YENİDÜZEN-ÖZEL
İskele bölgesindeki yerleşimin %25 yabancı yatırımcıların elinde olması ve beraberinde getirdiği sıkıntılar kamuoyundaki gündemini korurken, YENİDÜZEN, İskele özelindeki ‘yabancılaşmayla’ birlikte ülke genelinde üçüncü ülke vatandaşlarına yapılan emlak satışını ve bölgelerdeki hızlı gelişimi sektör temsilcilerine sordu.
Ülkedeki emlak satışlarının yüzde kaçının ‘yabancı yatırımcılara’ yapıldığına dair hükümetin elinde bir veri bulunmadığını anlatan Emlakçılar Birliği Yönetim Kurulu Üyesi Hüseyin Sadeghi, özellikle İskele, Esentepe ve Tatlısu bölgesindeki satışların neredeyse tamamının yabancı Pazar olduğunu anlattı.
“Satışlar altyapıdan önde gidiyor” diyen Sadeghi, ‘altyapının yetersiz olduğunu belirterek zamanında tedbir alınması gerektiğine değindi.
Ülkede yabancı yatırımcılara yapılan satış oranının yüz ölçüme göre abartılı bulmadığını anlatan Taşeronlar Birliği Başkanı Osman Amca ise buna karşın bölgelerin altyapısız gelişmesinde çeşitli sıkıntılar doğmaya başladığını ifade etti. Amca, “Ciddi bir planlama şart. Bu insanların yerleşimine izin veriyorsak çok da güzel altyapılar oluşturmalıyız. Mevcut sistemle bu durum sürdürülebilir olamaz” dedi.
Emlakçılar Birliği Yönetim Kurulu Üyesi Hüseyin Sadeghi:
“Satışlar altyapıdan önde gidiyor”
Ülkedeki yabancı yatırımcılar arasında İranlı ve Rus alıcıların çok fazla olduğu bilgisini paylaşan Emlakçılar Birliği Yönetim Kurulu Üyesi Hüseyin Sadeghi, “Girne- Esentepe-Tatlısu bölgesi de çok yoğun olarak yabancılara pazarlanıyor, onlara özel projelendiriliyor. Fiyatlar yerli halkın hayal bile edemeyeceği rakamlara ulaştı. Esentepe-Tatlısu-İskele bölgesi tamamen yabancı pazar” dedi.
Yatırım sonucu son yıllarda gelişen ve özellikle yabancı vatandaşlara pazarlanan projelerin yanında yeterli altyapının da olması gerektiğine dikkat çeken Sadeghi, yabancıların ülkemize yoğun ilgisi olduğunu ifade ederken, buna karşın gelişen bölgelerin altyapı sıkıntısı yaşayabileceği öngörüsünde bulundu.
İyi bir altyapı sağlanmaması durumunda gelişen bölgeler dışında ülkenin genelinde çeşitli sorunların baş göstereceğine değinen Sadeghi, hükümetin bu yönde tedbir alması gerektiğinin önemine değindi.
Sadeghi, bu durumu şöyle örneklendirdi:
“Yoğun yapılaşma sonucu çok iyi okul, eğitim, hastane, altyapıya ihtiyacımız var. Gelişen bölgede hastane okul olmazsa şehirde yığılmalar yaşanacak. Sadece gelişen yerlerde değil, ülkenin her yerinde sıkıntı olacaktır. Şu anda pandemi sonrası yabancılar tarafından yoğun bir ilgi var ama satışlar altyapıdan önde gidiyor. Yatırımcı ilgisi, yabancıların bize güvenmesi çok güzel bir avantaj... Bunu iyi değerlendirmeli, bu güveni kaybetmemeliyiz. Alt yapıyı da sağlayalım ki hastanemiz, okullarımız iyi olsun, gelen insanlar burada kalıcı olsun. Altyapı sıkıntısı baş gösterirse, bu durumda yabancı nüfus ülkemizde kalıcı olacak mı? Trafik de benzer sorunlara bir örnek olabilir. Yoğun bir ilgi varsa, yoğun bir de altyapı yatırımı yapılmalı. Bir proje için verilen izinler aslında beraberinde yatırımları da getirmeli. Yabancıların ödediği vergiler çok yüksek, bu paralar doğru yere gitmeli.
Yerli bir alıcı % 3 vergi öderken, üçünü ülke vatandaşları % 12 vergi ödüyor. Bunlar kalem kalem ayrıldı, eğer doğru kullanılırsa tümü iyileştirici noktalardır.”
Yerli alıcılar Lefkoşa ve Mağusa’da…
Lefkoşa ve Mağusa merkezde çok yoğun olarak yerli alıcıların bulunduğunu ifade eden Sadeghi, son yıllarda yerli alıcılarda çok büyük bir düşüş yaşandığını kaydetti.
Bunun nedenlerini özetleyen Sadeghi, “Pandemi sonrası yerli halkın alım gücünün erimesi, dövizin seyri ve yabancıların alım gücünün çok yüksek olması gibi sebepler yerliye yapıla mal satışlarını düşürdü.” dedi.
Taşeronlar Birliği Başkanı Osman Amca:
“Yatırımlar faydalı fakat mevcut sistemle bu durum sürdürülebilir olamaz”
Ülkede yabancı yatırımcılara yapılan satış oranının yüz ölçüme göre abartılı bulmadığını anlatan Taşeronlar Birliği Başkanı Osman Amca, buna karşın bölgelerin altyapısız gelişmesinde çeşitli sıkıntılar doğmaya başladığını ifade ederek, “Ciddi bir planlama şart. Bu insanların yerleşimine izin veriyorsak çok da güzel altyapılar oluşturmalıyız. Mevcut sistemle bu durum sürdürülebilir olamaz” dedi.
KKTC’nin yüzölçümünde çok abartılı bir yabancılaşma olmadığını anlatan Amca, “Dünyada herkes yer değişiyor, artık ‘yabancı’ diye bir kavram kalmadı. 54 milyon dönüm yüzölçümü içinde 10 bin konut satılmış olabilir. Bu büyütülecek bir rakam, büyütülecek bir arazi parçası değil. Belli bölgelerde sıkışmış alanlardır.” şeklinde konuştu.
“Acilen altyapı, master planları, bölgesel fiziki planlar üzerine gidilmeli”
Bu satışlarla ülkeye sıcak para akışı olduğuna değinen Amca, önemli olanın planlı ve denetimli gelişme olduğuna dikkat çekti. Plansız, altyapısız gelişimin genel olarak tüm ülkeye zarar verebileceği uyarısında bulunan Amca, hükümetin acilen tedbir alması gerektiğine vurgu yaptı.
Amca, özetle şunları dile getirdi: “Bu insanlar KKTC idaresi sayesinde yönetiliyor, ayrı bir cumhuriyet kurmuyor. Bu yönetimle ilgili de bizler, özellikle bölgesel fiziki planlarda özellikle belediyeler ve merkezi yönetimle istişare içinde yürütmeli. Gerekli düzenlemeler yapılmazsa bölgede yerleşik insanlar da zora sokulacak. Altyapı, master planları, bölgesel fiziki planlar üzerine derhal gidilmeli. Hükümet belediyeleri uyarmalı, bu konu çözülmeli. Bu şimdiden kendini gösteren bir sorundur, böyle bir altyapı sorunu var ve bu düzenlemeler yapılmazsa daha da büyüyecek. Ciddi bir planlama şart. Bu insanların yerleşimine izin veriyorsak çok da güzel altyapılar oluşturmalıyız. Mevcut sistemle bu durum sürdürülebilir olamaz.”