, büyük yabancı firmalarla rekabetimiz olası değil. Bu sebeple, yerli üreticilere diğer ülkelerde olduğu gibi devlet desteği yapılmasının son derece önemli olduğunu düşünüyorum. Devlet desteği maddi olarak yapılamasa da, imkan ve fırsatların genişletilmesi, protokollerin esnetilmesi ile de olabilir.”
“Yerli üreticiler olarak bizler de dövizden paket, elektrik, mazot gibi ihtiyaçlarımız üzerinden etkileniyoruz. Daralan pazarda rekabet etmemiz ise oldukça zorlaşmaya başladı.”
Mustafa Başlar Süt Ürünlerinin Sahibi Mustafa Başlar
Mustafa Başlar Süt Ürünlerinin Sahibi Mustafa Başlar:
“Kıbrıs’ın kuzeyinde üretim yapıp ürün ihraç etmek çok fazla emek ve fedakarlık istiyor”
“Süt üreticileri olarak, pazarımız dar maalesef oldukça dar. Sadece orta doğu ve Türkiye’ye ihracat yapabiliyoruz. Son zamanlarda Türkiye’yi de kaybettiğimizi söyleyebilirim, çünkü yaşanan kriz sebebiyle ekonomileri kötüye gittiği için artık ürün satıp karşılığı olan ücreti almak çok zor. Bu sebeple yerli üreticiler Türkiye’ye ihracat yapmayı istemez oldu. Zaten Türkiye’deki süt fiyatı da daha ucuz olduğu için, oradaki üreticiler de ürün ithal etmiyor. Bizim ülkemizde süt fiyatı devamlı değiştiği için, piyasada istikrarı sağlayamıyoruz. Ancak Tarım Bakanlığı ile sütte sabit bir fiyat olması talebinde bulunduk. Bunun yanı sıra yerli üreticiler olarak bizler de dövizden paket, elektrik, mazot gibi ihtiyaçlarımız üzerinden etkileniyoruz. Daralan pazarda rekabet etmemiz ise oldukça zorlaşmaya başladı. Güneydeki üreticiler ise, ihracat konusunda ‘tanınmış’ olmanın tanıdığı şans ile dış ülkelere çok iyi ihracat yapıyorlar. Ancak son zamanlarda, yeşil hat tüzüğü ile düzenlemeler yapılacağı, denetlenen ve kontrolden olumlu sonuç olan firmaların Avrupa’ya mal satabileceği konuşuluyor. Tabii ki bu ne kadar doğru veya uygulanabilir bilmiyorum. En azından böyle bir girişim var. Ben, Kıbrıs’ın kuzeyinde üretim yapıp ürün ihraç etmenin çok fazla emek ve fedakarlık istediğini söyleyebilirim.”